U svom tekstu Restitucija i ideologija, Danas 28. septembar, Nemanja Ristić između ostalog piše: „Antifašistički karakter Ravnogorskog pokreta, barem za istoričare, je van svake sumnje!“ Za vreme rata u antikomunističkom i četničkom Ravnogorskom pokretu se uopšte nije pominjao antifašizam, a sada se to čini radi kićenja. Avgusta 1944. godine, Ravnogorski pokret je prestao da postoji posle kraljevih ukaza kojim je ukinuta Jugoslovenska vojska u otadžbini za koju je pokret bio vezan. Ko tada nije pristupio partizanima postao je odmetnik sa đeneralom Mihailovićem na čelu.
U tekstu dalje piše „da su u toku Drugog svetskog rata počinjeni zločini, ali nažalost sa obe strane, pritom sa komunističke mnogo veći i češći“. To će se znati kada se utvrde svi zločini. Van istorijskog konteksta je partizane nazivati komunistima, što su inače radili četnici, i prećutkivali NOP i NOB. Kada je reč o zločinima ne može se sve svoditi ko je češće i više to radio, jer je veoma važno znati i kada su, zašto i kako vršeni i ko su njihove žrtve.
Za razliku od partizana koji su, po pravilu, streljali pomagače okupatora koji su bili punoletni muškarci, ravnogorski četnici okrutno su likvidirali zarobljene borce za slobodu – partizane i partizanke i zdrave i bolesne, ranjene i nepokretne, i medicinsko osoblje, neke su predavali ili prodavali Nemcima ili srpskoj državnoj straži za novac i municiju. Zverski su ubijali i njihove rođake i pristalice i to i muško i žensko i majke male dece, i staro i mlado i maloletno do dece u kolevci.
Na hiljade lica je batinano, a neka su od toga i umrla. Mnoge žrtve su bačene u Mihajlovu i Džodinu jamu kod Despotovca, među njima i nekoliko savezničkih avijatičara koji su tražili Titove partizane. Iz istih razloga četnici su likvidirali i više italijanskih vojnika koji su pobegli iz nemačkog zarobljeništva.
Jednu grupu Hrvata i Muslimana koji su radili u resavskim rudnicima, po naređenju četnika pravoslavni sveštenici su preveli u pravoslavnu veru, a veći broj njih su četnici pobili sa ženama i decom. Hrvate su ubijali i u drugim mestima.
Do oslobođenja Srbije samo od crnog terora ravnogorskih četnika stradalo je mnogo više žrtava nego od partizana. Majke i rođaci tih nevinih žrtava tražili su od partizana da ih osvete.
Sada se prikriva krvava četnička strahovlada i njene žrtve. Umesto da se utvrđuju ukupne žrtve i otkrivaju nepoznati grobovi svih stradalih, na delu je antikomunistički revanšizam. Otkrivaju se nepoznati grobovi žrtava stradalih tobože iz klasnih i ideoloških razloga samo od nove vlasti čiji se broj proizvoljno iznosi, da se ne bi pominjalo oslobođenje Srbije u kome četnici – odmetnici nisu učestvovali jer su se, uglavnom pod zaštitom Nemaca, povukli u Bosnu gde su im štitili odstupnicu.
Takođe se prećutkuju da je po oslobođenju Srbije u njoj bilo oko osam hiljada naoružanih četnika odmetnika i da je juna 1945, Mihailović izdao direktivu da se nastavi borba protiv komunističke tiranije. U terorističkim akcijama odmetnici su ubijali milicionere, vojnike i oficire JA, predstavnike nove vlasti, akcijaše, članove KPJ i druge građane, ugrožavali bezbednost, nanosili veliku materijalnu štetu i onemogućavali stabilizaciju u Srbiji.
U takvim prilikama nova vlast je bila prinuđena prvenstveno iz bezbednosnih razloga da preduzima oštre mere prema bivšim saradnicima okupatora, kvislinzima, ravnogorcima, četnicima – odmetnicima i njihovim jatacima što je podrazumevalo i retorziju i sudske i vansudske likvidacije za počinjene zločine i nedela. Svakako je od strane pojedinaca bilo i neadekvatnog reagovanja, što je u tadašnjim prilikama bilo neizbežno, ali to nikoga ne oslobađa odgovornosti za učinjeno. Međutim, ni tada, po pravilu, ženske osobe i maloletna lica, a pogotovo deca u kolevci nisu stradala.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.