Rasprava o centralizaciji Crkve

Iako su krugovi bliski Sinodu uoči Sabora najavljivali da će Sabor potvrditi sinodski akt o utvrđivanju kanonske odgovornosti vladike Artemija, crkveni izvori tvrde da je saborska atmosfera veoma komplikovana i zategnuta, jer je grupa arhijereja na početku zasedanja zatražila da se „preispita ispravnost sinodske odluke o razrešenju vladike Artemija i imenovanju privremenog administratora ERP“.

U ponedeljak uveče, kako je nezvanično procurelo, zasedao je i saborski zakonodavni odbor, jer deo arhijereja smatra da nije reč samo o vladici Artemiju, već o zaštiti „sabornosti, kanonskog, ustavnog i bogoslužbenog poretka u Crkvi“. Detalji rada odbora za sada nisu poznati. Unutar SPC već duže vreme postoji tihi spor u vezi uloge Sinoda i centralizacije crkvene vlasti, a „slučaj“ ERP otvorio je i pitanje eventualnog ugrožavanja autonomije Crkve u odnosu na državu.

Priređivači zbornika dokumentarca „Istina o slučaju vladike Artemija“ Zoran Čvorović i Sanja Spasojević, oboje asistenti Pravnog fakulteta u Kagujevcu, najavili su juče da će se obratiti državnom tužiocu i republičkom ombudsmanu, zbog javne prozivke koju su na njihovu adresu preko sajtova Kragujevačkog univerziteta i SPC izrekli rektor Slobodan Arsenijević i dekan Pravnog fakulteta Predrag Stojanović. Arsenijević i Stojanović su ocenili da su priređevači sporne knjige „uključili u svojevrsnu kampanju protiv legitimnih odluka Sinoda“ i da „na akademski nedopustvi način daju legitimitet svom javnom delovanju“.

Čvorović kaže za Danas da su oni spornu knjigu „priredili van opisa radnog mesta za koji imaju akreditaciju, u slobodno vreme i iznoseći lične stavove“. Prema njegovoj oceni, rektor i dekan su svojim izjavama počinili krivična dela povrede ravnopravnosti i zloupotrebe službenog položaja, ugrožavajući priređivačima sporne knjige pravo na slobodu misli, savesti i veroispovesti. Zbog činjenice da su rektor i dekan reagovali na osnovu dopisa privremenog administratora ERP episkopa bivšeg zahumsko-hercegovačkog Atanasija i mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija u ime predsedavajućeg Sinoda, čiji su faksimili dostavljeni Danasu, Zoran Čvorović i Sonja Spasović tvrde da je time prekršen Ustav Srbije – član o odvojenosti crkve i države, a da su dvojica pomenutih arhijereja „počinila i crkvene prekršaje korišćenja svetovne vlasti zarad ostvarivanja crkvenog posla“ i protiv pastirske službe, zbog uvreda koje je na njihov račun izneo vladika Atanasije“. Do mitropolita Amfilohija i vladike Atanasija juče nismo mogli da dođemo, jer zbog Sabora ne mogu da razgovaraju s novinarima.

Protest

Vernici predvođeni inicijativnim odborom svetosavskog narodnog pokreta i monaha Antonija i juče su protestovali ispred Patrijaršijskog dvora u Beogradu zato što je Sinod odbio da primi njihov apel i otvoreno pismo poglavaru i Saboru SPC, u kojem traže očuvanje pravoslavne vere i vraćanje vladike Artemija na tron ERP. Protesti ispred Patrijaršije održavaće se, kako je najavljeno, svakog dana od 15 sati.