Scena iz komada Hromi ideali (Foto: Radovan Baja Vujović)Posle premijernog izvođenja komada „Hromi ideali“, po romanu „Čedomir Ilić“ Milutina Uskokovića, u dramatizaciji Olge Dimitrijević, adaptaciji i režiji Zlatka Svibena, bilo je jasno zbog čega je priprema te predstave trajala duže od četiri meseca. Užički ansambl je, napokon i pored manjka novca, uspeo da iznedri predstavu koju je publika, računajući na mogućnosti užičkih glumaca, čekala poslednjih nekoliko godina. Glumci su nagrađeni dugotrajnim aplauzom, povicima „bravo“, a i reditelj je morao na scenu.
Okosnicu dvoipočasovne i multimedijalne iscenacije, na dramaturškoj strukturi koja počiva na sukobu između emotivnog i racionalnog, koja nudi novo čitanje dela koje je Uskoković (1986, Užice -1915, Kuršumlija) napisao godinu pre nego što je izvršio samoubistvo skočivši u reku Toplicu, čini tragični ljubavni trougao između došljaka u Beograd – Čedomira Ilić, siromašnog i mladog intelektualca, Višnje Lazarević, njegove velike ljubavi koju je „zarazio“ revolucionarnim idejama tog doba i koje se kasnije odriče, i beogradske ministarske kćeri – hrome Bele, koja postaje njegova žena. Odnose likova i njihovu potragu za ličnom srećom, koji se grade kroz njihova unutrašnja stanja i duboke psihološke razvaline, determinišu društvene i političke prilike u Srbiji s početka 20. veka, koje su i danas iste i za koje se, u komadu, kao mogući krivci prozivaju intelektualci skloni komformizmu i oportunizmu.
Ambiciozan, kompleksan, vizuelno i muzički atraktivan komad, sa primesama melodramskih i operetskih elemenata, reditelj je počeo od kraja – tragičnog epiloga glavnog lika – Čedomira Ilića, aludirajući na sudbinu pisca Uskokovića. Fragmentarna naracija, skoro filmske dinamike, u kojoj je svaka scena iste važnosti, a koja se dodatno objašnjava video materijalom i korišćenjem svetlosnih efekata, podržana je mnoštvom songova za koju je muziku komponovao Darko Hajsek. Skoro polovinu komada čini originalna muzika, čiju strukturu čine varijacije na klasičnu, etno i savremenu muziku. Sa više ili manje uspeha, glumci su uživo pevali, ali ta vrsta neujednačenosti mogla bi da bude otklonjena tokom kasnijih i učestalih izvođenja.
Vizuelnoj atraktivnosti komada je doprinela scenografija Mirjane Zorzić Petrović, koja prodire u dubinu scene, širi se njenim obodima, a povremeno osvaja prostor na balkonu pozorišne sale. U pretrpanom scenskom miljeu prepoznaje se pregršt simbola o metropoli i došljačkim izazovima i sudbinama, ali i o sadašnjem trenutku, jer scenom dominira sunčani sat čija se kazaljka ne pomera, iako život prolazi kao rečna voda, koja scenom realno žubori i teče. Ambicioznoj produkcijskoj nameri je doprinelo i nekoliko desetina raskošnih kostima, koje je osmislila Snežana Kovačević.
U komadu koji je ne samo veliki produkcijski poduhvat, nego i dragoceno glumačko iskušenje, Vahidin Prelić je dočarao lik Čedomira Ilića uverljivo i sa merom. Ivana Pavićević Lazić je dominirala scenom i glumačkim transformacijama uspela da dočara ishodište tragičnosti lika Višnje, devojke koja je zanesena ljubavlju, idejama feminizma i socijalne pravde. Pravi dragulj užičkog ansambla je Andrijana Simović, koja je, ne samo ulogom patrijarhalne Anice, već i pevačkim savršenstvom, bila jedan od temelja celog komada. Tijana Karaičić je Belu, koja od devojčurka stasava u promućurnu udavaču, učinila neurotičnom i dočarala sa pojačanim elementima karikaturalnosti. Veoma uspešnu glumačku bravuru u liku Zarija, koji je i aluzija na Vladislava Petković Disa, sa kojim je Uskoković bio prijatelj, ostvario je Hadži Nemanja Jovanović. On je gledaocima, koji tokom pauze nisu izašli iz pozorišne dvorane, priredio iznenađenje tako što ih je nagradio poetskim intermecom i nadahnuto kazivao stihove po sopstvenom izboru. I ostali glumci – Divna Marić, Slobodan Ljubičić, Nikola Popović, Branislav Ljubičić, Momčilo Murić i Danica Ljubičić doprineli su da publika doživi iskustvo neobičnog, raskošnog i dugo iščekivanog scenskog doživljaja.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
