Neverno čuđenje

P { margin-bottom: 0.21cm; }Njemu je poznato da se Luterovo slovo o Orijentu odnosni na region odakle potiču trojica mudraca. Prvi korak u intelektualnoj biografiji ovog izuzetnog homme de lettres sastoji se u činjenici da mu je nemačka književnost 19. i 20. veka sasvim poznata i bliska. Velika dela između Getea i Kafke odredila su njegov duhovni svet. Tek iz takvog kulturnog i književnog iskustva on je otkrio bogatstvo svog kulturnog i religioznog porekla i iz literarne perspektive, kao što to svedoči knjiga Bog je lep, dolazi njegovo standardno delo o estetskoj lepoti Kurana.

Kermanijevi zapadno-istočni pogledi nisu tekli od Kurana ka Kafki, već obrnuto, od Kafke ka Kuranu. Taj put je za autora bio neophodan, da bi se u narednom koraku posvetio hrišćanstvu: njegova nova knjiga sled je njegovih meditacija o hrišćanstvu.

Kermani je putnik između svetova vere Istoka i Zapada koji na svakom koraku odaje utisak da sa strašću gori za veru. On ne posmatra hrišćanstvo iz spoljne, već nastoji da ga razume prevashodno iz unutrašnje perspektive. Dok islam razume kao religiju knjige, hrišćanstvu se približava kao religiji likovne umetnosti. Za takvo uverenje vreme koje je on proveo kao stipendista u vili Masimo u Rimu, bilo je odlučujuće. Tu se susreo sa univerzumom baroknih slika, što ga je motivisalo na jedan ciklus dopisa naslovljenih Pogled na slike (Bildansichten) za švajcarski ugledni dnevni list Neuen Zrcher Zeitung. Tada je jednu sliku Raspeća (Crucifixus) Gvida Renija nazvao blasfemičnom i izazvao oštru polemiku o uvredi hrišćanstva. I u svojoj novoj knjizi – Neverno čuđenje: O hrišćanstvu (Unglubiges Staunen. ber das Christentum, C. H. Beck Verlag, 2015) Kermani posvećuje jedno poglavlje Raspeću Gvida Renija. Inkarnacija (otelovljenje) kao načelo – tako bi se moglo označiti Kermanijevo shvatanje hrišćanstva.

Autor na primerima nekoliko odabranih umetničkih slika nudi napeta otkrića, iako u Kermanijevim kontemplacijama slika, valja na ovome mestu kritički dodati, molitvena snaga psalama, kritika proroka prenebregavanja siromašnih i obespravljenih kao i prezentnost carstva Božijeg u učenju Spasiteljevom ne igra gotovo nikakvu ulogu. Kermani otkriva u hrišćanstvu načelo univerzalnosti filantropske ljubavi.

Knjiga se završava jednim poglavljem o Franji Asiškom u kome Kermani ističe duboko prijateljstvo između ovog svetitelja i islama. Poznatu himnu Slava Tebje Gospodi (Laudato si) asocira Kermani sa imenom Božijim u islamu. Ovaj svetitelj je za Kermanija jedini koji je u zapadnom hrišćanstvu stajao protiv ognja i mača krstaških pohoda. Za mistično predanje u judejstvu, hrišćanstvu i islamu karakteristično je da ono nadrasta konfesionalne međe. U slučaju Navida Kermanija nije reč o postmodernom sinkretizmu, već o autentičnom čuvaru vatre prave vere. Kermani se svojim natkonfesionalnim kontemplativnim diskursom može smatrati modernim mističarom.