Dete nije razmaženo – ima disleksiju

Dislektična deca imaju probleme s učenjem pesmica na pamet, vezivanjem pertli, organizovanjem vremena. Disleksija nije bolest, razlikuju se oblici i nivoi disleksije, a pravovremeno otkrivanje, podrška okoline i prikladna terapija mogu da je ublaže. U tome je neophodna pomoć društva, roditelja, škole i stručnjaka, kaže za naš list Gordana Babić Cvetković, predsednica Prvog srpskog društva za disleksiju.

– Sve zemlje u okruženju su u svojim zakonima jasno precizirale probleme ovih smetnji i njihovo rešavanje, međutim, kod nas disleksija i disgrafija nisu bile prepoznate kao smetnje, sve do pet, šest godina u nazad. Uvođenjem inkluzije smetnje u učenju postale su vidljive, ali i dalje ima nastavnika i profesora koji ne prihvataju da dete ima problem. Čak i kada je su urađeni svi testovi i utvrđeno da je disleksija prisutna, ima onih koji to pobijaju i govore da je dete razmaženo. Ipak, ne nije razmaženo, već ima disleksiju – objašnjava Babić Cvetković. Naša zemlja ima odlične stručnjake, kaže Babić Cvetković, koji i te kako mogu da pomognu deci da se izbore sa svojim problemima, samo je važno na vreme ih prepoznati. Disleksija se javlja u najranijem detinjstvu i obično se otkriva u ranom školskom dobu, kada dete počinje da savladava veštine čitanja i pisanja. Disleksična deca su prosečne ili natprosečne inteligencije, izrazito kreativna, s razvijenim posebnim, vizuelnim, stilom mišljenja.

Prema rečima Mejre Kijac, logopeda, koja se sa problemom disleksije i disgrafije kod dece suočava više od 30 godina, roditelji su ti koji prvi vide da nešto ne štima kod njihove dece, a da dete dobije dijagnozu tek oko trećeg razreda škole.

– Logopedi bi pri upisu u školu trebalo da rade testove koji detektuju probleme usvajanja jezičkih i grafičkih veština, međutim, veliki broj njih prođe bez testa, pa kad se utvrdi da ono nije u stanju da adekvatno prati nastavu, bude kasno. Deca su vrlo osetljiva, posebno na neuspehe, a kada ih svakodnevno doživljavaju uz veliki rad i trud i pritisak roditelja, zatvaraju se u sebe, ne žele da idu u školu i dolazi do različitih psiholoških problema, a onda više nije dovoljan logoped, već se uključuju i druga stručna lica – kaže Kijaceva. Ona ističe da je potrebno više edukovati učitelje, nastavnike, kao i pedagoge i psihologe jer se dešava da uopšte nisu upućeni u to šta je disleksija, a učenicima kod kojih je utvrđeno da imaju smetnju omogućiti individualan rad i usmeno odgovaranje.

Poznati disleksičari

Albert Ajnštajn, Tomas Alva Edison, Leonardo da Vinči, Pablo Pikaso, Volt Dizni, Agata Kristi, Džon Lenon, kao i dva milijardera iz novije istorije Bil Gejts i Ričard Brenskon, ali brojne druge značajne ličnosti su disleksičari, što samo potvrđuje da su zbog specifičnih poteškoća u čitanju i pisanju naučili da razviju drugačiji stil mišljenja i vizuelizacije, a svojim su se sposobnostima istakli i upisali među velikane.

Dečaci podložniji

Mejra Kijac navodi da su prema podacima koje ona poseduje dečaci četiri puta više ugroženiji od devojčica, da na to utiču različiti faktori, pa i genetika. Ona ističe da je broj dece koja imaju disleksiju povećan u odnosu na pre 15 godina kada je bilo registrovano oko tri odsto u odnosu na danas, kada ih ima oko deset odsto.