Profesori Bogoslovije: Teorija evolucije nema zamenu

U Stavu o teoriji evolucije, koji je potpisalo 12 teologa, podseća se da „nijedna od institucija kojima je pomenuta peticija upućena nema nadležnost da zadire u ma koju naučnu oblast i vrši ‘reviziju’ onoga što se unutar nje ima smatrati za naučnu teoriju i kao takvo biti izučavano i predavano đacima i studentima“.

Oni podsećaju da inicijative za slične ”revizije“ ne mogu poteći od skupine građana (ma koliko ona bila velika, a njeni članovi ugledni), već jedino i isključivo od same nauke, tj. date naučne oblasti (u ovom slučaju: biologije) odnosno od naučne zajednice eksperata kompetentnih u tom domenu istraživanja.

Put za ovakvu reviziju je, kako navode, dugačak i dobro utaban viševekovnom naučnom praksom koja je i omogućila naučni progres u čijim blagodetima danas ponekad uživamo, a zove se naučni rad.

Svaki od potpisnika ima priliku da prilježnim naučnim radom, na osnovu mnoštva ”dokaza“ koje su naveli na dve štampane strane, postulira novu teoriju koja će, ukoliko stekne odobrenje naučne zajednice, zameniti teoriju evolucije, smatraju ovi teolozi, napominjući da se zaobilaznice i prečice (u vidu peticija) moraju bezuslovno odbaciti.

Teorija evolucije jedina trenutno naučno prihvaćena teorija koja objašnjava razvoj života na Zemlji, naveli su oni, ukazujući da „trenutno ne postoji nijedna plauzibilna alternativna naučna teorija koja bi mogla da je zameni“ ili da bude njena „jednako plauzibilna alternativa“.

Podsećamo na stav, široko prihvaćen od naučne zajednice teologa širom sveta, da ne postoji nikakva ”biblijska teorija stvaranja“ koja se može shvatiti kao naučna teorija koja bi, kao takva, predstavljala naučnu alternativu teoriji evolucije, ukazala je ova grupa nastavnika Boogoslovskog fakulteta.

Ne postoji, zaključuju oni, nijedan razlog zbog koga bi se, u okviru nastave iz biologije, fizike, antropologije ili geografije izučavala svetopisamska naracija koja se, naizgled, bavi istim pitanjem kao i pomenute nauke.

Sveto Pismo, dakle, nije, niti može biti, shvaćeno kao udžbenik ili konačni arbitar bilo koje naučne discipline. Pritom, tekstovi o stvaranju iz Knjige postanja čak ni žanrovski ne odgovaraju naučnom tekstu. Zbog svega toga, ovi teolozi su uvereni da alternativa jednoj naučnoj teoriji može biti samo druga naučna teorija.

 S druge strane, oni smatraju da biblijska naracija o stvaranju, kao i mnogo šta drugo, može i treba da se izučava, u osnovnim i srednjim školama, u okvirima nastave iz veronauke, književnosti, umetnosti, filosofije i sl, kao i u okvirima odgovarajućih visokoškolskih programa, kao važna i preko potrebna lepeza saznanja o hrišćanskom shvatanju Boga, sveta i čoveka, a uz to i sistem vrednosti koji igra važnu ulogu u obrazovanju i vaspitanju dece.

Konstatujući da hrišćanska vera u Trojičnog Boga, koji je slobodni tvorac sveta i života, uopšte nije (nužno) u sukobu sa teorijom evolucije, oni podsećaju da „baš kao što hrišćansko tumačenje Svetog Pisma na polju biologije ne može ponuditi valjanu naučnu alternativu, ni biologija (fizika, ili antropologija) ne može ponuditi valjanu religijsku alternativu hrišćanskom učenju o Bogu, čoveku i svetu“.

Svaki sličan pokušaj principijelno odbacujemo, navodi se u saopštenju gde se izražava načelno uverenje u vrednost očuvanja autonomije naučnih disciplina, kao i uverenje da nastavni program iz veronauke, biologije, fizike (i drugih prirodnih nauka) nije u međusobnom konfliktu i da ga zato ne treba veštački i po svaki cenu izazivati.

Izražavamo nadu i uverenje da nadležne institucije, prvenstveno Narodna skupština i Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, neće reagovati na pomenutu peticiju pokretanjem ikakvog procesa koji bi doveo u pitanje izučavanje teorije evolucije u okvirima osnovnog, srednjeg i visokog obrazovanja u Republici Srbiji, zaključila je grupa nastavnika i saradnika Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Univerziteta u Beogradu.

Saopštenje su potpisali Maksim Vasiljević, Vladan Perišić, Radomir Popović, Predrag Dragutinović, Rade Kisić, Zdravko Jovanović, Aleksandar Đakovac, Zoran Devrnja, Marko Vilotić, Andrej Jeftić, Vukašin Milićević i Nenad Božović.