Trg u Kuršumliji

Tomislav Mijajlović
Kuršumlija bi mogla da vrati svoj stari naziv

Stanovnici Kuršumlije ubuduće bi mogli da postanu Belecrkvani.

To će se dogoditi ukoliko prihvate nedavnu inicijativu patrijarha Srpske pravoslavne crkve Irineja, kojom predlaže vraćanje starog naziva ovoj opštini na jugu Srbije.

Inicijativu je zasad prihvatila opština, preneli su mediji, a kako za BBC na srpskom kaže Miljan Radosavljević, načelnik opštine, do sada ništa konkretno nije urađeno.

Kuršumlija je ime Bele Crkve dobila po sjajnim kupolama prvih zadužbina Stefana Nemanje – manastirima Svetog Nikole i Presvete Bogorodice. Današnji naziv nosi iz vremena Turaka koji su te kupole skinuli i od njih pravili kuršume.

Otud i Kuršumlija.

Kakva je procedura

Da bi neko mesto promenilo ime, sa tim treba da se usaglasi stanovništvo na referendumu, te potom, da inicijativu prihvati Narodna skupština, kažu nam u resornom Ministarstvu državne uprave i lokalne samouprave.

Međutim, sledi prepreka – ministarstvo kaže da Zakon o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije treba uskoro da bude promenjen i dopunjen.

„Ministarstvo je poslalo poziv jedinicama lokalne samouprave da se izjasne da li imaju predloge za promenu naziva naseljenih mesta, što bi se uzelo u obzir prilikom izmena i dopuna Zakona o teritorijalnoj organizaciji“, kažu za BBC.

Kako dodaju, promena naziva mesta je trošak za građane, jer podrazumeva promenu ličnih dokumenata.

Inicijativu za promenu imena može da pokrene skupština lokalne samouprave, građani, mesna zajednica i drugi zainteresovani organi zajednice. Potom sledi raspisivanje referenduma.

„Nakon sprovedenog referenduma bi lokalna skupština utvrdila svoje mišljenje, što bi u predstavljalo legitimnu inicijativu za utvrđivanje predloga za izmenu Zakona o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije“, kažu u nadležnom ministarstvu.

Krajnju odluku donosi Narodna skupština, dodaju.

Kuršumlija, prema Radosavljevićevim rečima, nije pokrenula proceduru.

„Za sada nismo ništa uradili. Počeli smo da ispitujemo javno mnjenje, i kako sada stvari stoje – većina stanovništva je protiv promene naziva“, kaže Radosavljević.

Tabla na ulazu u grad

Lea Kockar
Zrenjanin bi mogao treći put u svojoj istoriji da postane Petrovgrad

Osim kuršumlijske inicijative, ove godine su i Zrenjaninci su razmišljali da ponovo postanu Petrovgrađani.

Time bi grad treći put u istoriji dobio to ime. Nosio ga je od 1935. do 1941, kao i u periodu od 1944. do 1946.

Hoće li kineska fabrika guma, vredna oko milijarde dolara, koja ovih dana puni stranice medija i za koju je prošle nedelje potpisan ugovor, biti izgrađena u Zrenjaninu ili Petrovgradu, zasad je nepoznato.

Zbog zauzetosti oko pripreme prijema kineske delegacije, u zrenjaninskoj lokalnoj samoupravi nisu mogli da odgovore na putanja BBC-ja u vezi sa novim-starim imenom grada.

Inače, sadašnji naziv grad je dobio 1946, po narodnom heroju Žarku Zrenjaninu. Osim pomenuta dva imena, sve do 1935, zvao se Veliki Bečkerek.

Promena imena Zrenjanina, kao i Kuršumlije, podrazumeva i promenu naziva jedinice lokalne samouprave.

„Ministarstvu državne uprave i lokalne samouprave nije upućen nijedan takav predlog sačinjen u skladu sa propisima koji regulišu ovu oblast“, kažu u tom ministarstvu.

Političke promene

Promene imena naseljenih mesta u Srbiji nisu nikakva novost. U poslednjih 25 godina, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, 41 naseljeno mesto promenilo je naziv.

U poslednje četiri godine izmena nije bilo, kažu za BBC na srpskom uZavodu.

Prema ovoj statistici, česte su promene u samo jednom slovu, a svega nekoliko mesta „pretrpelo“ je „ozbiljnije izmene“.

Među njima su preimenovanja sela Despotovac u Vojnik, Zlokuće u Aleksandrovac, Partizani u Darosava, Smrdić u Izvor, Orešković u Tomislavci…

Promene naziva mesta, ulica i trgova često imaju političku konotaciju. Takva situacija je, čini se, češća kada je o ulicama reč, svedoče table na ulicama prestonice.

Tabla naziva ulica

BBC
Ulice u Beogradu na tablama imaju i po nekoliko naziva

I političke promene naziva gradova poznate su na ovim područjima, ali i globalno.

Možete li da nabrojite sve gradove u bivšim jugoslovenskim republikama koje su u svom imenu imale i ime predsednika?

Svaka od republika i pokrajina imala je njegov grad, a Titovo Užice (Užice), Titograd (Podgorica), Titova Korenica (Korenica), Titovo Velenje (Velenje), Titova Mitrovica (Kosovska Mitrovica), Titov Drvar (Drvar), Titov Veles (Veles) i Titov Vrbas (Vrbas), nosili su te nazive i više od decenije nakon njegove smrti.

I nije to bio slučaj samo u Jugoslaviji.

Jedna od najpoznatijih promena događala se oko imena Sankt Peterburga u Rusiji. Grad je ovaj naziv dobio kada je osnovan. Potom je postao Petrograd, pa Lenjingrad, da bi mu prvobitno ime bilo vraćeno po raspadu Sovjetskog Saveza 1991. godine.

Registar adresa

Srbija će ove godine dobiti adresni registar. Tako će svaka ulica, u svakom mestu, dobiti naziv, a svaka kuća broj.

Međutim, to će značiti i dodatne troškove za one koji će zbog promena morati da menjaju dokumentaciju.

I promena imena grada donela bi takve troškove, pa je možda ovo idealna prilika da svi koji žele da menjaju ime grada, urade to o istom trošku.


Pratite nas na Fejsbuku i Tviteru. Ako imate predlog teme za nas, javite se na [email protected]

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.

Komentari