foto (BETAPHOTO/MILAN OBRADOVIĆ)Ukrajina 28. juna proslavlja 27. godišnjicu donošenja Ustava – glavnog normativnog pravnog akta države, kojim se utvrđuju temelji društvenog poretka, državnog uređenja, sistema, poretka formiranja, principa organizacije i rada državnih organa, prava i dužnosti građana.
Istorija usvajanja ukrajinskog Osnovnog zakona je prilično složena, o čemu svedoči više od pet godina njegove mukotrpne pripreme, teška istorija formiranja države Ukrajine. Nije ni čudo što je Venecijanska komisija prepoznala ukrajinski ustav kao jedan od najdemokratskijih u Evropi, posebno u pogledu prava, sloboda i dužnosti građana, koji u potpunosti ispunjava međunarodne standarde u oblasti ustavnog prava.
Osnovni zakon koji je Vrhovna Rada Ukrajine usvojila 28. juna 1996. godine postao je važna etapa u uspostavljanju državnosti, i imao je veliki politički i pravni značaj za razvoj ukrajinske političke nacije i građanskog društva. Ustav Ukrajine je moralni orijentir ukrajinskog društva, temelj nacionalnog pravnog sistema Ukrajine.
Za nas, Ukrajince, Ustav je o pravima i slobodama, o dostojanstvu, vrednostima, temelj nacije, stabilnosti i nesalomljivosti. Naš Ustav je istinski usmeren na ljude, humanističke vrednosti i pravne odnose društva i države. Ukrajince je oduvek karakterisala potraga za normama i principima koji bi određivali pravila interakcije pojedinca i vlasti. Zapravo, i to nas čini delom Evrope i suštinski razlikuje od Rusije.
Danas, u uslovima sveobuhvatne ruske invazije i brojnih zločina okupatora, svi mi a novi način procenjujemo važnost principa postavljenih u Ustavu Ukrajine. Još jednom branimo civilizacijski izbor ukrajinskog naroda, koji se vekovima nije menjao, u oružanoj borbi protiv moskovske agresije. Moskovske vlasti su činile i pokušavaju da prisvoje ukrajinsku istoriju, da otmu našu imovinu, naš narod, decu i budućnost.
Ustav Ukrajine je stvaran, a ne deklarativan, za razliku od rasističkog imperijalnog režima i njegovog prethodnika, komunističkog totalitarizma. Uostalom, odredbe njihovog ustava ostaju deklaracija. O čemu svedoče svi nedavni događaji, od brojnih hapšenja protivnika agresije, do čudnih nereda, više nalik na neuspeli spektakl.
Istorijski gledano, ustavni proces svedoči o nameri da se na najvišem nivou pravno učvrste vrednosti ukrajinskog naroda kao što su demokratija, vladavina prava, jednakost građana, nezavisnost i teritorijalni integritet njihove države i evropski civilizacijski izbor.
Ukrajinski narod je u tome uspeo i sada je Ukrajina nezavisna moderna evropska država. Mi smo u Osnovnom zakonu učvrstili strateški kurs naše zemlje za sticanje punopravnog članstva Ukrajine u Evropskoj uniji i Severnoatlantskom savezu.
Danas građani Ukrajine koji se protive ruskoj invaziji ispunjavaju svoju ustavnu dužnost. Uspešno se odupiremo agresoru koji ne poštuje norme međunarodnog prava. Uz podršku naših partnera koji dele iste vrednosti, približavamo pobedu Ukrajine i neizbežnu odgovornost Rusije kao države agresora.
Autor je ambasador Ukrajine u Republici Srbiji
Stavovi autora u rubrici Dijalog ne odražavaju nužno uređivačku politiku Danasa.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
