Činjenice o Stefanu Nemanji

Glavnu reč na ovoj svečanosti imao je sam predsednik države koji je ovom prilikom istakao da „do Stefana Nemanje bili smo pleme, od Nemanje do danas smo državotvorni narod“.

Da li je i koliko predsednik Srbije upoznat sa povesnicom Srba i Srbije nije mi poznato, ali mi je profesionalna dužnost da povodom ove izjave iznesem činjenično stanje po pitanju početaka srpske državnosti a koji datiraju oko 300 godina pre pojave Stefana Nemanje na istorijskoj pozornici Balkana.

Veliki župan Stefan Nemanja vladao je srednjovekovnom Srbijom, tj. Raškom, od 1166/8 g. do 1196. g. Tačno je, kao što je to istakao Vladimir Ćorović u svojoj obimnoj studiji „Istorija Srba“, da od Stefana Nemanje počinje prava (ali ne i prva) srpska država srednjeg veka.

V. Ćorović, inače, dalje netačno tvrdi da su do njegove povesne pojave Srbi imali samo povesnicu plemena, lokalne pokrete i lične pokušaje, ali je u pravu da Srbi nisu do Nemanje imali prave državne misli i trajne državne tvorevine, što ne znači da nisu imali i državu odnosno države i pre Stefana Nemanje.

Stanoje Stanojević npr. u knjizi „Svi srpski vladari“ decidno tvrdi da je vešti i energični knez Vlastimir, sin Prosigojev, pred sredinu IX stoleća postao osnivač prve srpske države.

Vladao je od 850 g. (po nekim autorima i od 836 g.) do 862, što je oko 300 godina pre Nemanje! Nakon Vlastimira, vladari srpskih država su bili Mutimir, Petar, Zaharija, Časlav, Vojislav, Mihailo i Bodin.

Mihailo, vladar Zete, čak je i krunisan za kralja 1077. g. Kraljevska titula je iznad titule velikog župana, što znači da je država kralja Mihaila bila „državničkija“ naspram države Stefana Nemanje. Ukratko, relevantni povesni istočnici jasno ukazuju da su Srbi imali državu i države tri stoleća pre pojave Stefana Nemanje.