Kontrarevolucija koja teče

Formalizovan je povratak na najrigidniji sovjetski model spoljne politike – doduše u drugačijem ideološkom kontekstu, ali s istim imperijalnim ciljem. Simbolika da se sve to dešava u trenutku kad se demokratski svijet oprašta od Gorbačova pojačava ciničnost trenutka i trajno ruši iluziju o demokratizaciji Rusije u bližoj budućnosti.

Trenutna dešavanja u Crnoj Gori otkrivaju dva pravca aktivnosti. Nedavni sajber napad je uvod, odnosno priprema za složenije akcije u realnom prostoru. Strateški pravac daljeg djelovanje odrediće rasplet političke krize

Ispostavlja se tačnim da je Brežnjev ipak pobijedio Sinatru, a Rusija odabrala da kulturni i civilizacijski kapital nepovratno troši na gušenje prava na demokratsku budućnost kako svojim tako i građanima okolnih zemalja.

Iako zvanično nije dio nove Putinove doktrine, koja se formalno bavi samo država sa ruskom nacionalnom manjinom, nije teško naslutiti da se slični dokument očekuje i za Zapadni Balkan.

Crna Gora istorijski ima i imaće posebno mjesto na mapi trajuće destabilzacije čije ubrzanje tek treba da uslijedi. Kao što nema Velike Srbije bez Crne Gore, nema ni Ruskog sveta bez Velike Srbije. Taj politički kredo odavno je zamijenio sve druge strategije Rusije za Balkan.

Politički procesi koji ulivaju nadu prozapadnom dijelu društva naići će na jednako snažan odgovor velikosrpske i proruske opcije u Crnoj Gori kao onaj iz 2020.
Za razliku od ranijih faza destabilizacije, kad bi jedan promašaj pratilo privremeno povlačenje, poput situacije nakon neuspjeha državnog udara, ovog puta treba očekivati jačanje pritiska na institucije iz više pravaca.

Kontrarevolucija ne smije stati!

Euforični pregovori o formiranju vlade ‘stare većine’ upravo služe podizanju očekivanja i emocija kako bi se lakše sprovela agenda uličnih protesta. Kontrarevolucija čiju su fasadu do skoro činili „eksperti“ se vraća kući. Odnosno, onim partijama koje su državnu izdaju pretvorile u zvaničnu politiku

Zabluda je da tok rata u Ukrajini ili unutrašnje prilike u Srbiji mogu značajnije uticati na ruski pritisak na Crnu Goru.

Resursi i energija neće i ne smiju biti uludo potrošeni. Još jedan politički poraz snaga, koje su 2020. izvele kontrarevoluciju u želji da ponište 2006. i evropsku perspektivu regiona, značio bi i poraz koncepta hibridnog rata van bivšeg sovjetskog prostora.

Odnosno potvrdu teze da osim kratkotrajne destabilizcije, rusko uplitanje ne može da stvori političku klimu koja bi dugoročno služila tim strateškim interesima.

Prema tome, snage kontrarevolucije uz poseban akcenat na ključnu kariku u tom lancu, medije, imaće na raspolaganju sve resurse kako bi se destrukcija nesmetano nastavila.

Razumije se – logistički centri u regionu već rade na mobilizaciji i podršci tom procesu. Ovog puta u igri nije samo Srbija kao ključni bunker ruskog uticaja već i drugi regionalni centri čija uloga tek treba da postane jasna.

Sličan princip je već viđen pri pokušaju da se obore prozapadne vlade u bivšim sovjetskim republikama.

Trenutna dešavanja u Crnoj Gori otkrivaju dva pravca aktivnosti. Nedavni sajber napad je uvod, odnosno priprema za složenije akcije u realnom prostoru. Strateški pravac daljeg djelovanje odrediće rasplet političke krize.

Eventualno produženje tehničkog mandata značilo bi institucionalno rušenje i neformalno uključivanje u Otvoreni Balkan.

Obrisi državnog terorizma koji se ogleda u kontinuiranim napadima na medije i intelektualce spada u konstruktivni element vizije kako Moskva vidi Crnu Goru.

Sa druge strane, formiranje prozapadne vlade otvorilo bi put vaninstitucionalnom, odnosno pokušaju da se serijom protesta manjeg obima uspore reformskih procesi. U konačnici, izbori u takvoj atmosferi podsjećali bi na uvod u građanski rat a ne mirno izjašnjenje građana.

Euforični pregovori o formiranju vlade ‘stare većine’ upravo služe podizanju očekivanja i emocija kako bi se lakše sprovela agenda uličnih protesta. Kontrarevolucija čiju su fasadu do skoro činili „eksperti“ se vraća kući. Odnosno, onim partijama koje su državnu izdaju pretvorile u zvaničnu politiku.

Ponašanje tog dijela političkog spektra i uplitanje Rusije i Srbije moguće je predvidjeti na osnovu iskustva drugih država kao i cikličnosti u crnogorskoj politici.

Otpor kontrarevoluciji i poraženim politikama treba tražiti u modelu predreferendumskog grupisanja partija i pojedinaca.

Jedinstvenog ili koordinisanog nastupa na lokalnim a potom parlamentarnim izborima. Sve dok se ne postigne taj stepen razumijevanja kontrarevolucija će nastaviti da teče.

Arhitekte Velike Srbije i Ruskog sveta jedino tome još uvijek nemaju adekvatan odgovor.

Autor je viši istraživač Istorijskog instituta Crne Gore. Uža oblast njegovog interesovanja uključuje društvene transformacije, savremenu političku istoriju Crne Gore, demokratizaciju i tranziciju u Istočnoj Evropi. 

Članak je prvobitno objavljen na Portalu Analitika

Stavovi autora u rubrici Dijalog ne odražavaju nužno uređivačku politiku Danasa.