O nevino pogubljenom Dragoljubu 1Foto: Pixabay/Sakurayim

Posle višednevnih kiša, blizu glavne staze na parceli 131 Bežanijskog groblja, između dominantnih spomenika od crnog granita, pažnju mi privlači spomenik u obliku krsta od sivog bukovičkog granita.

Na crno-beloj fotografiji vidi se lep i srećan par tridesetogodišnjaka. Godina smrti žene je 2005, a muškarca u uniformi kraljevog oficira 1944.

Na poleđini spomenika piše: „Dragoljub, nevino pogubljen od oslobodilaca Beograda bez suđenja i groba 1944. godine. Agapi ga je čekala…“ U nadi da su tu pohranjeni ekshumirani posmrtni ostaci Dragoljuba odlazim kod istoričara dr Srđana Cvetkovića u Institut za savremenu istoriju, autora knjige „Između srpa i čekića – represija u Srbiji od 1944-1953. godine“. Cvetković je ujedno bio i sekretar državne komisije za tajne grobnice ubijenih posle 12. septembra 1944. godine. Ova komisija je popisala 60.000 žrtava u Srbiji, a 3.500 u Beogradu s tim što je naglasila da je Beograd najmanje istražen jer su knjiga streljanih od strane Ozne od 16 kvartova pronašli samo u tri kvarta. Na spisku streljanih se nalazi i sanitetski potporučnik Dragoljub, za koga stoji da je odani saradnik D. M. i da je ispitivan u IX kvartu, a zatim interniran. Po istraživanju Cvetkovića poslat je u Banjički logor gde je ispitivanje nastavljeno a potom su on i ostali okrivljeni u noćnim satima u kamionima u grupi od 20-30 oskudno odeveni, vezani u parovima žicom, odvođeni najčešće u Lisičji potok gde su ih streljali i pokopavali. Smatra se da je ovo najveća od 20 beogradskih masovnih grobnica, ujedno i jedina obeležena krstom od 0,90m kod Kraljeve česme.

Ovu lokaciju već tri godine uređuju građani Rakovice i Košutnjaka, a parastos se održava početkom novembra svake godine. Nažalost, JP Gradsko zelenilo i Gradski vodovod se smatraju nenadležni za održavanje ove lokacije.

Interesantno je da grad Beograd najzad planira da u ovoj godini podigne spomenik kralju Aleksandru Karađorđeviću između dva dvora (Skupštine grada i Predsedništva Srbije) dok česmu podignutu 1936. godine ispod Belog dvora povodom ubistva kralja Aleksandra u Marselju potpuno ignoriše. Teško je naći drugi izraz za ovaj postupak sem velikog licemerja.

Autor je arhitekta

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.

Komentari