Šta ćemo sa ambrozijom?

Po nekim istraživanjima, čak oko 15 posto građana je ugroženo ovom alergijom koja se može razviti bilo kada u životnom veku čoveka. Čak do 75% svi alergijskih reakcija na polen kod ljudi izazvano je ovom biljkom. NJeno širenje se kontroliše i prati, a suzbija se različitim metodama, od čupanja i košenja do hemijskog tretmana na poljima na kojima zauzima veće površine. Dodatno, ambrozija izaziva ogromne štete u poljoprivredi koje se mere stotinama miliona evra.

Oni koji pate od ove alergije, cvetanje ambrozije opisuju kao izuzetno neprijatan period u kome ne mogu da dišu i normalno spavaju, u kome su crvenilo očiju i sluzokože, kao i kijanje i svrab prisutni nedeljama. Saveti lekara obuhvataju izbegavanje izlaganja polenu, često pranje kose u kojoj se on može zadržati, menjanje odeće, neotvaranje prozora i slično, ali i obilno uzimanje lekova koji ublažavaju simptome, uz dodatni problem navikavanje organizma na postojeće lekove.

Za uklanjanje ambrozije sa javnih površina nadležno je JKP Zelenilo koje dosta dobro obavlja svoj deo posla, ali ono gde leži najveći problem jesu neodržavani privatni posedi i zapuštene građevinske parcele, pojasevi pored puteva i slične površine koje nisu u nadležnosti ovog javnog preduzeća. Po prijavi, JKP Zelenilo može naložiti privatnim vlasnicima da ukolne ambroziju, ali ti procesi uglavnom traju predugo, i uprkos i dobroj volji građana, završe se nakon što su biljke pustile polen.

Grad Beograd suzbijanje ambrozije sa neuređenih javnih površina vrši po prethodno donetom programu koji često kasni, pa je tako najnoviji za 2018. godinu donetu u junu. U tekstu ovog programa, mapiranje površina pod ambrozijom je paradoksalno najavljeno da počne u aprilu, dva meseca pre njegovog donošenja. Ovo za rezultat ima kašnjenje i to da je, kao prošle godine suzbijanje urađeno tek u oktobru, dosta nakon sezone cvetanja ambrozije koja ne samo da je naštetila zdravlju ljudi, nego je polen proširio i područja pod ovom biljkom.

Rešavanje problema ambrozije moralo bi zato biti, pre svega, pametno i održivo planiranje koje grad očito priznaje da ne može da izvrši kada program za celu godinu donosi u njenom šestom mesecu, zatim privremena namena za zapuštene površine koje bi od njih napravile parkove, urbane bašte, travnjake ili na njima omogućila sadnju biljnih vrsta koje doprinose kvalitetu vazduha, zatim oštriju kaznenu politiku prema privatnim vlasnicima koji ne održavaju svoje parcele. Takođe, postoje i inovacije na polju uništavanja ambrozije fizičkim kontaktom. Izum uređaja koji regulacijom frekvencije i struje uništava ambroziju u korenu, a njeno seme čini sterilnim, dakle ekološkim putem, bez hemije i pesticida dobio je brojne nagrade na sajmovina inovacija širom sveta, a pronalazač dolazi iz naše zemlje. Ovaj uređaj još uvek nije u široj primeni.

Ipak, građani koji pate od alergije na ambroziju, dok čekaju da grad primeni svoj „back to the future“ program ili da se usvoje i primene neke nove metode, nemaju bolje rešenje nego da se sami organizuju i da u svom okruženju unište ambroziju na vreme. Sredinom ili krajem avgusta biće već kasno.