Nedićeva vlada nije isto što i Vlada NDH

Moj naslov je glasio: „Prvo pažljivo čitaj i slušaj pa reaguj!“ Drugo, u mom tekstu nema neučtivosti i etiketiranja a još manje diskvalifikacija!

Prva postavka od koje polazi drug Martinov jeste ravnanje Nezavisne Države Hrvatske i Vojnookupacione teritorije Srbije, a uzgred Ante Pavelića i Milana Nedića. Moje višedecenijsko bavljenje istorijom Drugog svetskog rata daje mi za pravo da ređam opšteprihvaćene činjenice koje pobijaju pomenute polazne postavke.

Istorijska nauka je utvrdila da je Nezavisna Država Hrvatska imala gotovo sve atribute državnosti: teritorija, uprava, vojska, vlada, Skupština… Poglavnika Antu Pavelića za predsednika Vlade postavili su nemački obaveštajci bez gotovo ikakvih uslova, naročito prisile.

Isto tako, nije sporno da je ta država pripremila zakonodavstvo za sprovođenje državnog zločina nad trećinom svog stanovništva (Srbi) i u znatnoj meri ga ostvarila (upravo onako kako je predlagao ministar Mile Budak, krajem maja 1941. pokraj Gospića). Isto tako nije sporno da je ta država učestvovala u zatiranju jevrejskog naroda. Da pojasnim: u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj Jevreje su ubijali isključivo pripadnici hrvatskih oružanih snaga, nema arhivske građe da su to činili pripadnici nemačkih oružanih snaga! Uzgred, svi sabirni i koncentracioni logori u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj bili su podređeni jedino hrvatskim vlastima, a to je značilo da Nemci nisu imali gotovo nikakav uticaj.

Nezavisna Država Hrvatska imala je međunarodno priznanje, otvarala svoja diplomatska i vojna predstavništva, na primer i u Beogradu. To znači da su imali ministra vojske i inostranih poslova.

Vojno okupaciona teritorija Srbije nije imala nikakve atribute državnosti. Doduše, nemačka okupaciona vlast je, sledstveno međunarodnom ratnom pravu, obnovila određene administrativne organe jugoslovenske kraljevske vlasti (banovine, sreska načelstva). Istorijska nauka je utvrdila da je nemački vođa Adolf Hitler bio izraziti srbofob što se odrazilo i na njegove planove u budućnosti na Balkanu u kojima nije bilo mesta ni za kakvu Srbiju!

Milana Nedića postavila je nemačka okupaciona komanda neposredno posle pretnje da će između Hrvata, Mađara i Bugara podeliti tu teritoriju.

Ni Savet komesara niti Vlada Milana Nedića nisu isto kao Vlada Nezavisne Države Hrvatske. Nijedan od pomenutih organa kolaboracionističke vlasti nije imao ni programe niti planove o uništenju pripadnika drugih naroda. Uzgred, nisu za poređenje logori u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj i u vojno okupacionoj teritoriji Srbija.

Vlada Milana Nedića imala je na izvestan način pod svojom ingerencijom, a to znači bez upliva nemačkih okupacionih vlasti, Zavod za prevaspitanje u Smederevskoj Palanci. Vredno je podsetiti se da je tokom postojanja tog zavoda bilo samo dva-tri ubistva zatočenika i to prilikom napada na stražu. u toj vladi nije bilo ministara ni za inostrane poslove niti za vojsku!

Nemačka okupaciona uprava u Srbiji naplaćivala je ratnu odštetu, vršila rekvizicije hrane. Tako nešto nije zabeleženo u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj. Nemci su od Pavelića dobili za Istočni front oko dve-tri desetine hiljada dobrovoljaca. Uzgred, iz Srbije nije otišao ni jedan jedini vojnik!

Rimokatolička crkva dala je bitan doprinos u stvaranju i postojanju Nezavisne Države Hrvatske. S druge strane, Srpska pravoslavna crkva nije podržala ni Mihailovića, ni Broza ni Nedića. Uzgred, dok je u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj vršeno zatiranje Srpske pravoslavne crkve (sveštenstvo, objekti i verni narod), dotle je u Srbiji delatnost rimokatoličkih sveštenika bila nesmetana, uključujući i veronauku i zaklinjanje određenih vojnih formacija.

Nije moguće porediti kolaboraciju Pavelića i Nedića. Pavelić hoće jednonacionalnu i jednoverujuću Hrvatsku. Nedić je hteo da spašava srpski narod od uništenja.

Mogao bih u nedogled da ređam brojne opštepoznate činjenice o razlikama između Nezavisne Države Hrvatske i vojno okupacione teritorije Srbija, između Pavelića i Nedića. Čini mi se da to drug Martinov nikako ne bi mogao da shvati. Uostalom, on mi prigovara da etiketiram kada konstatujem da nije čitao knjigu Milana Koljanina, niti je pažljivo slušao ton filma.

I na kraju, da dodam nekolike činjenice o razlikama Pavelića i Nedića: prognanike i izbeglice iz Nezavisne Države Hrvatske pomagala je, prema mogućnostima, Nedićeva vlada. U jednoj porodici Slovenaca (Kučan) koja je 1941. godine spas našla u Srbiji, novorođenčetu su dali ime Milan. U Nezavisnoj Državi Hrvatskoj, malim Srpčićima, čiji su roditelji ubijeni, davali su nova imena: muškim Ante i ženskim Antonija. A kao rođendan upisivali su 10 travanj! I to sve po zakonu i provedbenoj naredbi! Josip Broz nije ukinuo te naredbe

P. S. Da bi shvatio da u ratovima nema nevine strane, da sve strane čine zločine, preporučujem drugu Martinovu da potraži malo literature o Zigfridu Kašeu, velikom i odanom prijatelju poglavnika Pavelića, kako bi se zamislio nad Kašeovim zahtevom na suđenju 1946. u Zagrebu, da mu Josip Broz bude svedok tvrdeći da su se tokom ratnih godina viđali!

Autor je direktor Muzeja žrtava genocida iz Beograda