Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije preminuo je jutros u Kliničkom centru Crne Gore (KCCG), saopštila je Mitropolija crnogorsko-primorska.
Iz Mitropolije je saopšteno da je Amfilohije preminuo jutros u osam sati i 20 minuta posle primanja Svete Tajne Pričešća.
„O svim drugim detaljima u vezi sa sahranom visokopreosvećenog Mitropolita javnost će biti uskoro obaviještena. Vječan spomen i Carstvo Nebesko“, navode iz Mitrpolije, prenosi RTCG.
Amfilohije je petog oktobra u lošem zdravstvenom stanju primljen u cetinjsku bolnicu, a potom prebačen u Klinički centar. Testiranje je pokazalo da je bio zaražen korona virusom.
Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije je rođen 1938. godine u Barama pod imenom Risto.
Osnovnu školu je završio u manastiru Morači, a Bogosloviju Svetog Save u Rakovici u Beogradu. Diplomirao je na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu 1962. godine. Uporedo sa Bogoslovskim fakultetom, studirao je klasičnu filologiju na Filozofskom fakultetu u Beogradu.
Veliki uticaj na njega izvršili su duhovnik manastira Ćelije otac Justin Popović, kojeg je SPC uvrstila u usvetitelje, i svetogorski starac Pajsije.
Posle završenog fakulteta, postdiplomske studije nastavlja u Bernu i Rimu, gđe je magistrirao na Istočnom pontifikalnom institutu (1965).
Odatle odlazi u Pravoslavnu Crkvu Grčke, gde je primio sveštenički čin. U tom periodu, u Atini je odbranio doktorat o Svetom Grigoriju Palami.
Posle godinu dana provedenih na Svetoj Gori, odlazi za profesora na Pravoslavni institut Svetog Sergija u Parizu, a od 1976. godine postaje docent, pa redovni profesor na Bogoslovskom fakultetu Svetog Jovana Bogoslova u Beogradu (kasnije Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Univerziteta u Beogradu), u dva mandata bio je i njegov dekan.
Govorio je grčki, ruski, italijanski, nemački i francuski jezik, a koristio u naučnom radu starogrčki, latinski i crkvenoslovenski.
Sabor SPC izabrao ga je maja 1985. godine za episkopa banatskog, a hirotonisao ga je ubeogradskoj Sabornoj crkvi patrijarh srpski German.
Decembra 1990. godine izabran je za mitropolita crnogorsko-primorskog sa sedištem na Cetinju, svečeno ustoličenje izvršio je patrijarh srpski Pavle.
Mitropolit Amfilohije je nosilac drevnih titula: Egzarh Sveštenog trona pećkog, kao i Arhiepiskop cetinjski, navedeno je u biografiji na sajtu mitropolije crnogorsko primorske.
Bio je član Sinoda SPC, „crkvne vlade“ u više saziva, predsedavao je tim telom i bio zamenik obolelog patrijarha Pavla od kraja 2007. godine do njegovog upokojenja.
Administrirao je eparhijom buenosajreskom i južno-centralnoameričkom (koja je ustanovljena na njegov predlog) od njenog osnivanja u maju 2011.
Kako je navedeno, mitropolit Amfilohije je ustoličen u Cetinjski tron u vrlo teško vreme po mitropoliju crnogorsko-primorsku i uopšte pravoslavlje u Crnoj Gori jer je zbog „komunističke vladavine većina crkava i manastira bila zapuštena“.
U letopisu „Obnova i gradnja manastira i hramova u Crnoj Gori 1990–2010“, koji je izdat povodom dvadesetpetogodišnjice arhijerejske službe mitropolita Amfilohija i dvadesetogodišnjice njegovog služenja na Tronu cetinjskom, naveden je podatak da je u tih 20 godina sanirano, rekonstruisano i izgrađeno 569 crkvenih objekata.
Obnovi sveštenstva je poklonjena velika pažnja „sa ciljem da, kao nekada, ne bude u Crnoj Gori ni jednog maneg mesta niti većeg sela u kojem bi bio hram bez paroha“.
Za vreme mitropolita Amfilohija, prvi put u istoriji Crne Gore, tu mitropoliju posetili su patrijarsi i predstavnici svih pomesnih crkava pravoslavne vaseljene, između ostalih, vaseljenski Vartolomej, moskovski i sve Rusije Aleksej II, a takođe i patrijarh moskovski i sve Rusije Kiril.
Mitropolit Amfilohije predstavljao je SPC u inostranstvu raznim prigodama i na mnogim značajnim svepravoslavnim i hrišćanskim susretima.
Prvi put u istoriji Crne Gore je 1993. godine održan na njenom tlu vanredni Arhijerejski Sabor SPC – na Cetinju i u manastiru Ostrogu.
Mitropolit Amfilohije se pored teologije i filozofije bavio i esejistikom, prevodilaštvom i poezijom, primljen je u članstvo Udruženja književnika Srbije i Udruženja književnika Crne Gore, dobitnik je mnogih književnih nagrada.
Mitropolit Amfilohije bio je jedna od najuticajnih ličnosti SPC, protivnik kosovske politike predsednika Srbije Aleksandra Vučića, pa u tome i oponent poglavaru, patrijarhu Irineju.
„Đed“, kako su ga zvali poštovaoci, predvodio je višemesečne litije u Crnoj Gori, protiv Zakona o verskim zajednicama, koji SPC smatra diskrimatorskim, što je, prema mnogim ocenama, doprinelo da vladajuća stranka Mila Đukanovića dobije manje glasova od opozicije na parlamentarnim izborima.
Uoči sazivanja konstituvne sednice Skupštine Crne Gore, sastao se sa liderima pobedničkih opozicionih stranka u manastritu Ostrog.
Njegovi protivnici optuživali su ga da se meša u politiku i od Crne Gore pravi versku državu, dok su ga pristalice branile navodeći da Đukanović želi „partijsku Crkvu“.
Tokom protesta, šira javnost je upoznala i episkopa budiljanskog Joanikija, koji važi za prvog po crkvenom uticaju u Crnoj Gori, posle Amfilohija.
Kada je biran naslednik patrijarha Pavla, Amfilohije je na Saboru dobio najviše glasova, ali kako se poglavar SPC bira na „apostolski način“, žrebanjem, patrijarh je postao tadašnji episkop niški Irinej.
Njegovi prijatelji su govorili da je bio zadovoljan što nije postao patrijarh već ostaje u Crnoj Gori objašnjavjući da ga tamo „čeka puno posla“.
Kada je oboleo od korone, izjavio je da „neće umreti a da na vrh Lovćena ne vrati Crkvu Svetog Petra cetinjskog i da kao narod ispunimo zavet Njegošev“, ali ta mu se želja ipak nije ispunila.
Sinod SPC bi, kako se očekuje, mogao da brzo postavi administratora za mitropoliju, obično nekog susednog episkopa, dok bi se novi mitropolit birao na Saboru, čije je održavanje neizvesno zbog korone.
https://www.danas.rs/drustvo/mitropolit-amfilohije-bice-sahranjen-1-novembra-u-sabornom-hramu-u-podgorici/
REAKCIJE
Patrijarh Irinej: Jedan od najtužnijih dana u istoriji SPC
Patrijarh Srpske pravoslavne crkve (SPC) Irinej izjavio je danas da smrt mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija predstavlja jedan od najtužnijih dana u istoriji SPC pravoslavne crkve i da je srpski narod ostao bez jedne velike ličnosti.
„Ovo je jedan od najtužnijih dana za našu crkvu. Veliki gubitak i velika žalost. Otišao je jedan dobar čovek i vrstan teolog. Nismo to očekivali, nadali smo se će sve biti dobro završeno. Neka mu Bog da večno blaženstvo. Lišeni smo velike ličnosti“, poručio je patrijarh Irinej za Nova.rs
Vučić izrazio saučešće patrijarhu i narodu
Predsednik Srbije Aleksandar Vučić izrazio je danas saučešće poglavaru Srpske pravoslavne crkve patrijarhu Irineju, vernicima SPC, srpskom narodu i posebno srpskom narodu u Crnoj Gori povodom smrti mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija.
„I dalje nadam da vest nije tačna“, rekao je Vučić, ali da je dodao da je dobio informaciju da je vest o smrti mitropolita potvrđena.
Krivokapić pozvao Vladu da proglasi dan žalosti zbog smrti mitropolita Amfilohija
Mandatar za sastav Vlade Crne Gore Zdravko Krivokapić pozvao je danas tehničku Vladu Crne Gore da proglasi dan žalosti u toj zemlji zbog smrti mitropolita Amfilohija Radovića.
„Ovim putem pozivam tehničku Vladu Crne Gore da proglasi dan žalosti u CG zbog upokojenja Mitropolita crnogorsko-primorskog gospodina Amfilohija! Crna Gora žali i žaliće i bez toga, ali vaša civilizacijska obaveza je da ispoštujete odlazak jednog od najvećih od nas u ovom veku“, napisao je on na svom Tviter nalogu.
Dodao je i da veruje da je „Crkva danas dobila svetitelja“.
Mitropolija crnogorsko primorska saopštila je danas da je mitropolit Amfilohije preminuo u Kliničkom centru u Podgorici gde se od 6. oktobra lečio od Kovida-19.
Abazović izrazio saučešće povodom smrti mitropolita Amfilohija
Lider Građanskog pokreta URA Dritan Abazović izrazio je saučešće svim vernicima i sveštenstvu Mitropolije crnogorsko-primorske, povodom smrti mitropolita Amfilohija Radovića.
„Ljubav jedina stvara vječnost! Neka mu Bog podari vječni mir, a svima nama snagu da se izborimo za ideale koji su besmrtni“, napisao je danas Abazović na Tviteru.
Izražavam saučešće svim vjernicima i sveštenstvu Mitropolije crnogorsko-primorske, povodom smrti mitropolita Amfilohija.Ljubav jedina stvara vječnost! Neka mu Bog podari vječni mir, a svima nama snagu da se izborimo za ideale koji su besmrtni.— Dritan Abazovic (@DritanAbazovic) October 30, 2020
Dodik uputio saučešće, SDS za proglašenje dana žalosti u RS
Srpski član Predsedništva BiH Milorad Dodik uputio je saučešće svim pravoslavnim hrišćanima u Crnoj Gori, patrijarhu srpskom Irineju i Srpskoj pravoslavnoj crkvi povodom smrti mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija.
„Vest da je otišao istinski pastir svog naroda primio sam s osećajem velike tuge jer sam lično poznavao mitropolita Amfilohija i znao kakav značaj je imao njegov pastirski rad u Crnoj Gori, ali i šire“, naveo je Dodik.
Srpski član Predsedništva BiH naglasio je da posebne izraze saučešća šalje srpskom narodu u Crnoj Gori, koji je „okrepljenje, utočište i zaštitu godinama pronalazio upravo u crkvi koju je simbolizovao mitropolit Amfilohije“, saopšteno je iz kabineta srpskog člana Predsedništva BiH.
Klub poslanika Srpske demokratske stranke (SDS) uputio je inicijativu da se u Republici Srpskoj (RS) proglasi dan žalosti povodom smrti mitropolita Amfilohija.
U inicijativi upućenoj Kolegijumu Narodne skupštine RS se navodi da je Amfilohije „svojim životom i delom pokazao kako se treba boriti za svoj narod i crkvu“.
Predsednik SDS Mirko Šarović je povodom smrti mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija uputio telegram saučešća Mitropoliji crnogorsko-primorskoj, Srpskoj pravoslavnoj crkvi i srpskom narodu.
Cvijanović: Mitropolit Amfilohije u najtežim vremenima delio dobro i zlo sa svojim narodom
Predsednica Republike Srpske Željka Cvijanović uputila je saučešće patrijarhu srpskom Irineju, Svetom arhijerejskom Sinodu SPC, Mitropoliji crnogorsko-primorskoj, sveštenstvu, monaštvu i svim pravoslavnim vernicima povodom smrti mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija Radovića.
„Sa tugom u srcu i dubokim žaljenjem primila sam tužnu vest o smrti Njegovog preosveštenstva mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija. Mitropolit Amfilohije ostaće upamćen kao veliki prosvjetitelj, obnovitelj crkvenog i duhovnog života na području mitropolije i velikodostojnik koji je u najtežim vremenima sa svojim narodom delio dobro i zlo“, navodi se u telegramu saučešća.
Ona je istakla da odlazak mitropolita Amfilohija predstavlja „nenadoknadiv gubitak za Mitropoliju crnogorsko-primorsku, Srpsku pravoslavnu crkvu i sve njene vernike, kao i za celi pravoslavni i hrišćanski svet“.
„U ime građana Republike Srpske i u svoje ime, upućujem vam izraze najdubljeg saučešća“, navodi se na kraju telegrama.
Princ Aleksandar Karađorđević izjavio saučešće
Princ Aleksandar Karađorđević uputio je danas saučešće patrijarhu Irineju i rekao je to težak gubitak za crkvu i sve Hrišćane.
On je naveo da je mitropolit Amfilohije bio „svetilo vere našem narodu u Crnoj Gori i dostojan naslednik trona Svetog Petra Cetinjskog“.
„Moja supruga i ja veoma smo pogođeni i ožalošćeni vešću da je preminuo mitropolit Amfilohije“ naveo je princ i dodao da izjavio saučešće „svim arhijerejima crkve, sveštenstvu, monaštvu i vernom narodu“.
Američki ambasador povodom smrti mitropolita
Američki ambasador u Beogradu Entoni Godfri izrazio je danas saučešće patrijarhu Irineju i Srpskoj pravoslavnoj crkvi povodom smrti mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija.
„U ime američkog naroda i u svoje lično ime izražavam iskreno saučešće patrijarhu Irineju, Srpskoj pravoslavnoj crkvi i svim njenim vernicima povodom upokojenja mitropolita Amfilohija“, napisao je Godfri na tviteru.
Dačić: Mitropolita ćemo se sećati kao čoveka snažne vere
Predsednik Skupštine Srbije Ivica Dačić uputio je danas, u ime republičkog parlamenta i u svoje ime, izraze najiskrenijeg saučešća srpskom patrijarhu Irineju, sveštenstvu i svim vernicima Srpske pravoslavne crkve povodom smrti mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija.
„Vaša svetosti, sa tugom sam primio vest o upokojenju arhiepiskopa cetinjskog i mitropolita crnogorsko-primorskog gospodina Amfilohija. Mitropolita ćemo se sećati kao velikog duhovnika, čoveka snažne vere i velikog ispovednika pravoslavlja i svetosavske tradicije“, naveo je Dačić u telegramu, prenela je Skupština Srbije.
Dačić je istakao da je Amfilohiije svoju opredeljenost za carstvo Božije i istinu Hristovu svedočio tokom celog života služeći Bogu i rodu, posebno u teškim vremenima kada je beskompromisno branio pravo ljudi da slobodno ispovedaju veru u svojim hramovima.
On je rekao da su zahvaljujući Amfilohijevom zalaganju eparhije u Crnoj Gori doživele veliku duhovnu obnovu nakon decenija branjanja vere.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.