Na ovom prostoru se godišnjice i obljetnice obeležavaju sa istom količinom emocija, bile one vezane za događaje koji se smatraju pobedama, pa makar realno gledano one bile poražavajuće.
Pravi primer za to je taj čuveni 13. maj 1990, u bivšoj SFRJ inače Dan bezbednosti, kada zbog nereda nije odigrana fudbalska utakmica između domaćeg Dinama i gostujuće Crvene zvezde.
Tri decenije kasnije, što je i za Balkan zamašna istorijska distanca, tumačenja „dve strane“ su ostala jednostrana, ostrašćena, i slepa za istinu koja je skroz jednostavna i ogoljena.
Potpisnik ovih redova bio je prisutan toga dana u Zagrebu, od ranog jutra je dočekivao vozove iz Beograda iz kojih su i na „prigradskim“ stanicama i „signalima“ iskakali gostujući navijači i bez policijske pratnje kretali kroz grad.
I kao novinar video sve masovnhe sukobe pre dolaska na stadion, od onih na Trgu Bana Jelačića, preko usputnih i nekih na Starom gradu, do onog najvećeg u Maksimirskom parku, tog dana prepunog „civilima“ i decom.
Na stadionu je sve počelo kad je grupica domaćih navijača (pričalo se i da su to bioi pripadnici riječke Armade), inače smeštenih iznad gostiju na „galeriji južne ntribine“, gađali ove dole koječime, ovi su probili ogradu i krenuli ka njima, a onda je ograda srušena i na severnoj tribini odakle su na teren pohrlili pripadnici Bed blue boysa.
Sukobi sa milicijom na terenu, suzavac, evakuacija najpre igrača Zvezde sa terena, a posle i navijača sa stadiona i transfer autobusima do Dugog sela i pakovanja u voz za Beograd, sve je to manje više poznato i manje više „obojeno“ predstavljeno javnosti.
A suština priče je u tome da su „obe strane“ sasvim svesno izabrale taj datum i taj događaj za predigru i najavu nečega što se desilo ubrzo potom sa velikim brojem ljudskih žrtava.
U Hrvatskoj je HDZ bio u ekspanziji, osnovni moto je bio da se više neće trpeti srpska hegemonija, pa ni domaća a srpska policija. Otud i prvo masovno uletanje na teren u istoriji SFRJ fudbala, a da nije u pitanju slavlje posle meča.
S druge strane, još od 1987. udaralo se u nacionalne talambase, zbog Kosova, pa Hrvatske da svi Srbi ostanu u jednoj državi.
Utakmica nije imala bitnog takmičarskog značaja, Zvezda je bila sigurno prva, ali je u loži bio Franjo Tuđman, a iz Beograda su u Zagreb doputovali i Radmilo Bogdanović, srpski ministar policije i Željko Ražnatović Arkan, „ujedinitelj“ navijača Zvezde. Spontano, kao i sav lom koji je usledio.
A skroz jednostavno i ogolelo je bilo i tada, a sada je još jasnije: eksploziv je bio na tribinama, a detonatori su bili negde drugde.I tu se ništa do danas nije promenilo, sasvim sigurno makar kad je Srbija u pitanju.
„Navijači“ su i dalje hladno političko oružje, zaduženo za najprljavije stranačke poslove.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
