Bila je i ostala deo matičnog pesništva : „Istorija srpske poezije Kosova i Metohije 1951-2022” 1Foto: Promo - Lubarda 1951

 

U izdanju Doma kulture Gračanica objavljena je knjiga „Istorija srpske poezije Kosova i Metohije 1951-2022” Aleksandra B. Lakovića.

Po autorovim rečima 1951. godina je nezvanično prihvaćena kao godina stvaranja modernog pesništva na tlu Kosmeta jer tada izlazi zbirka pesama „Senke” Rada Nikolića.

U knjizi-monografiji „Istorije srpske poezije Kosmeta”, koja broji skoro hiljadu stranica, prokomentarisani su svi pesnici koji su u naznačenom vremenskom intervalu objavili makar jednu pesničku zbirku. Ukupno ih je 280.

– O vrednijim pesnicima, obimnijeg pesničkog opusa, napisao sam eseje, a o pesnicima čiji kvalitet nije iznad prosečnog ispisao sam kraće kritičko-književne komentare u savetodavnoj funkciji. Dakle, predstavio sam njihove bitne umetničke vrednosti i odrednice, i sadržaj njihovog pesmovanja, a naročito osobenosti kojima se izdvajaju iz horskog pevanja, kaže Laković za Danas, koji je na ovoj monograiji-antologiji radio više od 40 godina.

Takođe, on podseća da je kosovsko-metohijski prostor pripadao Staroj Srbiji (književnik, ratnik i ostrašćeni rodoljub Miloš S. Milojević govorio je „Prava Srbija”). Preimenovan je, posle Drugog svetskog rata, u Kosovo i Metohiju.

Bila je i ostala deo matičnog pesništva : „Istorija srpske poezije Kosova i Metohije 1951-2022” 2
Aleksandar B. Laković Foto: Privatna arhiva

Laković u svojoj knjizi nije izostavio ni one koji su u komunističko doba osuđivani, proganjani i brisani sa pesničke liste: Momčilo Jokić, Miloš Ostojić, Dragiša Murganić…

– Uvrstio sam i one koji su kraći vremenski period živeli na tlu Kosova i Metohije i integrisali se u književne tokove, većina njih je i objavilo zbirke u Prištini ili su tematski ostali privrženi za Kosovo: Čedo Vuković, Radonja Vešović, Vukman Otašević, Miroslav Đurović, Milica Kralj, Kaja Penčić-Milenković, Milan Mirić…, navodi autor.

Laković napominje i da iako se ova njegova „istorija” zove, kako se zove „Istorija srpske poezije Kosova i Metohije 1951-2022”, kriterijum za nju nije nacionalno ili versko opredeljenje, već jezik kojim se piše i kojim se pisalo.

– Stoga, su u njoj uvršteni i pripadnici romske, bošnjačke i goranske zajednice koji su svoje pesničke zbirke često štampali i na srpskom jeziku, pored maternjeg, ističe on.

Bila je i ostala deo matičnog pesništva : „Istorija srpske poezije Kosova i Metohije 1951-2022” 3
Foto: Promo

Poezija stvarana na tlu Kosova i Metohije, ponjegovom sudu, je izuzetno kvalitetna, i bila je deo matične srpske poezije. Svedoci za takvu tvrdnju su pesnici kao što su: Radovan Zogović, Dušan Kostić, Libero Markoni, Rade Nikolić, Lazar Vučković, Rade Zlatanović, Alek Vukadinović, Velimir Milošević, Božidar Milidragović, Slobodan Vukanović, Darinka Jevrić, Ratko Popović, Radomir i Radosav Stojanović, Blagoje Savić, Miraš Martinović, Dragomir Kostić, Živojin Rakočević, Predrag Jašović…

To čine i mlađi vredni pesnici: Žarko Milenković, Aleksandra Jovičić Džinović, kao i dva upokojena pesnika Aleksandar Simović i Ivan Ranković, koje su i na severu Kosova zaboravili.

– Ključni motiv i nadam se, potencijalna mogućnost ove „Istorije”, jeste da se predstavi celokupno pesničko stvaralaštvo stvarano na srpskom jeziku na prostoru Kosmeta, koje je aksiološki izuzetno vredno, raznoliko, samosvojno, originalno, moderno, od rime do naučne fantastike, od arhaizovanosti do fantazmogorije, od istorizacije do misaonosti, od ontološke do identitetske problematike, od prorokovanja ugroženosti srpskog življa do svedočenja apokalipsi neslućenih razmera i dimenzija, zaključuje Aleksandar B. Laković, dodajući da su njeni i jezički potencijal, i stilski obrasci na zavidnom i autentičnom nivou.

Više vesti iz ovog grada čitajte na posebnom linku.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.

Komentari