Drama o moralu i ceni ljudske žrtve, bez obzira na veru i naciju: Film „Obraz“ Nikole Vukčevića na festivalima u Kotbusu i Kairu

Film je inspirisan motivima antologijske pripovetke „Obraz“ („Legenda o Nuru Doki“) crnogorskog akademika Zuvdije Hodžića, po scenariju Ane Vujadinović (Crna Gora) i Meline Pote Koljević (Srbija), a reditelj Vukčević, koji je i saradnik na scenariju, okupio je međunarodnu glumačku ekipu.

Glavnog junaka igra Edon Rizvanolli (Holandija), a tu su i Nikola Ristanovski, Igor Benčina, Alban Ukaj, Selman Jusufi i Xhejlane Terbunja (*Kosovo), kao i crnogorski glumci Aleksandar Radulović, Branimir Popović, Ana Vučković. Doajen crnogorske glume Zef Bato Dedivanović, preminuo je neposredno nakon završetka snimanja filma, a uloge dece tumače Elez Adžović, Vuk Bulajić, Merisa Adžović i Hana Pavlović.

Programski direktor festivala u Kotbusu, Bernd Buder, poznavalac balkanskog filma i nekadašnji deo selektorskog tima Festivala u Berlinu, o filmu „Obraz“ je napisao:

“Nikola Vukčević je svojim najnovijim delom uspeo da stvori žanrovski film prepun napetosti, bogat elementima fantastike – povremeno nalik hororu – s vrhunskim pejzažnim kadrovima i likovima koji bi se mogli uporediti sa „Gospodarom prstenova“.

Srpski producenti novog Vukčevićevog ostvarenja su Ivica Vidanović i Nevena Savić, Cinnamon films.

„Radnja filma smeštena je u period Drugog svetskog rata, u neimenovanom malom mestu u Crnoj Gori, gde tokom 36 sati, jedno progonjeno pravoslavno dete, koje je izgubilo roditelje u napadu fašističke jedinice balista SS Skenderbeg, pronalazi utočište u kući potpunog stranca: Albanca Nura Doke. Nur se suočava sa teškom moralnom dilemom – da li da preda dete progoniteljima i time izda višedecenijski kodeks svoje kuće, ili da rizikuje živote svoje porodice kako bi zaštitio nepoznato dete druge vere i nacije.

Kroz priču o moralu, ljubavi i odrastanju, film postavlja univerzalna pitanja o ceni ljudske žrtve, bez obzira na veru i naciju,“ ističe Ivica Vidanović.

„Ponosni smo što je film „Obraz“ prepoznat od strane selektora oba festivala: Cottbus, jednog od najvažnijih festivala istočnoevropskog filma, i Cairo International Film Festival-a, jednog od svetskih festivala kategorije ‘A’. Premijera na ovako značajnim međunarodnim filmskim festivalima potvrda je vrednosti našeg filma na kome smo dugo radili i prilika za promociju ove koprodukcije (Crna Gora/Srbija/Nemačka, Hrvatska)“, izjavila je producentkinja Nevena Savić.

„Obraz“ je snimljen uz podršku Filmskog centra Crne Gore, Filmskog centra Srbije, Hrvatskog audiovizuelnog centra, Ministarstva kulture Crne Gore, RTVCG i podrške CEKUM-a. Kuriozitet je da je projekat ovog filma na koprodukcijskom konkursu u Srbiji, u novembru 2020 – bio prvoplasirani, ispred pedesetak drugih, te da je obezbedio podršku javnih sredstava građana Srbije u iznosu od oko 60 hiljada evra.

„Obraz“ je predstavljen na industrijskom događaju filmskog festivala u Kanu – Marche du Films 2023, a zatim je selektovan i predstavljen u posebnoj selekciji filmova u produkciji (Work in Progress International) na festivalu u Talinu – među samo pet filmova iz celog sveta.

Film je vizuelno oblikovao direktor fotografije Đorđe Stojiljković (Srbija), scenograf je Stanislav Nikičević (Crna Gora), kostimograf Lidija Jovanović (Srbija), dok je za muziku bio zadužen Dušan Maksimovski (Hrvatska/Crna Gora). Montažerka filma je Olga Toni (Slovenija), dok su vizuelne efekte kreirali Đorđe Stojiljković (Srbija) i Đuro Mihaljević (Crna Gora).

Dizajner i mikser zvuka je Igor Vujović (Crna Gora), sa hrvatskim kolegom Dariom Domitrovićem. U izvršnoj produkciji su Milorad Radenović i Jelena Filipović (Crna Gora). Koproducenti su Nevena Savić i Ivica Vidanović iz beogradske produkcijske kuće Cinnamon Films, Dario Domitrović iz zagrebačke produkcije Embrio, pridruženi producenti su Christoph Thoke (Mogador Film Nemačka) i Boris Raonić u ime RTVCG.

Prethodni Vukčevićev film „Dječaci iz Ulice Marksa i Engelsa“ (2014) bio je crnogorski kandidat za Oskar, distribuiran je i u srpskim bioskopima, a njegov prvi film, „Pogled sa Ajfelovog tornja“ (2005), bio je na visokom trećem mestu po gledanosti na skali Filmskog centra Srbije za manjinske koprodukcije u 21. veku. Uz dugometražne filmove, realizovao je dokumentarnu TV seriju „Ulice i ljudi“ (25 epizoda, RTVCG), pedesetak namenskih i propagandnih radova i desetak pozorišnih predstava.

Nikola Vukčević je diplomirao režiju na Akademiji umetnosti u Novom Sadu kao student generacije, a danas je redovni profesor na predmetu FTV režija i rukovodilac studijskog programa Film i mediji na Fakultetu dramskih umjetnosti na Cetinju. Jedan je od osnivača Udruženja producenata i reditelja Crne Gore, nacionalni delegat skupštine Udruženja evropskih filmskih reditelja (FERA), i doktor nauka iz oblasti filmologije. Sedam sezona bio je i umetnički direktor Gradskog pozorišta Podgorica, a bio je i predsednik Saveta Montenegro Film Festivala u Crnoj Gori.