Drama „Lutka sa kreveta broj 21″ Đorđa Lebovića je protest protiv kratkog pamćenja pred uvek latentnom mogućnošću ostvarenja ponovnog ljudskog zla. Ovo delo podseća sve one koji su, namerno ili slučajno, zaboravili najstrašnije zločine koji su se dogodili širom Evrope u dvadesetom veku“, izjavio je reditelj Egon Savin najavljujući novu režiju u Narodnom pozorištu u Beogradu, i početak proba za istoimenu predstavu.
Premijera psihološke drame o životu u koncentracionim logorima i vremenu Drugog svetskog rata, ali sa tadašnje pozicije žena i iz ugla onih koje su trpele, suočene sa nasiljem i uznemiravanjem, planirana je u oktobru, za početak nove sezone, na Sceni „Raša Plaović“.
„Mi danas živimo u vremenu revidiranja istorije i povampirenja nacizma na svetskoj pozornici, a jezovita i mračna ideja fizičkog i moralnog uništenja čoveka, ideja nemačkog nacizma, opredmećena je u konc-logorima pre i tokom Drugog svetskog rata. Ova istinita priča podseća nas da svaki čovek može postati žrtva nerazumne mržnje i nasilja. Svoje predano traganje za pravdom i istinom u ovoj drami završavamo sa ubeđenjem da žrtve nisu iskupljene i da pravda nije i ne može biti zadovoljena“, istakao je Savin.
Njegova režija „Lutke sa kreveta broj 21“ je i prva postavka Lebovićeve drame u NP u Beogradu, napisane pre više od pedeset godina, a u glumačkoj ekipi su Nikola Ristanovski, Zorana Bećić Đorđević i Petar Strugar.
„Fascinantno je koliko je u današnjem trenutku drama Đorđa Lebovića aktuelna na raznim nivoima. Već se po naslovu Lutka..da zaključiti da je u fokusu sudbina žene, što bi značilo da odabirom ovog komada nastavljamo i niz započet predstavama „Nora – Lutkina kuća“ i „Uspavanka za Aleksiju Rajčić“, izjavila je umetnička direktorka NP Molina Udovički Fotez.
„Priznali ili ne, kao i u vreme kada se događala ova istinita priča, i kao i u vreme kada je Lebović ovu dramu napisao, i danas je žrtva mentalnog, emotivnog i svakog drugog nasilja mnogo češće žena. A žene društvene okolnosti i dalje teraju da o trpljenju nasilja ćute, da budu lutke. Ovoga puta reč je o uspešnoj lekarki, koja je i supruga i majka“, istakla je Fotez.
Egon Savin uradio je i adaptaciju teksta, a u umetničkom timu predstave su i scenografkinja Vesna Popović, kostimografkinja Jelena Stokuća, i dr Ljiljana Mrkić Popović (scenski govor).
Đorđe Lebović (1928 – 2004) je zbog svoj jevrejskog porekla kao petnaestogodišnji dečak bio nterniran u nacističke logore Aušvic, Mathauzen i Sakksenhauzen, i ta zastrašujuća iskustva ostavila su dubok trag u njegovom delu.
U dramama, od kojih je „Lutka sa kreveta broj 21“ najprevođenija i najizvođenija na ovdašnjim i evropskim scenama, evocirajući uspomene tragičnog detinjstva, Lebović je pokušavao da nađe odgovor na pitanja vezana za najdublje i najzaumnije procese koji u ljudima pokreću žeđ za destrukcijom u uslovima stvorenim ratom.
Lebović je diplomirao na Odseku za filozofiju Filološkog fakulteta 1951, a već tokom studija počeo je da radi kao novinar u Radio Beogradu i u satiričnom lsitu „Jež“. Kasnije je bio kustos u Muzeju pozorišne umetnosti u Beogradu, i u tom periodu ostavio je najobimniji rukopis, pisan rukom, „Prva inventarska knjiga Muzeja pozorišne umetnosti u Beogradu“.
Od 1955. bio je upravnik Letnje pozornice, potom upravnik beogradskog Izložbenog paviljona, direktor Drame u Beogradskom dramskom pozorištu, a u istoriji ovdašnjeg pozorišta Lebović je upisan kao osnivač i prvi predsednik Udruženja dramskih pisaca Srbije.
Pored pozorišnih, radio i televizijskih drama, potpisao je scenarije za neke od kultnih filmova, poput „Valter brani Sarajevo“ i „Partizanska eskadrila“, u režiji Hajrudina Šibe Krvavca.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.