Hronika grada

Posle nekoliko knjiga u kojima je tragao za gradom i ispisivao uzroke koji su arhitekturu kroz istoriju, a ništa manje ni u savremenosti, učinili iznuđenom umetnošću, Bobić je napravio neobičnu hroniku grada u slici i reči. To nije bilo koji grad, nego prepoznatljivi Beograd, niti je to bilo koje vreme, nego upravo naše vreme u kome se Beograd menja mimo svoje urbanističke tradicije, nezavisno od arhitektonskih načela, sasvim proizvoljno u odnosu na stvarne potrebe građana.

I ta hronika je, sasvim precizno govoreći, dnevnik, jer autor ne traži nikakvu spasonosnu istorijsku distancu, već neposredne, iz prve ruke, crta i beleži ono što mu se nameće kao slika grada i kao slika njegovog sadašnjeg trenutka.

Današnji građani Beograda u Bobićevim crtežima, ilustracijama i karikaturama prepoznaju svoj grad i kritičku dimenziju autorovog rada. Sutrašnji građani Beograda moći će u Bobićevoj knjizi da vide čas u kome se grad menjao ne uspevajući da se odupre urbanističkom haosu, arhitektonskim proizvoljnostima i kapitalnoj neodgovornosti.

Nastajući iz dana u dan, iz nedelje u nedelju, u toku pet godina, od januara 2015. do kraja maja 2020. godine, Bobić u Dnevniku jednog građanina crta da bi pamtio i da bi ostala zabeležena slika Beograda u jednom uzburkanom vremenu, u kome fontane pevaju, a građani ćute, trgovi prestaju da budu mesto susreta i čvorište urbanog života, dok nastaju čitavi izolovani delovi grada, možda budući zabranjeni gradovi, koji seku prirodni horizont i menjaju prepoznatljivu gradsku fizionomiju Beograda.

Polazeći od „iluzije građenja grada“, Bobić potom u seriji radova, od kojih su neki više crteži, drugi više karikature, dok su treći ispunjeni energijom stripa, pokazuje kako se jedna iluzija postepeno materijalizuje, postajući razobručena razgradnja grada i neskriveni monopol nad njegovom stvarnošću.

Na Bobićevim crtežima upečatljive su figure obeju strana. Na jednoj strani su građani koji prate šta se zbiva s njihovim gradom, nekada ćutke i sa odviše trpeljivosti, pa čak i ravnodušnosti, drugi put uz protest ili barem ironijski komentar. Na drugoj strani su ambiciozni upravitelji grada za koje prepreke nisu ni gradske tradicije, ni sami građani, ni stvarnost sa svojim činjenicama i okolnostima.

Između tih strana traje dijalog na kome se temelji ova nesvakidašnja hronika, istrajna u svojoj nameri da jedno vreme bude zabeleženo, podsticajna u svojoj zapitanosti i kritičkoj energiji. Taj dijalog dodatno je istaknut kratkim beleškama koje prate svaki Bobićev crtež i karikaturu. U tim beleškama nekada je više humora, drugi put ironije, treći put gorčine građanina koji dobro razume posledice razgradnje grada, četvrti put prvenstvo uzima društvena kritika.

Uzeti zajedno, a i svaki za sebe, ovi crteži kroz laku i nezlobivu liniju Đorđa Bobića, u zajednici s pratećim komentarima, pričaju nesmirenu priču o gradu, o njegovim prizorima i događajima, o fizionomijama u nestajanju i o građevinama koje menjaju sliku i karakter grada.

Autor je pisac pogovora za knjigu Đorđa Bobića Dnevnik jednog građanina, koja je nedavno objavljena u izdanju Arhipelaga.

_________________________________________________

(c) za srpski jezik: „Arhipelag“ www.arhipelag.rs