Sredinom burnih devedesetih, kao studentkinja jedne grupe za jugoslovensku (docnije srpsku) književnost i jezik, potpisnica ovih redova hrlila je sa svojim kolegama na tada elitnu katedru opšte iliti popularno svetske književnosti na kojoj je predavanja iz estetike držao profesor Sreten Petrović.
Činili su to tadašnji studenti brojnih književno-jezičkih grupa sa katedre za jugoslovensku (srpsku) književnost (koje su, uzgred rečeno, u ta neperspektivna vremena bile izrazito popularne i upisivale se na „indeks više“ bez obzira na manjak njihove „profitabilnosti“) na uštrb sopstvenog vremena i izostajući, ako je bilo neophodno, sa nekih drugih predavanja.
Hoće se reći, Sreten Petrović rasporedom nije bio „naš“ profesor i njegova su predavanja u zgusnutom kurikulumu ostalih predmeta i vežbi bila čist „višak“, dakle, ne čak ni izborni predmet, već puka želja studenata koji zapravo nisu bili „njegovi“.
A u stvari, Sreten Petrović je i te kako bio „naš“ i mi „njegovi“.
Duhovit, zabavan a strog, upućivao nas je u najfinijije nijanse estetike, ali i predmeta koji se po njemu na Filološkom fakultetu prepoznavao – Kulturologije.
U njemu nas je, pored estetskih sistema velikih filozofa, on učio običajima, mitu i religiji u Srba, onim prethrišćanskim, kao i tome kako je pokorica hrišćanstva pokušala da pokrije paganski, živopisni i uzbudljivi svet staroslovenskog mita, održanog živo do dana današnjeg na ovom podneblju, posebno u krajevima zemlje iz koje je sam profesor Petrović poticao – sa istoka Srbije (rođen je u Svrljigu).
On nam je otkrio i da je svoje ime dobio po velikom hršćanskom a danas eto i državotvornom srpskom prazniku – Sretenju, jer je to bio datum kada je rođen.
Potanko je i na predavanjima i u svojim knjigama izveo tezu kako su se htonska staroslovenska božanstva vremenom pretvorila u ona najvišeg ranga u svakoj mitologiji – solarna, i da se taj zanimljiv proces odigrao nakon hristijanizacije i to, ni manje ni više nego u našoj narodnoj književnosti, usmenim lirskim i epskim tvorevinama u kojima su veliki junaci, njihove posestrime vile, ljuti protivnici i ostali zapravo deo tog solarnog sistema božanstava.
A izgovoriti njegov najpopularniji naslov – „Kič kao sudbina“ , a ne setiti se njegovog imena nemoguće je.
U estetici, i to je demonstrirao i na stranicama Danasa za koji je s vremena na vreme pisao, ovaj blistavi filozof i naučnik, unekoliko kruto i konzervatitvno gledao je na sve ono što izlazi iz formi tradicionalne (vizuelne) umetnosti, što je možda u (postmodernistička) vremena opšte poplave kiča i šunda i gubljenja granice između elitne, visoke i popularne, „niske“ umetnosti i kulture, i razumljivo.
Kako bilo, trag jednog profesora Filološkog fakulteta, iz boljih vremena ove institucije, osim u naslovima koji su ostali iza njega, trajan je pečat i na svima onima koji su imali sreće da slušaju njegove žive reči.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
