Info table, podsetnik na prestonički period u Kragujevcu

– Kao prva prestonica obnovljene Srbije, Kragujevac je u prvoj polovini 19. veka egzistirao kao politički, vojni, verski, obrazovni i kulturni centar Kneževine Srbije. Ta istorijska renesansa zahvatila je i gradsku arhitekturu, koja se sporo, ali neumitno menjala od tursko-istočnjačkog ka balkansko-orijentalnom, a potom i evropskom stilu gradnje. Na žalost, većina građevina iz prestonog perioda Kragujevca nije sačuvana, kako zbog razaranja u oba svetska rata, tako i zbog nemara potonjih generacija, kažu u Zavodu za zaštitu spomenika kulture Kragujevac.

Kako se arhitektonsko nasleđe prestonog Kragujevca ne bi zaboravilo, Zavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac, pod pokroviteljstvom Grada Kragujevca, pripremio je info-table o građevinama prestonog Kragujevca (1818-1841), koje su postavljene na 14 lokacija u gradu, na kojima su evidentirane i opisane najznačajnije građevine iz navedenog perioda, podsećaju u Zavodu.

Krajem prošle nedelje postavljene su info table ispred Tartar konaka, Amidžinog konaka (jedinog preostalog zdanja iz Miloševog dvorskog kompleksa), u Malom parku kod Pijace na mestu gde se nalazila zgrada u kojoj su bili Gimnazija, prvi Tetar Jokaima Vujića i prva Vojna bolnica.

Info tablama „obeležena” je i, sada pešački betonski most, nekada drvena ćuprija kneza Miloša, mesto kod Stare crkve gde se nalaziovladičanski konak i naravno, sama Stara crkva, prva koju je sam Miloš Obrenović podigao u oslobođenoj Srbiji.

Takođe, table su postavljene i na ulazu u Arsenal – „oružjehranilcu” kneževa Miloša i Mihaila i kod Donjeg mesta – nekada Kamene ćuprije.

Kod Fontane je postavljena info tabla koja podseća da se na tom mestu nalazio Muselimov konak i Batal džamija, a potom u peridu Šanca Kragujevca i austrijske vladavine – prva pravoslavna crkva u gradu – Vavedenja Bogodoričinog.

Po povratku Turaka na vast, crkva je ponovo pretvorena u džamiju a kasnije, krajem 19. veka njeni ostaci su uzidani u ulaz Gornjeg ili Velikog parka.

Tabla je postavljena i na Staroj pošti, mestu gde se nalazila kuća Petra Toplaovića u kojoj bila smeštena Prva gimnazija, kao i prekoputa nje kod nekadašnjeg Hotela „Dubrovnik” (danas rajfajzen banke) gde je bio Gospodar Jevremov konak u kome je potom bilo Načelstvo okruga sve do podizanja zdanja Suda.

Posebne info table obeležavaju kompleks očuvanih stambenih kuća u Ulici Svetozara Markovića: Paštrmčeva, kuća Ilije Kolovića, kosovska prizemljuša, Denik konak (današnji „Lovac”) i kuća prote Barjaktarovića u kojoje stanovao i prvi srpski socijalista Svetozar Marković.

Više vesti iz ovog grada čitajte na posebnom linku.

Još vesti iz ovog grada

Važan i neizostavan dokument jugoslovenske popularne kulture: Monografija grupe „Smak”

Petar Mošić predstavlja samostalnu izložbu – „Spavači“

Priča o ugnjetavanoj ženi jedna od najgledanijih u istoriji italijanske kinematografije: Film „Uvek postoji sutra” u kragujevačkom SKC-u

„Od betona do kanona” i „Neispričana priča”: Dani Milutina Milankovića u Istorijskom arhivu Šumadije