Istina komedije je subverzivnija

Izreka da „umetnost služi za sopstveno dobro” odbacuje ideju da umetnost može biti za dobro bilo čega pojedinačnog, pa tako status teatarske umetnosti postaje krajnje tajanstven i – ranjiv. Uprkos poštovanju koje pozorište uživa, njegova se važnost isuviše često samo podrazumeva, umesto da bude objašnjena.

I o komediji treba govoriti, najviše zbog onih koji promovišu komediju sa pozicije njene sveobuhvatne neutralnosti, zbog čega se gubi oštrica i – zašto da ne? – istina koja je sadržana u komediji.

Komedija, kao određene istina o svetu, nije samo jedna od mnogih istina, nego u određenom segmentu svog dometa postaje jedina moguća istina.

Na Danima komedije ćemo se pozabaviti baš tom istinom komedije koja može biti i mnogo subverzivnija od uobičajenih mehanizama distanciranja i relativizacije.
Kriterijumi izbora predstava za 49. Dane komedije podrazumevali su kritički angažman, profesionalizam i celovitost scenskog izraza.

Ovaj odabir karakterišu pažljiva rediteljska čitanja klasičnog i savremenog teksta, veliki broj valjanih glumačkih kreacija i adekvatna produkcijska zaokruženost.

Zbog toga, a i svega već navedenog, za 49. Dane komedije predlažem sledeći repertoar: „Neki to vole vruće“ po motivima istoimenog filma, u režiji Aleksandra Marinkovića i u produkciji Narodnog pozorišta Niš; „Čista kuća“ Sare Rul, u režiji Andree Pjević i u produkciji Pozorišta Atelje 212; “Tartif“ po tekstu Žana Batista Poklena Molijera, u režiji Igora Vuka Torbice i u koprodukciji Narodnog pozorišta iz Sombora i Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada; “Ibi the Great“ po tekstu Alfreda Žarija, u režiji Andraša Urbana i u produkciji Narodnog pozorišta u Somboru; “Sitnice koje život znače“ Lorenca Maronea, u režiji Andreja Nosova i u koprodukciji Narodnog pozorišta Beograd, BEOART-a i Centra za kulturu Tivat; “Izbiračica“ Koste Trifkovića, u režiji Ive Milošević i u produkciji Narodnog pozorišta iz Subotice; „Ubistvo u Orijent ekspresu“ po tekstu Kena Ludviga, u režiji Darjana Mihajlovića i produkciji Pozorišta „Boško Buha“ iz Beograda. Predlažem da u čast nagrađenih bude izvedena predstava „Terapija“ Kristofera Duranga, u adaptaciji i režiji Olivere Đorđević i u produkciji Regionalnog pozorišta iz Novog Pazara.

Dobra komedija je bila i jeste velika retkost. Moglo bi se reći da pravom komičnom duhu ništa nije više strano od ovog vremena koje tako visoko vrednuje vedrinu, sreću i zabavu i ideološki promoviše neposrednost.

Kao da imperativ zabave i neposrednosti sputava samu srž komedije, njenu iskru, kao da otupljuje onaj rub na kome opstaje i uspeva komedija, isto kao i naša senzibilnost za nju. Jedan od osnovnih ciljeva Festivala Dani komedije je konceptualno oživljavanje tog ruba.

Festivalski žiri

Posle trogodišnje pauze zbog pandemije virusa korona od 20. do 27. marta u Jagodini će se održati 49. Dani komedije, najavio je Umetnički savet ove manifestacije.

Osim repertoara predstavljen je i žiri festivala koji čine: Dragan Petrović, glumac i profesor FDU, Željko Jovanović, dramaturg i kritičar, i Borka Golubović, novinarka Politike.

Ovaj festival na kom se takmiče najbolje komedije iz produkcije pozorišnih kuća u Srbiji održava se od 1971, a samo prve godine imao je revijalni karakter. Već gotovo pola veka održava se pod sadašnjim nazivom i u formi jedan komad izvan i sedam predstava u konkurenciji za nagrade – statuete “Jovanča Micić” za najsmešniju produkciju i “Ćuran” za najbolje uloge i režiju.

Podrška i javni interes

– Iza nas je tri godine otkazivanja, odustajanja i potpune neizvesnosti koje su dovele u pitanje sudbinu ove manifestacije, ali i dugotrajne aktivnost kako bi se ovaj, možda jedini, jasno profilisani žanrovski festival vratio na kulturnu scenu Srbije. Nažalost, kao i u mnogim drugim sektorima, najčešće izostaje podrška i briga o nečemu što bi trebalo da bude javni interes u kulturi. Duboko verujem da ćemo ipak uspeti da napravimo 49. a potom i da trasiramo 50. festival Dani komedije, kaže za Danas Nebojša Bradić.