foto Digitalna arhiva Kuće legata i SANU„Olga Jevrić – Kompozicija i struktura” – naziv je izložbe koja će biti priređena u Galeriji Srpske akademije nauka i umetnosti povodom stogodišnjice rođenja istaknute jugoslovenske i srpske vajarke. Autori izložbe su Žaklina Marković i Dejan Vučetić, a osim Galerije SANU u organizaciji učestvuje i Kuća legata. Izložba se otvara večeras (utorak) u 19 sati.
Olga Jevrić je rođena u Beogradu gde je završila odsek za klavir Muzičke akademije 1946. godine, a zatim i vajarski odsek na Akademiji likovnih umetnosti 1948. godine u klasi profesora Sretena Stojanovića, gde i magistrira 1949. godine.
Njena prva samostalna izložba pod nazivom „Prostorne kompozicije“ u Galeriji ULUS-a u Beogradu iz 1957. godine, predstavlja jednu od najznačajnijih izložbi na prostoru tadašnje Jugoslavije.
Ovom izložbom Olga Jevrić je na jedan smeo način uvela novine u skulptoralnom izrazu okretanjem ka apstraktnoj formi, uz inovativnu upotrebu nestandardnih materijala (ferioksida, gvozdenih šipki i cementa).
Izlaže na XXIX Bijenalu u Veneciji 1958. godine, kada njen rad biva zapažen od strane eminentnih evropskih likovnih kritičara.
Nakon značajnog uspeha na Bijenalu u Veneciji ubrzo su usledila izlaganja u Torinu (Galleria Notizie), Londonu (Drian Galleries), Padovi (Bijenale male plastike) i drugim evropskim gradovima (Zagrebu, Rijeci, Atini, Parizu, Rimu, Briselu, Berlinu, Helsinkisju, Beču, Moskvi, Koblencu…).
Mišel Sefor je uvrštava u svoje dve publikacije: Skulptura dvadesetog veka (1959) i Rečnik moderne skulpture (1960).
Izabrana za dopisnog člana SANU 1974. godine, a 1983. postaje prva i jedina žena vajar redovni član SANU.
Opus Olge Jevrić spada u vrhunske domete naše i evropske moderne umetnosti druge polovine 20. veka.
Njene vizionarske skulpture su novim materijalima, apstraktnom formom i specifičnim likovnim jezikom trasirale novo poglavlje jugoslovenske skulpture, istovremeno ostajući jedinstvena pojava na našem podneblju.
Dva izuzetno vredna legata, sačinjena od pažljivo odabranih dela, koja su nastajala tokom njenog plodnog stvaralaštva, poklonila je Kući legata i Srpskoj akademiji nauka i umetnosti 2006. i 2007. godine.
Zbirka koju je umetnica zaveštala Srpskoj akademiji nauka i umetnosti dobila je 2015. godine status kulturnog dobra od nacionalnog značaja, dok brojna inostrana izlaganja i uvrštenje njenih skulptura u značajne svetske umetničke kolekcije, poput kolekcije Muzeja Izraela u Jerusalimu, Nacionalne galerije u Berlinu i Tate Modern u Londonu, potvrđuju da delo Olge Jevrić prevazilazi nacionalne okvire.
Publici će ovom jubilarnom izložbom biti predstavljena dela iz dva legata umetnice u svom integralnom obimu, kao i manji broj radova iz Muzeja savremene umetnosti Vojvodine u Novom Sadu, Centra za likovnu i primenjenu umetnost Tera u Kikindi i privatnih kolekcija.
Više od pet decenija plodonosnog stvaralaštva Olge Jevrić biće predstavljeno sa preko dvesta njenih dela, koja uključuju sve značajne cikluse i pojedinačne radove – od Predloga za spomenike (1951–1965), koji su prvi smeli iskorak nacionalne skulpture izvan figuracije ka apstrakciji, sve do poslednjih radova u kojima su glavna preokupacija autorke taktilna svojstva materijala.
Skulpture malog, srednjeg i velikog formata ilustruju plodan stvaralački put u okviru kojeg se izraz Olge Jevrić razvijao kroz cikluse portreta, aktova, reljefa, predloga za spomenike, komplementarnih formi, artikulacije prostora, agresivnih formi, divergentih kretanja, nizova, zahvaćenih prostora, prostora u staništima, egzostruktura, naslojavanja, nabrajanja, ukrštanja i drugih.
Izložena dela su predstavljena hronološki uz akcentovanje cuklusa tzv. „porodica“, kako ih je Olga Jevrić nazivala, u želji da se približi i jasnije sagleda razvojni tok skulptoralne misli, prepoznaju utvrđene zakonitosti građenja dela i oformljeni, prepoznatljivi jezik forme.
Tokom trajanja izložbe (do 11. decembra) biće prikazan film „Skulptura u svetu predmeta i pejzaža – Olga Jevrić“ (scenario akademik Ljubomir Simović, Marko Karadžić, režija Marko Karadžić), kao i izbor umetničkih fotografija koje je Olga Jevrić stvarala dugi niz godina.
Planirana su stručna vođenja i tribine na kojima će se diskutovati o životu i delu Olge Jevrić.
Izložbu prati bogato ilustrovan katalog dela, sa tekstovima dr Jerka Denegrija, dr Ane Ereš, msr Dine Pavić, msr Jovane Pikulić i autora i kustosa izložbe Žakline Marković i Dejana Vučetića.
Pokrovitelji projekta su Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije, Sekretarijat za kulturu Grada Beograda, Wiener Städtische osiguranje a.d.o.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
