Posetioci Muzeja Jugoslavije su ovoga puta u prilici da vide jednu od retkih memorabilija poslednjeg jugoslovenskog kralja “Turen“ koja nosi duboko vojno značenje kao i još neke artefakte i fotografije iz muzejskog fonda.
Izložba je zapravo realizovana oko poklona radionice Stanišić i sinovi iz 1934. godine, jedne od najznačajnijih jugoslovenskih umetničkih radionica za fotokeramiku i umetničko staklo iz Sombora koja je u svom radu bila blisko povezana sa dvorom Kraljevine Jugoslavije i kasnije sa Kabinetom predsednika republike.
Naziv predmeta turen (tureen) je francuskog porekla i u kulturi obedovanja označava tip posude u vidu činije sa poklopcem – supijeru. Etimološki se vezuje i za ime jednog od najvećih vojnih komandanata u istoriji Francuske 17. veka, Maršala Turena.
U doba Luja XIV turen predstavlja najraskošniju posudu od keramike ili od srebra iz koje se služilo prvo jelo na svečanom kraljevskom banketu. Tokom 18. i 19. veka taj tip luksuznih porcelanskih predmeta bio je uobičajen u dvorskoj kulturi darivanja.
Značaj ovog predmeta utoliko je veći jer je reč o retko sačuvanom predmetu od porcelana sa državnim simbolom kraljevine Jugoslavije i pripada reprezentativnom jugoslovenskom kulturnom nasleđu i kulturi darivanja jugoslovenskog kralja dok je istovremeno i svedočanstvo o odnosu običnog čoveka i vladara u kulturi poklanjanja.
Oslanjajući se na tradicionalnu dvorsku kulturu, ikonografija turena koji je poklonjen kralju Petru II Karađorđeviću ističe vođe i vladare dinastije Karađorđević kao utemeljivače srpske i jugoslovenske državnosti. U tom smislu, njihovi portreti, osim što upućuju na kontinuitet dinastije, mogli bi da ukažu i na vojni značaj mladog kralja i njegovih predaka.
Posle Drugog svetskog rata predmet je bio u posedu kuće Savoja (Italijanska kraljica Jelena Savojska (Elena di Savoia) bila je rođena tetka kralja Aleksandra I Karađorđevića, odnosno baba-tetka Petra II Karađorđevića), danas je deo zbirke Muzeja Jugoslavije i biće izložen za javnost do 14. marta.
Izložba će biti otvorena do 14. marta.
Tokom trajanja Dana državnosti, 14, 15. i 16. februara, ulaz u Muzej biće besplatan.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.