Ključna mesta razvoja moderne kulture

Postavka obuhvata 48 radova 36 umetnika i deo je programa predstavljanja dela iz Kabineta grafike NM.

Glavna tematska ideja izložbe je „prikaz grada kao ključnog mesta u kojem je započela i gde se dramatično i ubrzano razvijala moderna kultura i umetnost, najpre na prelasku iz 18. u 19, a potom i iz 19. u 20. vek“. Autorka izložbe je Dragana Kovačić, muzejska savetnica i kustoskinja Zbirke crteža i grafika stranih umetnika.

„Autori izloženih radova u izražajnom smislu kretali su se prokrčenim prostorima, koristeći likovni stil i jezik koji su prethodne generacije proverile i usvojile. To su autori takozvane srednje struje u umetničkim tokovima. Zbog toga su njihove predstava grada izvesne, a u priči nema prelomnih datuma i godina.

U njoj su sučeljena dva načina poimanja grada koja deli jedan vek, a njihovi radovi pokazuju kako se slika grada promenila, bez velikih preloma i dramatike“, objašnjavaju u Narodnom muzeju.

U radovima Šarla Broke – Pogled na Kremlj i Dvorac Petrovski, Fridriha Vebera – Pogled na Frajburg, ili Jozefa Vajkselgertnera – Izgled Beograda sa savske strane, koji će se naći u postavci, „motiv grada je u domenu likovnih umetnosti iz 17. veka i u najvećoj meri bio je zastupljen u štampanoj grafici“.

Kako naglašavaju u NM, „u skladu sa saznajnim merilima modernog doba, u tim grafičkim prikazima gradova naglašena je tačnost i istinitost, a vedute gradova koje su štampane u vidu serija i mapa prema porudžbinama izdavača i u prvim decenijama 19. veka rađene su na isti način kao i tematske mape različitih naučnih disciplina kao što su botanika, zoologija ili anatomija“.

„Jedan vek kasnije, krajem 19. veka, suštinski se menja način na koji umetnici vide grad, zahvaljujući velikom uticaju impresionizma i postimpresionizma. Sa druge strane, način posmatranja grada postaje uslovljen i često ubrzanim promenama izgleda samih gradova i načina na koji se u njima živelo. Pored prikaza pojedinih gradova, kao česta tema se zapaža grad kao fenomen, bez određene identifikacije, sa dočaranim osećajem otuđenosti u urbanim sredinama. Tematski se takođe izdvajaju i grafike koje evociraju urbano iskustvo bez eksplicitnog prikazivanja grada,
kao i prikazi industrijskih gradova u radovima Zdenka Braunerova – Okolina Kladna i Jana Rambouseka – U predgrađu“, ukazuju u NM, gde će izložba o gradima trajati do 19. decembra.