„Antički istoriografi umetnosti i Kalistrat o skulpturi“ četvrta je knjiga prevoda i komentara antičkih autora koji su pisali o umetnosti, a na kojima već devet godina predano radi Zoja Bojić, istoričar umetnosti, predavač na Koledžu lepih umetnosti na Univerzitetu Južnog Velsa u Sidneju i na Odeljenju za istoriju umetnosti Australijskog nacionalnog univerziteta u Kamberi, novinar i likovni kritičar.
Ovo delo, kojim se zatvara ciklus izdanja prvog srpskog prevoda sa starogrčkog i latinskog jezika antičkih tekstova o umetnosti različitih autora nastalih od 1. veka stare do 4. veka nove ere, a koje su od 2009. do danas objavili Zavod za udžbenike i Dosije Studio, predstavljeno je u Svečanoj sali Rektorata Beogradskog univerziteta.
O ovom četvorotomnom ciklusu, za koje izdavača i i recenzenti kažu da je „kapitalni blok nulte kategorije važnosti sa kojim se pokazujemo kojoj civilizaciji pripadamo“, govorili su: direktor i glavni urednik Zavoda za udžbenike Dragoljub Kojčić, profesori Miloš Arsenijević, Mirjana Gligojević Maksimović i Slobodan G. Marković, kao i autorka. Zoja Bojić je u ovim knjigama prevela tekstove svih pet antičkih istoriografa umetnosti: Vitruvija, Filostrata Starijeg i Filostrata Mlađeg, Plinija Starijeg i Kalistrata. U poslednjem tomu, uz Kalistratov esej, pridodata je i njena opsežna studija o svakom od od ovih autora, njihovim delima i umetničkim disciplinama o kojima su pisali.
– Ovo delo pruža evropske obzore srpske kulture i zato je dobro što u njemu na ovom mestu govorimo baš 5. oktobra, jer je to datum kad je Srbija krenula putem Evrope. Posmatrajući Zojino delo u celini, ona se u ovim knjigama pokazuje u pet ravni: kao prevodilac latinskog i helenskog izvornika, komentator, jer su sve četiri knjige komentar cele antičke umetničke književnosti, zatim kao leksikograf, učeni poznavalac antičke umetničke istoriografije i istoričar umetnosti koji izborom slika pokazuje ekvivalente antičke umetnosti u kasnijim epohama, sve do moderne – rekao je, između ostalog, Slobodan G. Marković, koji je urednik prve tri knjige Zoje Bojić o antičkim istoriografima.
Zoja Bojić u uvodu četvrte knjige ističe da osim što je „posebno značajna činjenica da su se dela antičkih istoriografa umetnosti ne samo sačuvala tokom vekova turbulentne istorije evropskog kontinenta i krahova kultura i civilizacija, već i da su neprekidno, tokom veoma dugog perioda, inspirisala veliki broj umetnika u njihovoj umetničkoj praksi“. Ona ukazuje i da „pored toga što nam se antički istoriografi umetnosti predstavljaju kao začuđujuće moderni, oni se istovremeno nameću i kao ozbiljni autori, čija dela moraju da se podrobno uzimaju u obzir u okviru brojnih pitanje istorije umetnosti“. Antičkim istoriografima umetnosti, između ostalog, pripada zasluga za ustanovljenje žanra, uobičavanje pojmova vezanih za priređivanje izložbi, muzeologiju, heritologiju, kolekcionarstvo, javne i privatne zbirke, patronat u umetnosti, odnos prema umetničkom delu kao robi, kritiku u umetnosti…
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
