Portreti Anastasa Jovanovića

Portreti značajnih ličnosti, među kojima kneza Mihajla Obrenovića i njegove supruge, ali i Dositeja Obradovića i NJegoša koje je uradio Jovanović, iz zbirke su beogradskog Narodnog muzeja i govore o počecima razvoja grafike u Srbiji sredinom 19. veka.

Autorka izložbe, koja nosi naziv „Slika građanskog društva“ Evgenija Blanuša ukazala je da prijepoljska publika ima priliku da pogleda kako je Anastas Jovanović oslanjajući se na svoje fotografije ostvario galeriju litografskih portreta predstavnika društvenog, kulturnog, političkog i drugih oblasti života Srbije u 19. veku. Prema njenim rečima, ovako značajna kolekcija može se posmatrati sa dva aspekta: kao istorijska evokacija ličnosti Anastasa Jovanovića i njegovog dela i sa opšteg društvenog i istorijskog koji je u današnje vreme posebno vredan.

– Iako je bio poznavalac litografske tehnike ovim delima ipak nije uspeo da dosegne umetničku vrednost svojih fotografija. Budući da je imao sposobnost da uoči osobenost ljudske prirode, Anastas je znao da prepozna trenutak u kojem se otkriva suština predstavljene ličnosti, intenzivno usmeravajući svoju pažnju na lice modela. Prema načinu na koji pokazuje specifičnost formiranja ikonografije građanskog portreta, fotografije i litografije Anastasa Jovanovića predstavljaju jedinstvenu pojavu u srpskoj kulturi 19. veka. One na simboličan način odražavaju opštu težnju srpskog društva ka velikoj transformaciji -zameni tradicionalnog duha orijentalizma sa novom svešću zajednice prožete idejom građanskog društva, kazala je Evgenija Blanuša, viša kustoskinja Narodnog muzeja iz Beograda. Inače, ličnost prvog srpskog fotografa Anastasa Jovanovića je veoma zanimljiva i tretirana je čak i kroz književna dela. Izložba je realizovana povodom 200 godina od njegovog rođenja.