Pozorište na Terazijama: Od humorističkog do pozorišta spektakla

Osnovano kao Humorističko pozorište 23. decembra 1949. godine, pozorište je krenulo sa radom u improvizovanim okolnostima kao podstanar bioskopa Beograd a prva premijera bila je Nušićeva komedija Dr (1951). Prvih dvadeset godina rada, repertoar su činile pretežno komedije i operete, što pozorišna kritika i kulturna javnost tog vremena nije dočekala sa odobravanjem, već je nastavila ignorantski odnos prema onome što je ubrajano u lake pozorišne žanrove.

Nekoliko godina od osnivanja, pojavila se ambicija da ovo pozorište ne bude samo humorističko, već i teatar ozbiljnih umetničkih ambicija. Tako 1954. godine menja ime u Beogradska komedija, i svoj repertoarski kurs okreće ka naslovima iz svetske komediografije. Fuzijom sa Beogradskim dramskim pozorištem 1959. godine, stvoreno je Savremeno pozorište sa dve scene – na Terazijama i na Crvenom krstu. Savladavajući sve probleme i nedoumice koje je to spajanje proizvelo, postavljane su predstave koje se mogu smatrati prelaznim oblicima na putu ka velikom američkom mjuziklu. Oklahoma (1966) predstavlja prelomnu tačku na terazijskom repertoaru, a premijere koje su usledile – Priča iz zapadnog kvarta (1968) i Poljubi me Kejt (1969) samo su potvrdile ovu tendenciju okretanja ka muzičkom pozorištu.

Pojam mjuzikla nije se još bio ustalio u našoj žanrovskoj klasifikaciji, ipak publika je oduševljeno prihvatala svaku narednu premijeru. U martu 1975. godine doneta je odluka da se pozorišta razdvoje na Beogradsko dramsko pozorište i Pozorište na Terazijama, kako i danas pozorište nosi ime. Zbog temeljne rekonstrukcije zgrade, predstave su od 1991. godine izvođene na sceni UK Vuk Karadžić, a 2005. godine pozorište se vratilo kući. Danas, Pozorište na Terazijama je jedino muzičko pozorište u regionu koje je dobilo licencu za izvođenje najpoznatijih svetskih naslova poput mjuzikala Čikago, Cigani lete u nebo, Kabare, Briljantin, Producenti, Mamma Mia!, Fantom iz Opere… Nastavljena je i tradicija postavljanja mjuzikla na domaći tekst – Maratonci trče počasni krug, Zona Zamfirova, Glavo luda, Mister dolar…

Nakon brojnih lutanja, repertoarskog i prostornog, noseći se sa izazovima društveno-političkih okolnosti u kom je nastalo i razvijalo se, kritikama i očekivanjima stručne javnosti i publike ne retko na vrlo suprotnim stranama, Pozorište na Terazijama steklo je svoj identitet i postalo ustanova visokog potencijala i umetničkih dostignuća. „Gorka pilula umotana u šećernu vunu“, kako je svojevremeno reditelj Kokan Mladenović opisao mjuzikl Čikago, moglo bi biti stanovište sagledavanja repertoara svih ovih godina.

Nakon 286. premijera, terazijski ansambl se uz mnogo napora profilisao kao jedini koji se kontinuirano bavi muzičko-scenskim oblicima. Pozorište na Terazijama dočekuje jubilarnu 70. sezonu sa velikim ambicijama i potencijalom spremno da sa svakom narednom premijerom potvrdi svoj status – da je pozorišta spektakla!