Priče o balkanoanadolcima: Službeni glasnik predstavio knjigu Borisa Subašića “Put u Nigde”

Osim intrigantnog naslova, to je antropološka studija, koja kao malo koja sadašnja knjiga govori o fizionomiji ljudi na način na koji su o tome pisali antropolozi s početka 20. veka. Sada se to smatra staromodnim, nije moderno posmatrati ljude… Ovo je i etnologija kojoj treba dodati Subašićevu planinarsku i novinarsku nit. ”Put u Nigde” je sve samo ne turistička knjiga, jer njen autor obilazi mesta na kojima niko drugi nije bilo, čak ni vodiči, ili su to mesta na koja srpska noga nije davno kročila – ovako je urednik knjige Borisav Čeliković predstavio u Knjižari-klubu Glasnik “Put u Nigde”, koji objavljen u Glasnikovoj Biblioteci “Sabornik”.

Prema Čelikovićevim rečima, ovom knjigom Subašić zaokružuje trilogiju o Svetoj Gori, Svetoj zemlji i sada Kapadokiji gde je sve vreme pratio puteve Svetog Save, prvog srpskog arhiepiskopa, svetitelja, prosvetitelja i jednog od najvećih putnika koje je svet video.

Subašić je na putovanje po Kapadokiji krenuo vođen porukom-putokazom iz žitija Svetog Save, koje je u 13. veku sastavio njegov učenik i pratilac na putovanjima monah Domentijan.

Za polazište ekspedicije koja je trebalo da otkrije „najmisteriozniji deo drugog pokloničkog putovanja Svetog Save u Svetu Zemlju“, Subašić je odabrao kapadokijski grad Nigde, drevnu Nahitu, udaljenu 1.700 kilometara od Beograda, do koje se iz Carigrada najbrže stiže ekspresnim noćnim autobusom za oko 12 sati vožnje.

On je govorio o svojim avanturama po Kapadokiji u potrazi sa Svetim Savom i srpskim graničarima u Romejskom carstvu koji su kontrolisali i najkritičniju tačku Puta svile, kao i o svom nedavnom boravku u manastiru Svete Katarine na Sinaju, gde se još čuva uspomena na prvog srpskog arhiepiskopa.

Prema Subašićevim rečima, prostor i narodi Balkana i Anadolije su toliko isprepleteni istorijskim i drugim vezama da se može govoriti o “balkanoanadoliji i balkanoanadolcima”.

Nikeja, papa, jubilej

“Put u Nigde” donosi i svedočanstvo o sadašnjem stanju Nikeje i njene srednjovekovne crkve Svete Sofije u kojoj je Sveti Sava rukopoložen za arhiepiskopa i gde je, prema Subašićevim rečima, “srpski postao priznat biblijski jezik”.

To je sada Bajazitova džamija, a priča o Nikeji poseban značaj imaće iduće godine u kojoj ceo hrišćanski svet obeležava 17 vekova od Prvog vaseljenskog sabora koji je održan u ovom gradu i, kako se veruje, u nekadašnjoj crkvi Svete Sofije.

Carigradski patrijarh Vartolomej (Arhontonis) već je najavio da papa Francisko namerava da tim povodom 2025. poseti Tursku i da će papin put u Nikeju voditi preko Carigrada.