Jedanaesto izdanje ciklusa „Izvođenje poezije na filmu“ biće posvećeno mapiranju filmova u kojima se citiraju stihovi Alena Ginzberga, večeras u SKC-u, od 19 časova.
Specifičan način na koji je Ginsberg izvodio svoje pesme, i to ne samo na književnim večerima već i na javnim skupovima čiji je karakter varirao od internih žurki do velikih demonstracija, kao i njegov krajnje prepoznatljivi imidž, uslovio je da sekvence u kojima se on pojavljuje čak i u igranim filmovima budu ili neposredno preuzete iz dokumentaraca i umontirane kao znak vremena u kome se njihova radnja odvija, ili makar izvedene tako da što više naliče na snimke koji su dokumentarni.
Iz mnoštva dostupne dokumentarne filmske građe, čiji se broj, čak i ako se ograničimo na dugometražne forme, kreće u stotinama, za ovu priliku izdvojene su tipične scene, kao i one koje ga povezuju sa potkulturama u čijoj vidljivosti je odigrao značajnu ulogu.
Takođe je izdvojen i niz scena iz biografskih filmova (kao što su „Urlik“ iz 2010, „Na putu“ iz 2012, ili „Ubij svoje drage“ iz 2013) u kojima glumci koji igraju Ginsbergov lik izvode njegove pesme na način koji bi trebalo da bude što usklađeniji sa onim načinima koji su zabeleženi na dokumentarnim snimcima.
U manjini su filmovi u kojima se njegovi stihovi čitaju izvan situacije u kojoj se on lično pojavljuje, i među njima je verovatno najupečatljiviji „Sprej za kosu“ Džona Votersa iz 2006.
O pomenutim i drugim filmovima u kojima se na različite načine koriste scene izvođenja stihova Alena Ginzberga biće reči u komparaciji sa do sada već predstavljenim primerima filmskih izvođenja poezije T. S. Eliota, Vilijema Blejka, Vilijema Batlera Jejtsa, Edgara Alana Poa, Tomasa Dilana, Volta Vitmena. Emili Dikinson, E. E. Kamingsa, Edne Sent Vinsent Milej i Roberta Frosta.
Alen Ginzberg, iz „Beleški uz ‘Urlik’ i druge pesme“
„Do 1955. pisao sam poeziju izvedenu iz proznih zametaka, dnevnika, nacrta, uobličenih putem fraziranja ili putem disajnih grupa u male šablone kratkih stihova, po idejama o metrici američkog govora koje sam pokupio iz imažističkih preokupacija Vilijema Karlosa Vilijamsa. Od toga sam se odjednom odvratio u San Francisku, tokom dokolice omogućene naknadom za nezaposlene, da bih sledio svoju romantičnu inspiraciju – hebrejsko-melvilovski dah barda. Nisam mislio da ću napisati pesmu, već da ću prosto pisati ono što želim bez straha, pustiti mašti na volju, razotkriti skriveno i naškrabati magične redove iz mog stvarnog uma – sumirati svoj život – nešto što ne bih bio u stanju da pokažem bilo kome, pisati za uvo svoje sopstvene duše i za nekoliko drugih zlatnih ušiju. Tako je prvi stih Urlika, Video sam najbolje umove itd, čitavo prvo poglavlje, otkucano ludački tokom jednog popodneva, ta velika tužna komedija divljeg fraziranja, besmislenih slika zarad lepote apstraktne poezije uma koja jurca unaokolo praveći čudnovate kombinacije, kao što je hod Čarlija Čaplina, duge horske stihove što podsećaju na deonice na saksofonu, za koje sam znao da bi ih tako čuo Keruak, preuzimajući od njegovih inspirativnih proznih redova jednu uistinu novu poeziju.“
(Objavljeno u: Evergreen Review 3.10,1959.)
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
