Prilog novom kritičkom tumačenju Biblije 1

Kao plod zajedničke saradnje Službenog glasnika i Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Beogradskog univerziteta nedavno je objavljen i početkom nedelje u Beogradu predstavljen Leksikon biblijske egzegeze.

Leksikon su priredila dva profesora Bogoslovskog fakulteta – šef katedre za Sveto pismo Starog zaveta Rodoljub Kubat i njegov kolega sa katedre za Sveto pismo Novog zaveta Predrag Dragutinović, sa željom da „obogate novu srpsku biblistiku, čije su konture uspostavljene početkom 21. veka“.

Na izradi Leksikona radila su 104 naučnika, uključujući i priređivače, a među njima pored srpskih bogoslova i 47 naučnika iz inostranstva. Grčka reč „egzegeza“, kako se u samom Leksikonu objašnjava, izvorno znači tumačenje i objašnjenje, a u biblijskim naukama podrazumeva tumačenje biblijskog teksta određenim metodološkim postupcima. Leksikon biblijske egzegeze, kako objašnjavaju njegovi priređivači, ima trostruku namenu – koristiće se za nastavne potrebe na Pravoslavnom bogoslovskom fakultetu, treba da pomogne međunarodnom pozicioniranju srpske biblistike i njenom otvaranju ka interdisciplinarnosti.

„Kreativno se nadovezujući na nemalo i često u veoma teškim uslovima stvarano nasleđe biblijskih studija u Srbiji u 20. veku, nova srpska biblistika s početka 21. veka ocrtala je nove konture svog razvoja i usmerenja. Oni su delom uslovljeni povratkom Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta na BU 2004, čime se proširilo polje delovanja i akademske odgovornosti, a delom novim crkvenim i socijalnim izazovima, koji se u osvit 21. veka pojavljuju pred tradicionalnim pravoslavnim društvima Evrope“, navode priređivači Leksikona, napominjući da su „reorganizacija i modifikacije nastavnih programa na PBF rezultirali mnogim novinama na polju teoloških studija“.

– Uvideli smo da bi trebalo krenuti u susret drugim naučnim disciplinama, što pojedini konzervativniji krugovi nisu baš podržavali, ali nas je upravo proučavanje svetootačkih tradicija još više učvrstilo u nameri da Leksikon bude interdisciplinarnijeg karaktera. On je ne samo poučan već i podsticajan za dalja istraživanja u domenu svih humanističkih nauka – rekao je Rodoljub Kubat na promociji u Klubu-knjižari Službenog glasnika.

Prema njegovim rečima, osnovna ideja Leksikona jeste da je „biblijski tekst istorijski tekst sa vlastitom istorijom, ali i tekst koji ispisuje našu istoriju kao pojedinaca i crkava“. Teološki posmatrano, Sveto pismo je u Leksikonu „sagledano kao temelj i inspiracija različitih teoloških promišljanja“, a „pored uže, crkvene recepcije, tretirano je i u širem kulturološkom okviru – kroz likovnu umetnost, muziku, književnost i film, jer je Biblija kao književno delo deo religijske i filozofske tradicije, ali i opšte istorije umetnosti“.

Petar V. Arbutina, izvršni direktor u Službenom glasniku, ukazao je na promociji da „leksikoni zahtevaju posebnu vrstu naučne metodologije i znanje da bi se uradili kvalitetno, što je dodatna vrednost ovog izdanja“. Prema njegovim rečima, „pisanju odrednica nije se pristupalo mehanički i čisto suvim akademskim izlaganjem sadržaja odabranih pojmova, nego se u samim odrednicama, kao i u koncepciji, vidi osnovana hermeneutička intencija; dok je Leksikon samo bazično, ali ne i uskokonfesionalno, smešten u pravoslavni kontekst“.

Bogoljub Šijaković, profesor PBF, ocenio je da se „ovaj leksikon ne može redukovati samo na teologiju, da ne imitira neki gotov uzor i da je po mnogo čemu poseban kako bi se različiti aspekti biblijskog teksta izložili na adekvatan način“.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.

Komentari