Prvo izvođenje u Srbiji komada Ivana Viripajeva “Iranska konferencija” u Narodnom pozorištu

To će biti prvo izvođenje ove drame u Srbiji koju je Viripajev napisao 2017. a koja je ovenčana najznačajnijom ruskom nagradom za dramski tekst “Zlatna maska”.

U autorskom timu, kako je saopšteno na konferenciji za novinare u NP, pred Ivane Vujić su i: dramaturškinjaq Ljiljana Stojanović, kostimografkinja Dušica Knežević, scenograf realizator je Jasna Sarmandić, dok su za scenski pokret i scenski govor zadužene Sonja Vukićević i Ljiljana Mrkić Popović.

– Uvek sam radosna kad sam u Narodnom pozorištu, koje je moja i naša kuća. Viripajeva smatram najboljim ne samo ruskim nego i evropskim piscem, što potvrđuju i nagrade koje je dobio u Nemačkoj uprkos ovom vremenu podela. Imala sam jasan zadatak u ovom komadu napisanom pre pandemije, ali aktuelnom i na današnji dan sa svim iskušenjima sa kojima se suočavamo, ne samo kad je reč o koroni – rekla je Ivana Vujić.

Ona je Viripajeva nazvala “Čehovljevim unukom” jer dele “sličnu vrstu književne nežnosti i osetljivosti baveći se metafizičkim temama, uključujući i najveće od svih pitanja – kako živeti i pronaći svoj put”, što je slučaj i sa njegovim komadom koji će premijerno u Srbiji biti izveden iduće srede u NP.

– „Iranska konferencija” spaja pitanja kojima su se bavili veliki ruski romansijeri i dramatičari 19. veka, kao što su Čehov sa antičkom Grčkom i starom Persijom, što u postmodernom tekstu Ivana Viripajeva stvara jedan tepih od reči – naglasila je Ivana Vujović.
V

iripajev je svoj, prema ocenama mnogih teatrologa najbolji komad, osmislio kao naučni skup u Danskoj – Kopenhagenu, na kome se razgovor uticajnih javnih ličnosti i naučnika o trenutnom sukobu moderne zapadne liberalne ideologije sa tradicionalnom verskom svešću i načinom života pretvara u živu raspravu o duhovnosti, etičkim dilemama i ličnim iskustvima vezanim za današnje stanje čovečanstva.

Iza metaforičnog naslova “Iranska konferencija”, kako se juče čulo u NP, stoji “globalna slika sveta i današnjeg čoveka u zatvoru njegovog velikog i malog ‘ja’ koje mu zaklanja suštinu i istine”, a cilj autora nije “trvenje između Istoka i Zapada, već stvaranje istinite filozofske parabole o čovečanstvu, veri i ljubavi”.

– Od navodne naučne konferencije Viripajev dolazi do krika modernog čoveka zarobljenog u potrošačkom društvu, tražeći odgovore među zvezdama i starim civilizacijama – ukazala je glumica Ivana Žigon.

U srpskoj verziji komad, koji u originalu traje duže od dva sata, skraćen je, ali je, kako je tvrde u glumačkom i autorskom timu, sačuvao suštinu.

Dramaturškinja Ljiljana Stojanović u materijalu za ovu predstavu ističe da “Iranska konferencija“ predstavlja “jednu od najzrelijih drama Ivana Viripajeva, kojeg često porede sa kultnim filmskim rediteljima Istoka i Zapada – Andrejem Tarkovskim i Kventinom Tarantinom”.

Prema njenim rečima, “drame Ivana Viripajeva, pored metafizičkih pitanja koja neštedimice baca na pleća junaka, imaju nedokučivu duhovitost koja isijava kroz mračne taloge njihovih sudbina”.

“Kako i sam naziv komada upućuje, Viripajev se poigrava sa jedinstvom vremena, mesta i radnje, u kojem postavlja temu, sabija sudbine junaka, a zatim raspliće pred publikom raskošnu potku drame. Narativna nit koju autor ispreda kroz čitav svoj opus vezana je za nemogućnost savremenog čoveka za suštinsku komunikaciju sa svojim bližnjim, sa ‘drugima’, a posebno sa samim sobom i na kraju sa Bogom… NJegova dramska dela uspostavljaju dinamičan odnos sa publikom, glumci i gledaoci svesni su međusobnog prisustva gradeći stil koji u sebi sadrži neumoljivu i britku lakoću izraza, poput disanja, a istovremeno poseduje duboko lirsko i metafizičko promišljanje”, objašnjava Ljiljana Stojanović zbog čega je Ivan Viripajev ne samo vodeći umetnik savremene ruske drame, već i jedan od prvih deset najvažnijih dramskih pisaca u svetskim razmerama.

Podela i povratak

Ovim komadom u prevodu Sanje Milić, kako je juče najavljeno, na scenu NP, osim Ivane Vujić, jedinog reditelja čiji je “Hamlet” u ovoj umetničkoj kući igran više od 100 puta, vraćaju se posle višegodišnje pauze i glumice Ivana Žigon i Vjera Mujović, koje ravnopravno igraju istu ulogu persijske pesnikinje Širan Širazi.

Ostale uloge – učesnike simpozijuma u Danskoj, igraju i: Radmila Živković, Nebojša Kundačina, Slobodan Beštić, Rada Đuričin, Gojko Baletić, Maja Kundačina, Zoran Ćosić, Bogdan Bogdanović, Bojana Bambić, Dimitrije Ilić, dok se u video konferenciji pojavljuju: Dušan Matejić, Iva Milanović i Teodora Dragićević.

Nove predstave

– Tri premijere pripremane krajem 2021. i početkom 2022. govore o moći ansambla Drame NP i kreativnom potencijalu naših glumaca. Posle premijere Strindbegovog “Pelikana” 23. februara i najavljene “Iranske konferencije”, 13. marta očekuju nas i “Godine vrana” po tekstu i u režiji Siniše Kovačevića – najavila je juče Molina Udovički Forez, direktorka Drame NP.

Upravnik nacionalnog teatra Svetislav Goncić rekao je da u NP uskoro počinje rad na predstavi “Rat i mir” u režiji Borisa Lješevića, dok Veljko Mićunović režira Selenićeve “Očeve i oce”.

Goncić je najavio i kamernu operu Irene Popović inspisanu poemom Milene Marković “Deca”, kao i “Ledi Magbet” u režiji Jagoša Markovića.