Retrospektiva jugoslovenskog crnog talasa u najprestižnijem njujorškom muzeju

Kada je kritičar Vladimir Jovičić 1969. skovao termin „Crni talas“, to je učinio iz čistog prezira i bunta prema tadašnjim filmovima jugoslovenske kinematografije, koja je po njegovom mišljenu postala nezdravo fiksirana na mračnu stranu ljudskog iskustva. Ipak i filmski stvaraoci toga vremena, kao i istorija ovdašnjeg filma, prihvatili su ovaj termin kao sveobjašnjavajući.

Reditelj kao što su Dušan Makavejev, Aleksandar Petrović i Živojin Pavlović bavili su se nekadašnjim tabu temama poput rata, društvenog otuđenja ili seksa sa karakterističnim crnim humorom i briljantnim invencijama u tehnici i filmu. Iako su mnogi od ovih filmova bili zabranjeni ili cenzurisani od strane socijalističke vlade zemlje, privukli su dovoljno međunarodne pažnje da postignu meru slobode nezamislivu u drugim zemljama istočnog bloka.

Nažalost, mnogi od ovih filmova nestali su iz distribucije kada se usred građanskih ratova Jugoslavija raspala 1990-ih. Program od 15 filmova koji će se održati u MoMI je preliminarni pokušaj da se povrati deo tog izgubljenog dela, koje je izabrao istoričar filma Mina Radović uz ljubaznu saradnju Jugoslovenske kinoteke i Delta Video Beograda, Hrvatskog filmskog arhiva, Slovenačkog filmskog centra, Kinoteke Bosne i Hercegovina i Kinoteke Severne Makedonije.

Filmovi koji će biti prikazani su Tri (Aleksandar Petrović), Ponedeljak ili Utorak (Vatroslav Mimica), Ljubavni slučaj ili tragedija službenice P.T.T. (Dušan Makavejev), Ples v dežju (Boštjan Hladnik), Podne (Puriša Đorđević), Kad budem mrtav i beo (Živojin Pavlovič), Praznik (Đorđe Kadijević), Skupljači perja (Aleksandar Petrović), Memento (Dimitrii Osmani), Roj (Miodrag Popović), Mali vojnici (Bahrudin Čengić), Čudna devojka (Jovan Živanović), Grad (Marko Babac, Živojin Pavlović, Vojislav ‘Kokan’ Rakonjac), Po isti poti se ne vračaj (Jože Babič), Sveti pesak (Miroslav Antić).