Šekspirova predstava Romeo i Julija prvi put odigrana na današnji dan

Kako piše Politika, čuvena tragedija Vilijama Šekspira, a možda i jedna od najpoznatijih predstava u istoriji pozorišta, tokom vekova je postala arhetipska priča o dvoje nesrećno zaljubljenih mladih ljudi. Neprijateljstvo njihove dve porodice je, naposletku, Juliju Kapulet i Romea Montekija osudilo na smrt. Romeo i Julija je, uz Hamleta, do danas Šekspirova najigranija predstava, a u prvobitnoj verziji Julija ima samo 13 godina, dok je Romeo šesnaestogodišnjak.

Inspiracije

Legenda o nesrećnim ljubavnicima iz Verone datira mnogo ranije od ove tragedije. Još Dante Aligijeri u svom delu „Božanstvena komedija” pominje „Montekije i Kapulete u tugu utonule”. Sem njega, Đirolamo dela Korte u svojoj „Istoriji Verone” štampanoj u periodu od 1594. i 1596. priča priču o nesrećnim ljubavnicima kao istorijski događaj koji se desio tačno 1303. godine Ipak, postoje sumnje da je priča izmišljena, jer još Ksenofont iz Efesa pominje devojku koja se neželjenog venčanja oslobađa uspavljujućim napitkom.

Nasleđe u popularnoj kulturi

Uticaj Šekspirove tragedije značajan je, kako na muziku, tako i na film. U tekstovima pesama ili melodija inspirisanim tragedijom, Romeo i Julija se pominju kao analogija. Melanholični ljubavnici koje razdvaja smrt jedna su od najčešćih tema u istoriji muzike zbog prisustva jednog od najopštijih osećanja, ljubavi. Filmske adaptacije ove drame vrlo su česte, a možda je najpoznatija verzija iz 1996. godine u kojoj Leonardo Dikaprio i Kler Dejns igraju dvoje tragičnih ljubavnika. Mjuzikl „Priča sa zapadne strane” iz 1961. je poznata adaptacija priče iz Verone smeštena u Njujork 50-ih godina 20. veka, u režiji Roberta Vajsa i Džeroma Robinsa, u kojoj su Natali Vud i Ričard Bejmer u ulozi Marije i Tonija. Naravno, moramo istaći i verziju Franka Zafirelija iz 1968. godine, snimljenu u Italiji u kojoj uloge poznatog para tumače do tada javnosti nepoznati Leonard Vajting i Olivija Hasi, ali i adaptaciju „Zaljubljeni Šekspir” u kojoj Šekspira glumi Džozef Fajns, a njegovu muzu Gvinet Paltrou.

Zanimljivosti

Značaj jednog od najpoznatijih Šekspirovih dela jeste i činjenica da su po njemu dobila ime i dva satelita Urana, Julija i Mab. Interesantno je da jedna od najpoznatijih scena predstave u kojoj Julija sa balkona razgovara sa Romeom, u prvobitnoj izvedbi nije postojala kao takva, već je Julija izvirivala s prozora. Sama reč „balkon” u engleskom jeziku se prvi put pojavila dve godine nakon Šekspirove smrti, a korišćenje balkona u predstavama popularizovano je tokom 19. veka.

Narodno pozorište u Beogradu

Balet „Romeo i Julija” Sergeja Prokofjeva premijerno je u Narodnom pozorištu u Beogradu izveden 26. juna 2003. godine i od tada je ostvario veliki broj gostovanja u inostranstvu.