Slikarski put Zorana Pavlovića u Salonu Muzeja grada Beograda

Delo Zorana Pavlovića,  dinamičnog i nedovoljno ispitanog toka, obuhvata hiljade slika i crteža kao i radove primenjenih umetnosti: zidne slike, vitraže i tapiserije.

U slikarskom opusu Zorana Pavlovića uočava se nekoliko faza koje su proistekle iz njegove zaokupljenosti određenim duhovnim sadržajima i etičkim pitanjima ili reakcija na pojedine društveno-istorijske događaje i životne situacije.

Na samom početku slikarske karijere okrenut apstrakciji, najpre geometrijskoj a potom ka enformelu, Pavlović se svojim delima i kritičko-teorijskim tekstovima profilisao kao jedan od najznačajnijih predstavnika i superiornih tumača ove antiumetničke tendencije u Beogradu i Jugoslaviji.

Delujući u zemlji ograničenih umetničkih i ljudskih sloboda, gde su individualizam i antiestetičnost apstraktnog vizuelnog iskaza poimani kao oblik političke subverzije, Pavlović se opredelio za poetiku egzistencijalne rezignacije, koja je u stvaralaštvu afirmisala nekonvencionalne likovne postupke i težila „otvorenom“ značenju umetničkog dela.

Fokusirana na sudbinu individue, lične slobode i doživljaje sveta, filozofija egzistencijalizma odigrala je presudnu ulogu u Pavlovićevom opredeljenju za poetiku enformela.

Međutim, privrženost ovom filozofskom stavu i identifikacija sa ovim antiumetničkim fenomenom, nisu ograničili Zorana Pavlovića u njegovom potonjem slikarskom razvoju.

Izražavajući se alegorijama i metaforama u periodu “nove figuracije”, koji je potom usledio, on je u obrađivao temu raspeća kojoj će se tokom godina mnogo puta vraćati sa očiglednom asocijacijom na ljudsko mučeništvo.

Ono je vremenom postalo lajt motiv slikarstva Zorana Pavlovića ali, po njegovim rečima, „ne kao zalog vaskrsenja, iskupljenja i večnog života, već simbol patnji i razdiranja čovekovog ontološkog bića pred ravnodušnošću univerzuma na njegovo traganje za smislom.“

Držeći se uvek svog unutrašnjeg glasa koliko racionalnog toliko poetskog, Zoran Pavlović je artikulisao bogat i koherentan slikarski opus, a kao umetnički arbitar zalagao se za holistički pristup delu uvodeći novi tip likovne kritike kao „model kritičkog duha“.

Težište izložbe koju će beogradska publika moći da vidi od sutra uveče u Salonu Muzeja grada Beograda stavljeno je na tri velika opusa Zorana Pavlovića : apstrakno slikarstvo emformel šezdesetih godina, „nova figuracija“ koju čine dela nastala između sedamdesetih i devedesetih godina i radove s kraja devedesetih godina i početka XXI veka.

Zoran Pavlović je rođen u Skoplju 1932. godine. Diplomirao je na Filozofskom fakultetu u Beogradu i na Akademiji likovnih umetnosti u Beogradu, gde je i magistrirao 1961.

Redovno izlaže od 1958. godine u zemlji i inostranstvu. Dobitnik je više nagrada među kojima su i Nagrada kritike na Oktobarskom salonu 1962, Oktobarska nagrada za slikarstvo 1981. i Sedmojulska nagrada za likovne umetnosti 1989. godine.

Kao redovni profesor predaje istoriju umetnosti na Fakultetu likovnih umetnosti do 1987. godine kada je izabran za profesora slikarstva.

Za dekana Fakulteta likovnih umetnosti izabran je 1986. godine, a 1992. godine imenovan je za prorektora Univerziteta umetnosti u Beogradu. Na Akademiji Braća Karić dvehiljadite godine osnovao je Katedru za slikarstvo, na kojoj je predavao do 2006. godine.

Njegov pedagoški rad izlazi iz univerzitetskih okvira kada je kao autor i voditelj tv serije „Rečnik slikarstva“ za Obrazovni program TV Beograda 1980. godine, približio široj publici slikarstvo kao umetnost.

Od 1958. do 1971. godine bavio se likovnom kritikom, a esejistikom i kasnije.

Bio je član redakcije revije “Danas” (1961-1963). Jedan je od osnivača časopisa „Umetnost“, a od 1965. do 1971. zamenik glavnog urednika.

Godine 1978. objavljuje knjigu „Svet boje“ – zbirku teorijskih tekstova vezanih za fenomen boje.

Za predsednika srpske sekcije Međunarodnog udruženja likovnih kritičara (AICA) izabran je 1999. godine.

Sem slikarstva i crteža, Pavlović se bavio i monumentalnim slikarskim tehnikama, kao što su vitraž, zidno slikarstvo, tapiserija i mozaik.

Njegov nacrt za vitraž Eroika iz 1971. godine izveden je na zgradi Muzeja savremene umetnosti Vojvodine.

Više vitražnih kompozicija urađenih 1989. godine krase Hotel Slaviju 2.

Započinje rad na tapiserijama 1977. godine i višegodišnju saradnju sa novosadskim Ateljeom 61. Iste godine izvodi mozaik „Orfej peva Suncu“ za fabriku Prvi maj Pirot.

Muralnu sliku „Pupin“ realizuje 1979. godine za Svečanu salu
Doma kulture u Idvoru.

Tokom sedamdesetih godina sarađuje sa galerijom Nane Stern u Parizu, a od 1992. do 1998. godine zastupan je od strane pariske galerije Lelia Mordoch.

Preminuo je 2006. godine u porodičnoj kući u Beogradu.

Radovi Zorana Pavlovića se nalaze u brojnim privatnim i javnim kolekcijama u zemlji i inostranstvu.

Njegova izložba u Salonu Muzeja grada Beograda biće dostupna publici do 2.juna.