Tokom radova na rekonstrukciji i arheološkom istraživanju Ramske tvrđave, koje finansira Turska agencija za međunarodnu pomoć i saradnju, došlo je do brojnih nalaza iz različitih perioda, a među njima čak i keramika iz 16. veka poreklom iz Kine.
Arheološko istraživanje vodi Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture Smederevo u saradnji sa Narodnim muzejom iz Požarevca.
Dragan Jacanović, arheolog Narodnog muzeja iz Požarevca, kaže da istraživanja Ramske tvrđave ulaze u petu godinu. On navodi da su ove godine istraživanja krenula početkom aprila i da su u punom zamahu. Radi se na iskopavanju unutrašnjosti tvrđave. Kako naglašava Jacanović istraživanja su vrlo složena, jer sadrži ostatke arhitekture iz raznih epoha.
– Turska tvrđava koja je izgrađena 1483. godine, podignuta je na ostacima moćne antičke arhitekture. Turci su taj prostor iznivelisali i porušili te ostatke antičkih objekata, upotrebili šut kao drenažni materijal i na takvoj osnovi su podigli utvrđenje. Reč je o tvrđavi koja je prvo artiljerijsko utvrđenje na teritoriji Srbije. Kako govore podaci iz tog perioda tvrđava je imala dejstvo od 36 topova i 36 topovskih mesta se nalazi na kulama i bedemima, što je svrstava u red veoma moćnih utvrđenja iako nije velika, rekao je Jacanović.
On navodi da je u unutrašnjosti tvrđave registrovano nekoliko faza života. Posle osvajanja Banata, od strane Turaka i pomeranja granica daleko na sever, tvrđava je napuštena i skoro čitav vek bila je prazna. Za to vreme utvrđenje je zapušteno i dosta kula se urušilo. Kako kaže Dragan Jacanović po povratku Turaka, posle neuspele opsade Beča, i ponovnog aktiviranja tvrđave više nije bilo sredstava ni vremena da se kule obnove i Turci unutar utvrđenja grade nekoliko velikih objekata (kasarni) za smeštaj vojske. Ti objekti su bili uz bedeme i tim objektima su samo temelji bili od kamena i blata dok je gornja konstrukcija bila od drveta i zemlje.
– U Austrijsko – Turskim ratovima, pred Požarevački mir, ti objekti unutar tvrđave su uništeni i u tvrđavu dolaze Austrijanci. Oni 1718. godine za sedište distrikta koriste Ramsku tvrđavu. U samom utvrđenju grade novi objekat, dimenzija oko 300 kvadrata. Posle propasti Požarevačkog mira u tvrđavu se vraćaju Turci, koji su sve Austrijske objekte porušili i unutar tvrđave grade nove objekte za smeštaj ljudstva. U vreme Prvog srpskog ustanka Ramska tvrđava gubi značaj i poslednje ljudstvo napušta utvrđenje, kaže Jacanović i dodaje da arheološka istraživanja su dala veoma brojan arheološki materijal
– Mi smo u unutrašnjosti tvrđave pronašli keramičke i metalne posude, kamenu đulad. Našli smo i 12 pušaka, veoma starog tipa koje su starije od kremenjača. Takođe pronašli smo mnoge luksuzne predmete, kineski porcelan iz 16 veka. Sve to govori o jednom burnom životu na ovom prostoru, od kasne antike pa sve do Prvog srpskog ustanka, kaže Dragan Jacanović.
On još navodi da se paralelno sa iskopavanjima izvodi i rekonstrukcija tvrđave. Tokom prošle godine urađeno je preko 60 odsto planiranih radova. Obnovljene su potpuno dve kule, tri bedema. Kula koja je bila najviše oštećena, rekonstruisana je negde oko 80 procenata. Trenutno se radi na glavnoj donžon kuli i na kuli pet koja je poligonalnog oblika i ona je okrenuta ka Dunavu. Radi se i na rekonstrukciji bedema koji spaja ove dve kule. Prema projektu i utvrđenoj dinamici očekujemo da ćemo sve poslove, arheološka istraživanja i radove na rekonstrukciji, završiti u oktobru, naglašava Jacanović.
Buduće dve stalne postavke
Dragan Jacanović ističe i da se po završetku svih radova planira da sav arheološki materijal ostane u vlasništvu Narodnog muzeja u Požarevcu, a u planu je da se stalna postavka napravi i u samoj tvrđavi. Arheološka ispitivanja i rekonstrukciju Ramske tvrđave finansiraju Turska agencija za međunarodnu pomoć i saradnju, Ambasada Republike Turske u Srbiji, Ministarstvo finansija – sektor turizam, Ministarstvo kulture i informisanja Republički zavod zaštite spomenika kulture.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
