Raritetna peć koja je, po svoj prilici, služila za obradu stakla otkrivena je nadomak Kostolca na potezu poznatom kao Todićeva crkva, za koji naučnici pretpostavljaju da je, zapravo, lokalitet srednjevekovnog Braničeva.
Prema izjavi arheologa Narodnog muzeja u Požarevcu, Dragane Spasić Đurić, na lokalitetu „Mali grad – Todića crkva “ kod Kostolca, otkrivena peć je veoma slična staklarskoj peći koja je prikazana u Agrikolinom delu iz XVI veka „De re metallica „, što indirektno navodi da je sličnu funkciju imala i ova braničevska peć.
To je zapravo najznačajnije otkriće ovogodišnje kampanje, kaže Spasić Đurić. Zemljana peć iz XII veka je sa elipsoidnom spljoštenom kupolom na kojoj su 9 otvora-kanala, tako da veoma liči na košnicu. Na vrhu se nalazi pravougaoni dimnjak sa horizontalnim kanalom. Radi se o potpuno novoj formi, ne samo među dosadašnjim otkrićima peći za hranu iz Braničeva, već i na teritoriji Srbije. Podnica peći je nakon duže upotrebe obnovljena, tako što je preko stare zapečene podnice urađena nova, koja je ostala nezapečena. Očigledno, peć nije ponovo stavljena u funkciju, a neočekivanu situaciju mogli su izazvati napadi Mađara 1153/1154, 1182/1183. godine, ili su to sasvim praktični uzroci, npr. nedostatak sirovine.
Otvori na kupoli su verovatno služili za dodatno upumpavanje kiseonika, kako bi se postigla visoka temperatura. Zajedno sa velikom količinom metalne i staklene zgure oko nje, otvori ukazuju da se radi o livačkoj peći i lokalnoj proizvodnji u okviru braničevskog utvrđenja. Sigurniji zaključci uslediće nakon analiza zgure u referentnim institucijama iz Beograda.
Projekat Narodnog muzeja u Požarevcu „Arheološka istraživanja srednjovekovnog Braničeva “ na lokalitetu Mali grad -Todića crkva, nastavljen je okom avgusta 2016. godine. Istraživanja finansira grad Požarevac. Rukovodilac projekta je arheolog, Dragana Spasić Đurić.
Snažan ekonomsko-trgovački centar
Rezultati dosadašnjih istraživanja afirmišu Braničevo kao snažan ekonomsko-trgovački centar tokom XI i XII veka, sa dinamičnim importom ekskluzivne robe iz poznatih centara Egipta, Sirije i Persije i iz crnomorskog regiona. Raritetna otkrića dovode se u vezu sa čestim posetama vizantinskih careva Jovana II i Manojla i Komnina tokom XII veka. Ukoliko analize potvde da je peć livačka, imaćemo vrlo značajan arheološki dokaz o Braničevu kao važnom produkcionom centru za brojna podunavska naselja i utvrđenja, zaključila je Dragana Spasić Đurić.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.