U Galerija Doma kulture Gračanica od početka ove nedelje do 15. februara gostuje izložba „Manastir Gračanica na starim razglednicama i fotografijama“. Autor postavke je Marko Marković, direktor Arhiva KiM, čije je sedište posle 22 godine izgnanstva 2021. vraćeno na KiM – iz Niša u Čaglavicu kod Prištine.
Osim što je reč o 56 većinom neobjavljivanih razglednica i fotografija nastajalih od 1878. do 1989, ovo je prva izložba koju Arhiv KiM organizuje posle NATO agresije na SR Jugoslaviju i uvođenja protektorata UN na KiM 1999. godine.
Eksponati su prikupljeni u: Državnom arhivu Srbije, Arhivu Jugoslavije, Istorijskom muzeju Srbije, Narodnom i Etnografskom muzeju u Beogradu, Narodnoj biblioteci Srbije, kao i od kolekcionara sa KiM,
„Svesni smo da ukoliko ostanemo bez pisanih svedočanstava, biće sve teže očuvati vekovnu nit našeg naroda i njegove kulturne riznice. Uprkos trajnim ožiljcima koje je donelo izgnanstvo, povratak ustanove iznova je raširio jedra elana i entuzijazma te Arhiv nastoji da vrati svoj nekadašnji renome i sebe učini vidljivim i prepoznatljivim na prostoru KiM. Temu ove izložbe nametnuo je veliki jubilej, koji je nedavno proslavio manastir Gračanica. Od kada je sazdan predanošću neimara i darovitošću ktitora – kralja Milutina, manastir Gračanica predstavljao je neiscrpnu inspiraciju umetnicima i pesnicima koji su nadahnuti božanskom lepotom Milutinove zadužbine četkicom oslikavali najbolje radove, a perom ispisali najlepše stihove“, objašnjava u predgovoru kataloga Marko Marković.
On je na otvaranju izložbe naglasio i da je „Gračanica bila sinonim i svetionik naše vere, gde je naš narod vekovima crpeo snagu i utehu za najtužnije i najtragičnije događaje u kojima su živeli i obitavali, ali najviše molio za zdravlje i oslobođenje“.
Prema Markovićevim rečima, Arhiv Kosova i Metohije je, u cilju očuvanja istorijske i kulturne baštine na KiM, pokrenuo više aktivnosti na prikupljanju, čuvanju i sistematizaciju građe na polju svog delovanja, a prošle godine i svoju izdavačku delatnost – objavio je knjigu „Moje službovanje u srpskim školama u Staroj Srbiji u vreme poslednjih godina turske vladavine“ Stojana Zafirovića (1884-1971), pisca, pedagoga, istoričara, saradnika srpskih konzula na Kosovu i jednog od najznačajnih srpskih nacionalnih radnika sa KiM.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
