Tragedija Ćo Ćo San u centru jubileja

Beogradska opera zvanično svoj rad započela je premijerom Pučinijeve opere „Madam Baterflaj“, koja će tim povodom večeras biti izvedena na Velikoj sceni NP kao središnji događaj beogradskog operskog jubileja.

Orkestar, hor i soliste Opere NP „pojačaće“ japanski sopran Kikuku Tešima u glavnoj ulozi Ćo Ćo San i rumunski dirigent Adrian Morar. U podeli su i Željka Zdjelar (Suzuki), Dejan Maksimović (američki mornarički poručnik Pikerton), Miodrag D. Jovanović (američki konzul Šarples), Aleksandar Stamatović (ujak Bonza), Svetlana Lovčević (Kejt), Darko Đorđević (Goro), Mihailo Šljivić (Jamadori) i Pavle Žarkov (Komisionario).

Pučinijeva opera „Madam Baterflaj“ o tragičnoj ljubavi japanske gejše prema američkom pomorskom oficiru imala je pet verzija.

Prva originalna verzija u dva čina praizvedbu imala je 17. februara 1904. u milanskoj Skali.

Do beogradske premijere 16 godina kasnije Pučini se 1907. zadržao na poslednjoj izmeni, mada se pojedine vodeće svetske kuće i danas često vraćaju prvobitnoj partituri.

Libreto za „Madam Baretflaj“ napisali su Luiđi Ilika i Đuzepe Đakoza.

Nastao je osnovu istoimene kratke priče američkog pisca DŽona Lutera Longa iz 1898. i poluautobiografskog romana „Madam Hrizantema“ (1887) poznatog francuskog pomorskog oficira, književnika i zaljubljenika u Orijent Pjera Lotija.

Longovu priču dramatizovao je američki pozorišni producent David Belasko kao jednočinku „Madam Baterfaj – Japanska tragedija“, koja je posle premijere u NJujorku gostovala sledeće godine u Londonu, gde je video i Đakomo Pučini i za manje od tri godina završio istoimenu opersku verziju, koja je više od jednog veka jedno od napopularnijih dela operske literature.

Na beogradskoj premijeri, koju je pre 100 godina režirao tenor Vojslav Turinski, koji je tada pevao i rolu Pikertona, dirigovao je maestro Stanislav Binički, a naslovna uloga poverana je Jeleni Lovšinskoj, dok je kao Suzuki nastupila Teodora Arsenović. Iako je tokom predstave nastajala struja, to nije umanjilo oduševljenje tadašnjih operskih kritičara, a tri dana posle premijere, „Politika“ je objavila pismo francuskog umetnika Albera Rutijea, koji se zatekao u Beogradu na premijeri. Rutije je pohvalio „besprekorno izvođenje ‘Madam Baterflaj’ koje je okupilo elitu beogradskog društva u nekadašnjem Manježu“ koji je, prema njegovim rečima, „pretvoren u veoma koketno pozorište“.

Posle 100 godina. večeras na Velikoj sceni NP biće izvedena produkcija „Madam Baterflaj“ koju je 1984. režirao Dejan Miladinović, a u obnovi Ivane Dragutinović Maričić. Scenografiju je kreirao Mileta Leskovac, a kostime Svetlana Čkonjević.

U Miladinovićevoj režiji, koja je premerno izvedena 15. decembra 1984, pre jedne decenije, 11. februara 2010. obeležena je i 90. godišnjica beogradske premijere ove Pučinijeve opere, kad je u NP kao dirigent gostovala italijanska umetnica Đana Frata, a naslovnu ulogu pevala Jasmina Trumbetaš Petrović, sadašnji direktor Opere nacionalnog teatra.

Karijera na tri kontinenta

Lirski sopran Kikuko Tešima rođena je u Hirošimi, u poznatoj japanskoj umetničkoj porodici Jazemon, koja se generacijama bavila tradicionalnom japanskom No dramom. NJen deda je bio je prvi japanski umetnik proglašen za nacionalno blago Japana. Ona je na pozorišnoj sceni od svoje četvrte godine. Završila je Državni univerzitet umetnosti i lepih umetnosti u Tokiju i usavršavala se u Evropi – Nemačkoj i Austriji, kod Kriste Ludvig i Čarlsa Spensera. Visoko plasirana na državnim japanskim i međunarodnim pevačkim takmičenjima opersku karijeru gradi na operskim i koncertnim scenama Azije, Evrope i Amerike.