Trupa Orli Portal iz Telaviva na 20. Beogradskom festivalu igre

To je prva koreografija koju je za muške igrače postavila Orli Portal, izraelska umetnica – igrač, koreograf, terapeut glasa i pokreta, istraživač folklora i osnivač posebnog jezika zasnovanog na stvaranju pokreta dubokog oslobađanja sa elementima trbušnog plesa, moderne i savremene igre, kontakt improvizacije i Feldenkraisa.

Muzička podloga je “živi snimak” istoimena pesme egipatske umetničke ikone 20. veka Um Kultum (1898-1975), pevačice, tekstopisca, filmske glumice, koja je zahvaljujući svom kontraaltu još za života proglašena za jednu od 200 najvećih pevačica svih vremena i stekla status “Zvezde Istoka” i “četvrte piramide Egipta”.

Pesmu “Fakaruni” Um Kultum snimila je 1966, a ona označava “ples strasti, temperamentni ritual koji otkriva intimnu vezu između prolaznosti tela i trajne ljubavi“.

Prema rečima Orli Portal, „doslovni prevod naslova pesme sa arapskog jezika je ‘Podseća me na tebe’ i podseća nas na sve one koje smo voleli, na zaljubljenost, patnju, raskid, ushićenje, čežnju koja buja iz dubine zaborava…”

Ona ne krije da je Um Kultum pevačica koju obožava i čiju je muziku “upoznala još dok je bila u majčinom stomaku”.

– Moji roditelji su je slušali stalno na radiju…Bile su to pesme koje su me celog života podsećale na dom. Naravno, kasnije sam kupila sve ploče sa njenom muzikom, i pesme učila napamet. Prvo sam počela da pevam na arapskom, a tek kasnije na hebrejskom jeziku. Arapski jezik je možda jednostavniji i melodičniji. Svakako, prošle su decenije dok se nisam osmelila da kao koreograf dodirnem ovu muziku. Bilo je teško odabrati jednu od svih onih pesama koje volim. Ipak, odabrala sam Fakaruni. To je kao neka vrsta kabarea, čitav spektar pozorišnih veština u jednoj pesmi. Ritmički i dramatični prelazi kroz stilove i uticaje Istoka i Zapada u ovoj kompoziciji, predstavljaju pravo bogatstvo – izjavila je Orli Portal uoči dolaska na 20. BFI za beogradske medije.

Ona ne krije koliko je opčinjena svetom Orijenta i posvećena istraživanju autentične muzike i igre tog dela sveta kome i sama pripada.

Smatra da je “telo dostupno svima, nije Istok ili Zapad, jedno je“, a da ta “fizička i kreativna dostupnost znači i slobodu izražavanja, više mogućnosti za osećanje prostora, ali dijaloga, jer među igračima mora da postoji neka vrsta alhemije”.

Orli Portal rođena je 1969, diplomirala je na Odseku savremene igre na Akademiji za muziku i igru u Jerusalemu a potom je profesionalnu igračku karijeru nastavila u kompanijama Kol Demama, koju je vodio Moše Efrati i Batševa.

Kao suosnivač ansambla Improvisa istraživala je umetnost improvizacije i istovremeno širila znanje o arapskom folkloru, proučavajući autentičnu muziku na Univerzitetu Bar Ilan i obilazeći Maroko.

Više od četvrt veka nastupala je na pozornicama i festivalima u Izraelu i širom sveta, sarađujući sa važnim umetničkim imenima.

Sopstvenu trupu osnovala je 2009. sa idejom da kreira originalne radove uvodeći drevne pokrete u savremeni izraz, primenjujući uvide i otkrića svojih opsežnih istraživanja.