U Zavičajnom muzeju Homolja u Žagubici u subotu je održano ovogodišnje izdanje Antika festa posvećeno predstavljanju i podizanju svesti o kulturnom identitetu na području Homolja.
Kroz radionice, predavanja i promociju tradicionalne muzike, stručnjaci iz Etnografskog muzeja u Beogradu i Muzeja u Žagubici ukazali su na osnovne mere zaštite nematerijalnog kulturnog nasleđa i proces upisa živog nasleđa u Nacionalni registar nematerijalnog kulturnog nasleđa, dok su nosioci nematerijalnog nasleđa iz Homolja preneli svoja iskustva, znanja i umeća sačuvana kroz generacije. Posebna pažnja bila je posvećena ulozi muzeja i drugih institucija kulture koje su, između ostalog, zadužene i za saradnju sa lokalnim zajednicama na očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa.
– Svekolika umetnost živi u nama, pod paskom boginje Mnemozine. Ona, majka umetnosti, označava sećanje. Ideja Antika festa je da poveže sećanje Istočne Srbije sa savremenim umetničkim praksama. Studio Antika fest usmeren je ka neformalnoj edukaciji i podizanju svesti o značaju očuvanja nematerijalnog nasleđa, kroz isticanje njegove uloge u očuvanju lokalnih kulturnih identiteta, a ove radionice i programi omogućavaju da se čuvaju znanja i veštine koje su gotovo zaboravljeni, jer na taj način prenosimo dragocenu baštinu u budućnost – objašnjava za Danas reditelj Nebojša Bradić, osnivač Antika festa.
On je u subotu u Žagubici odražao predavanje na temu „Koreni teatra“, posećajući da su „počeci dramske umetnosti bili vezani za prastare kultne običaje“.
Bradić je na primeru sela Duboke i okoline u Istočnoj Srbiji pokazao vezu rusaljskog rituala sa kultom antičkog grčkog boga Dionisa i ritualnim derviškim plesom sema koji je iz zatvorenih vrata derviških tekije danas, zbog svoje lepote, stigao na Uneskovu listu nematerijalne baštine i turističke ponude na Levantu.
– Selo Duboka se nalazi na izvorištu rudnog blaga nadomak zlatonosnog Peka i rudnika bakra u Majdanpeku, čije je iskorišćavanje bilo poznato još u praistoriji. Homolje je stara kažnjenička kolonija u koju su proganjani osuđenici iz doba rimskog carstva, a kasnije, u tursko doba, iz Homolja su odvođene najlepše devojke za hareme, da bi se kao starice vraćale u zavičaj. U dalekoj, ali i bližoj prošlosti Homolje je krilo tajne jednog sveta teško objašnjivog, dalekog od razuma kojim možemo tumačiti određene pojave i mistične kultove… Kod Vlaha su sublimisani veoma stari kulturni slojevi koji su postojali daleko pre dolaska Srba i Bugara na Balkan, a što dolazi do najjačeg izraza upravo u rusaljskom ritualu sela Duboke i okoline – naglasio je Bradić pozivajući se i istoriju Homolja i istraživanja arheologa i akademika Miloja Vasića i njegovu studiju „Dionisos i naš folklor“.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.