Ubistva pod cvetnim mesecom: Književni klub u znaku filmovane publicistike Dejvida Grena

Poput domaćeg romana “Slučaj Vinča” Gorana Mašinovića kome je “novi život” dao po njemu snimljen film “Čuvari formule” ovo Grenovo publicističko delo iz 2017. nastalo po istinitim događajima ponovo je aktuelno zahvaljujući istoimenom troiposatnom filmskom epu Martina Skorcezea o zločinima nad Indijancima iz plemena Osejž u Oklahomi posle Prvog svetskog rata, koji je na bioskopske repertoare ušao krajem oktobra istovremeno u SAD i Beogradu.

O “Ubistvima pod cvetnim mesecom” u Laguninom klubu govoriti filmski i književni kritičar Zoran Janković.

Dejvid Eliot Gran (1967) je američki novinar, “udarno pero” Njujorkera, publicista, pisac priča i eseja sa ambicijom da postane i romanopisac.

Sa diplomom koledža Konektikat karijeru je 1989. započeo kao slobodni novinar.

Magistrirao je međunarodne odnose na Flečer školi za pravo i diplomatiju na Univerzitetu Tafts i kreativno pisanje na Univerzitetu u Bostonu.

Sa statusom ”novinarskog izveštača kome se bespogovorno veruje”, kako tvrde njegove američke kolege, objavio je više knjiga koje su sve odmah postale bestseleri, uključujući i “Ubistva pod cvetnim mesecom”, koje se smatra remek-delom dokumentarne literature.

Zanimljivo je da je filmska kompanija Imperativ Entertainment otkupila prava za adaptaciju ove knjige pre nego što je i objavljena 2017. u SAD.

Dejvid Gren u “Ubistvima pod cvetnim mesecom”, na osnovu dugogodišnjih istraživaja i novih dokaza, otkriva šokantne zločine i seriju hladnokrvnih ubistava pripadnika indijanskog plemena Osejž u Oklahomi.

Glavna junakinja ove žestoke publicistike je punokrvna Indijanka Moli Berkhart, čija se porodica među prvima našla na udaru dugo neotkrivenih ubica koje su se namerile na bogatstvo njenog plemena.

Osejži u Oklahomi tokom dvadesetih godina 20. veka bili najbogatiji ljudi na svetu, jer je na njihovoj zemlji otkrivena nafta.

Živeli su na visokoj nozi, vozili skupe automobile, gradili vile, slali decu u evropske škole, pokušavajući da nađu ravnotežu između starosedelačke tradicije kojoj pripadaju i imitacije života belaca koji su se i porodično sa njima mešali u ovom delu SAD.

Serija nerazjašnjenih ubistava ne samo pripadnika plemena nego i privatnih detektiva i svih koji su pokušali da pomognu u rešavanju ovih zločina, kao i odlazak Moli Berkhart u Vašington, dovela je u naselje Osejža Grej Hors i agente novoosnovanog FBI.

Autentičnosti majstorski pisane Grenove publicistike doprinose i fotografije njegovih junaka.

Književni kritičari smatraju da je ova knjiga zapravo “optužnica protiv bezobzirnosti i predrasuda prema Indijancima koje su omogućile da ubice ostanu dugo na slobodi”.

„Genocid bele Amerike nad domorodačkim nacijama koji je prethodio Grenovom periodu metafora je za desetkovanje prirode koji su domoroci videli kao svet. Grenova knjiga je pravovremeno i uznemirujuće poglavlje u prvobitno, strašno zverstvo”, piše Gardijan.

Putovanje Martina Skorcezea

Kad je reč o “Ubistvima pod cvetnim mesecom” Laguna je napravila izdavački iskorak i uoči beogradske premijere istomenog filma objavljivanem knjige Mari Pet Keli o Martinu Skorcezeu “Putovanje”, čiji je prevodilac Saša Novaković.

Osim što je režirao, Skorceze je zajedno sa Erikom Rotom na osnovu Grenove knjige napisao i scenario za ovaj film, u čijem se poslednjem kadru pojavljuje i kao glumac.

U ovom filmu, premijerno prikazanom na ovogodišnjem Kanskom festivalu, igraju: Leonardo Dikaprio, Robert de Niro, Lili Gledson, Džesi Plemons…

Dikaprio se u knjizi Meri Pet Keli o Skorcezeu, koja je od 1991. do 2022. doživela više reizdanja, pojavlje i kao autor jednog od predgovora.

Skorcezeova koleginica – scenarista i režiser Meri Pet Keli uspela je da uz detaljnu filmografiju, koju prate i svedočenja glumaca, kao i intervjue sa svojim junakom, čitaocima otkrije kako je momak iz radničke porodice iz italijanskog kvarta u Njujorku postao jedan od najslavnijih režisera, moćna figura u novoholivudskoj eri, oskarovac i živa legenda filma.