Umetnička knjiga nastala od pronađenih filmskih negativa: Umesto objekata u porno magazinima – žene sa karakterom

– Svaki rad u knjizi je u pozitivu i negativu, nema „prave“ strane – stoga, knjiga ima dva početka – kaže Ana za Danas i dodaje da će na promociji biti u ponudi rizo printovi i knjiga po promotivnoj ceni, i da će u 21 sat koncert održati Zauvijek Hani.

Put kojim je umetnica došla do materijala za svoje kolaže – filmske negative koje je koristila, vodi do buvljaka, gde su pronađeni 2020. godine, a delo su nepoznatog autora.

– U pitanju su fotografije pornografskih časopisa 70-ih i 80-ih godina prošlog vijeka. Igrom slučaja, filmovi dospijevaju u Varikina Studio, pa preko studija dolaze do mene 2022. godine. Kolaži su nastali slučajno na jednoj od radionica kolaža koje organizuje AKC Matrijaršija. Kesa puna starih negativa mi je privukla pažnju, pa sam počela opipavati što mogu uraditi s njima. Ubrzo nakon toga sam otkrila sliku koja nastaje preklapanjem dva negativa. Kratki eksperiment je doveo do nastanka preko sto kolaža. Počela sam razmišljati o izdanju, doduše u formi fanzina, a onda je Aleksa Vitorović (Varikina) prepoznao potencijal za knjigu – priča Ana.

Upitana za naziv dela, ona pojašnjava da je „betwixted“ izmišljena reč, skovana od stare engleske reči „betwixt“ koja znači „između dve pozicije, izbora ili ideje, ni jedno ni drugo“.

– Tražena je riječ koja će istovremeno referisati na proces istraživanja međuprostora u potrazi za slikom i na same figure zarobljene između dva filma. Sufiks „ed“ upućuje na manipulaciju, a sam izgled riječi postaje deskriptivan: kovanica izgleda kao da je nastala odražavajući samu sebe u ogledalu – objašnjava umetnica.

Povodom tehnike preklapanja fotografija koje je koristila, Ana ističe da su kolaži prilično jednostavni – dva negativa zalepljena jedan za drugi, i dodaje da se mogu posmatrati i kao dupla ekspozicija.

– Preklapanjem dva negativa nastaju tri slike: ona koja leži na površini modifikovana slikom ispod, ona u pozadini modifikovana slikom sprijeda, i slika koja nastaje između njih. Mogla bih reći da u procesu tražim upravo tu oniričnu međusliku. Superpozicijom figura fotografisanih djevojaka i njihovim sjedinjivanjem, tražim i nov portret, izraz, pokret, pokušavajući da im dam izraz i karakter, koje gube usljed objektifikacije u porno magazinima – kaže Ana.

Prema njenim rečima, najzanimljivije u procesu joj je bilo manipulisanje tim slikama, čime se inače bavi u svojoj praksi, i pronalaženje novih (među)slika, koje nastaju preklapanjem. Ostale teme su se, ističe, otvorile u toku procesa, poput ženske senzualnosti i seksualnosti, odnosa erotike i pornografije…

– U nastanku ovih radova doprinijeli su fotograf originalnih fotografija, urednik magazina, čovjek koji je fotografisao magazine za svoju ličnu arhivu, i ja kao autorka kolaža, pa se pitanje o autorstvu i aproprijaciji samo postavilo. Generalno, ne trudim se da dajem odgovore kroz radove. Oni su više rezultat i svjedočanstvo refleksije o određenoj temi nego odgovor na pitanje – konstatuje Ana Aleksić.

Svaka osoba u Srbiji da napravi fanzin

„Varikina“ je eksperimentalni mikroizdavački projekat Alekse Vitorovića, koji se bavi izdavaštvom, sa izletima u vidu odevnih predmeta i događaja. Autentičan stil Varikine Ana boji rečima: „Pristup i estetika su zasnovani na uradi sam (DIY) principima, sa korenima u pank i skejt kulturi. Distopijska ideja Varikine je da svaka osoba u Srbiji napravi svoj fanzin. Betwixted je prva umjetnička knjiga pod okriljem Varikine.“

Biografija umetnice:

Ana Aleksić (1992, Crna Gora) završila je specijalističke studije slikarstva na Fakultetu likovnih umetnosti na Cetinju i master studije slikarstva na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu. Tokom studija boravila je jedan semester na École Supérieure d’Art de Lorraine u Mecu, Francuska (2016), i zahvaljujući stipendiji Vlade Francuske, na École Nationale Supérieure des Beaux-Arts u Parizu (2020/21). Od 2014. godine aktivno učestvuje na izložbama, radionicama i rezidencijama u Crnoj Gori i inostranstvu. Samostalno je izlagala u Centru savremene umjetnosti Crne Gore u Podgorici (2019), Novoj galeriji vizuelnih umetnosti u Beogradu (2021, 2022), kao i u Uličnoj galeriji (2022). Bila je rezidentkinja NGVU galerije 2022. godine. Dobitnica je BAG nagrade na Osten Bijenalu crteža za 2022. i bila je finalistkinja Milčik nagrade za 2021. godinu.