Umetnost koja ukazuje na globalne klimatske promene

Termin Black Carbon je u osamdesetim godinama prošlog veka odredio poznati srpsko-američki fizičar Tihomir Novakov (1929–2015).

Naziv se odnosi na količinu sunčeve svetlosti koju apsorbuju čestice nastale nepotpunim sagorevanjem fosilnih goriva u našem okruženju i koja predstavlja glavni sastojak čađi i uzrok je negativnog uticaja na okolinu.

Multimedijalna izložba, autorski projekat dr Jasne Jovanov i dr Anne Novakov (kćerke Tihomira Novakova), zasniva se na radovima savremenih umetnika koji za osnovnu temu svojih ostvarenja imaju Black Carbon.

Izložba predstavlja jedan od inovativnih naučno-umetničkih projekata koji koriste umetnost kako bi ukazali i na globalne klimatske promene.

Obuhvata radove koji su zasnovani na reakcijama čula, a uključuju dela vizuelne, audio, taktilne i olfaktorne umetnosti.

U postavku izložbe Black Carbon: nauka, umetnost i čovekova sredina uključeni su radovi trinaestoro internacionalnih umetnika koji stvaraju u različitim medijima, njihova individualna ostvarenja ili kao kreativne grupe.

Polazište za njihova ostvarenja u oblasti digitalne umetnosti, fotografije, filma, slikarstva, grafike predstavlja rad Tihovima Novakova i njegovo otkriće u kojem su našli inspiraciju za svoje kreacije.

Kao naučno-umetnička izložba, Black Carbon: nauka, umetnost i čovekova sredina treba da prikaže prožimanje umetnosti i nauke, a takođe i da ukaže na značajan doprinos jednog od srpskih eminentnih fizičara.

Pored umetnika, u pripremi izložbe je učestvovala grupa američkih fizičara koji će svojim komentarima približiti publici i rad Tihomira Novakova i radove inspirisane njegovim istraživanjima i naučnim dostignućima.

Pored autora iz Srbije – Snežane Petrović, umetničke grupe MPart i Đorđa Makovića, na izložbi će svoje interpretacije teme o crnom ugljeniku prikazati i češko-srpski kreativni par Biljana Golubović&Dragan Dragin, norveški umetnički par Bull.Miletić, kao i američki autori Ron Hat, Snežana Sarasvati Petrović, Džastin Brus Gargalja.

Tihomir Novakov je rođen u Somboru, a zajedno sa drugovima iz detinjstva Stevanom Koičkim (1929–2007) i Bogdanom Maglićem (1928–2017) pohađao somborsku Gimnaziju “Veljko Petrović”; s njima je ostao u prijateljskim vezama do kraja života, dok su sva trojica istovremeno postajali vodeća naučna imena u svojim oblastima.

Novakov je doktorirao na Beogradskom univerzitetu a postdoktorske studije je završio u oblasti nuklearne fizike na Nobelovom institutu u Švedskoj.

Tokom šeste decenije 20. veka započeo je profesuru na Beogradskom univerzitetu, kao i istraživačku karijeru na Nuklearnom institutu u Vinči.

Na poziv University of California, Berkley, Novakov je 1963. godine otišao u SAD.

Radeći kao istraživač u Lavrence Berkley National Laboratory dao je revolucionarni doprinos na polju proučavanja životne sredine.

Jedno od njegovih otkrića je prepoznavanje klimatskih promena, kontrola vazdušnog zagađenja, globalno zagrevanje, čađ i Black Carbon.

Sarađivao je s istraživačima iz Austrije, Kine, Porto Rika i mnogih drugih delova sveta. Kao počasni član Srpske akademije nauka i umetnosti, kao i Akademije nauka i umetnosti Austrije, Novakov se zalagao za početak istraživanja kritičnih problema zagađenja čovekove sredine.

Do kraja života je uvek s ponosom sebe nazivao srpskim Amerikancem s dubokim korenima u Vojvodini – regionu čiji je predeo i način života uvek nosio u srcu.

Izložbu prati obiman katalog u pdf formatu, koji će posetioci moći besplatno da skinu s portala https://www.provisionalart.space

Izložba će trajati do kraja avgusta, a u septembru će je videti publika u Somboru, a u novembru u Galeriji „Kuća Vojnovića“ u Inđiji.