Foto: Zavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac
Povodom vandalizovanja informativnih tabli o periodu kada je Kragujevac bio prestonica novovekovne Srbije u 19. veku (1818-1841) reagovao je Zavoda za zaštitu spomenika kulture Kragujevac.
Nakon viševekovne osmanske vladavine u Srbiji, na Narodnoj skupštini 1818. godine Kragujevac je izabran za prvu prestonicu obnovljene srpske države, podsećaju iz Zavoda u svom obraćanju javnosti i medjima.
– U naredne dve decenije naš grad postao je političko, vojno, versko, obrazovno i kulturno središte Kneževine Srbije. Gradska arhitektura bila je zahvaćena kulturnom renesansom i postepeno se menjala od tursko-istočnjačkog, preko balkansko-orijentalnog, do evropskog stila gradnje. Nažalost, većina građevina nastalih u tom periodu nije sačuvana, kako zbog razaranja u Prvom i Drugom svetskom ratu, tako i zbog nemara potonjih generacija, ističu oni u svom saopštenju.
U svakom slučaju, činjenica da je Kragujevac bio prva prestonica moderne srpske države, često se sa ponosom pominje među stanovnicima našeg grada, navode iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture Kragujevac.
Kako se arhitektonsko nasleđe knez Miloševog Kragujevca ne bi zaboravilo, Zavod za zaštitu spomenika kulture, pod pokroviteljstvom Grada Kragujevca, tokom 2022. godine na 12 lokacija u našem gradu postavio je dvojezične (srpsko-engleske) info-table o građevinama iz vremena prestonog Kragujevca (1818–1841).
– Međutim, uprkos opravdanom naglašavanju istorijskog značaja našeg grada, koji Kragujevčani sa pijetetom ističu, u periodu od postavljanja info-tabli, pa do jula 2024. godine, one su se više puta našle na meti vandala i bile izložene većim ili manjim oštećenjima, o čemu je obaveštena i Policijska uprava u Kragujevcu, ističu oni.
S obzirom na to da pomenute info-table pružaju, kako našim sugrađanima, tako i gostima iz zemlje i inostranstva, osnovne informacije o građevinama prestonog Kragujevca i na taj način čuvaju sećanje na slavno doba u kome je naš grad bio prestonica Kneževine Srbije, Zavod apeluje na građane Kragujevca, a posebno na nadležne institucije da zajednički učestvuju u širenju svesti o potrebi njihovog očuvanja i zaštite, kao i na sprečavanju i kažnjavanju vandalskog uništavanja pomenutih info-tabli.
– Devastiranje obeležja koja govore o značaju Kragujevca od strane pojedinih stanovnika našeg grada u direktnoj je suprotnosti sa težnjom većine naših sugrađana ka očuvanju zajedničke i izuzetno vredne nacionale baštine, utkane u svakodnevni život svakog od nas, zaključuju u Zavodu za zaštitu spomenika kulture Kragujevac.
Apel se prvenstveno upućuje jer se i pored konstantnog obnavljanja pomenutih tabli, iste uporno oštećuju i uništavaju.
Odnos građana i nadležnih institucija prema kulturno-istorijskom nasleđu presudan je u očuvanju sećanja i odnosa prema prošlosti koja nas definiše. Ukoliko takva svest izostane, stalno ulaganje sredstava u sanaciju obeležja koja se svaki put iznova uništavaju gubi svaki smisao, smatraju u kragujevačkom ZZSK.
Više vesti iz ovog grada čitajte na posebnom linku.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
