V u "čarobnoj" varijanti 1

Jedno od najuspelijih ostvarenja u svetu stripa i ključno delo u karijerama njegovih tvoraca, britanskih autora Alana Mura i Dejvida Lojda, antiutopija V kao vendeta / V for Vendetta pojavilo se, još jedanput u Srbiji, nakon izdanja koje je 2006. potpisao Beli Put, sada u najobimnijem i najluksuznijem izdanju koje nosi etiketu novosadske Čarobne knjige.

Album sa svih deset svezaka – koje su se, u izdanju DC Comics, pojavile tokom 1988. i 1989, a kasnije u luksuznim izdanjima istog izdavača – 30th Anniversary Deluxe Edition i Absolute Edition – „obogaćen je dodatnim stranicama stripa i ilustracijama umetnutim u tok priče, i sa znatno podrobnijim pratećim sadržajem“.

V je nešto što se dešava kad moja uvrnuta ličnost dođe u dodir s Dejvidovom uvrnutom ličnošću i to je nešto što nijedan od nas dvojice ne bi mogao da stvori sam“, zabeležio je Alan Mur u svom tekstu, koji se pojavio u magazinu Vorior broj 17, tokom prvobitnog štampanja stripa V kao vendeta, u Velikoj Britaniji, oktobra 1983.

„Orvel. Haksli. Tomas Diš, Sudija Dred. Pokaj se, Harlekine!, reče časovničar Harlana Elisona. Čovek-mačka i Vrebač u gradu na ivici sveta od istog autora. Dr Fajbs i Teatar krvi Vinsenta Prajsa. Dejvid Bouvi. Senka. Noćni Gavran. Betmen. Farenhajt 451. Pisanje škole naučne fantastike Novi svetovi. Slika Maksa Ernsta Evropa nakon kiša. Tomas Pinčon. Atmosfera britanskih filmova o Drugom svetskom ratu. Zatvorenik. Robin Hud. Dik Tarpin…

U svemu tome bilo je nekih elemenata koje sam mogao da upotrebim, ali ma koliko pokušavao, nisam mogao da sklopim koherentnu celinu iz razbacanih delova“, objašnjava Alan Mur putanju kojom se kretao u kreiranju serijala V u istom tekstu. On dodaje kako je, u nekom momentu, nakon dužeg razvijanja cele ideje, njegova zamisao o glavnom liku bila da je on neka vrsta begunca, psihološki izmenjenog boravkom u vladinim koncentracionim logorima… da je sledeća faza bio naziv V kao vendeta, koji je došao od urednika Deza Skina, i da je Dejvid Lojd definisao junaka kao oživelog Gaja Foksa s papirnim maskama (Foks je bio član grupe provincijskih engleskih katolika koji je isplanirao Barutnu zaveru 1605).

Dakle, zastrašujuća priča o gubitku slobode i identiteta u jezivo uverljivom totalitarnom svetu, smeštena u zamišljenu budućnost Engleske koja je potonula u fašizam (1997/98) pred sam kraj veka i milenijuma, dobila je tako svoju literarno-vizuelnu definiciju. V, dakle, postaje pripovest o životu potlačenih u autoritarnoj policijskoj državi i iskupljenju koje potiče iz snage ljudskog duha koji ustaje protiv nje. Je li to terorizam ili borba za slobodu, pitanje je koje će čitaoce držati do poslednje table ovog stripa. A i nakon toga. „Uz obilje Šekspirovih citata, V kao vendeta svojevrsni je krvavi magbetovski pir“, još jedan je mogući nivo definisanja ovog dela, a zabeležio ga je Ivan Jovanović, prevodilac.

Engleski pisac Alan Mur (1953) najpoznatiji je po svojim strip scenarijima. Krajem 1960-ih počeo je da objavljuje pesme i eseje, a pokrenuo je i sopstveni fanzin Embrio. Tokom 1970-ih postao je karikaturista i njegovi radovi su se pojavljivali u muzičkim magazinima Saunds i NME. Početkom 1980-ih objavljuje stripove u revijama 2000 AD i Vorior, kao i u Marvel UK. U tom periodu prve značajnije uspehe postigao je oživljavanjem starog serijala Čudotvorac / Miracleman, a počeo je da radi i na legendarnom mini-serijalu V kao Vendeta. NJegov prvi američki angažman bio je rad na serijalu Saga o Stvorenju iz Močvare / Saga of the Swamp Thing, koji je započeo 1983. i koji mu je doneo uvažavanje i kod kritike i kod čitalaca, a grafičkom novelom Nadzirači / Watchmen (Čarobna knjiga), remek-delom iz 1986. koje je redefinisalo stripski medij, stekao je ugled kao jedan od najznačajnijih autora u istoriji stripa. Do kraja 1980-ih, Mur je objavljivao svoje grafičke novele, ali pisao je i priče o Betmenu i Supermenu.

Krajem 1980-ih započeo je serijal Iz pakla / From Hell, a krajem 1990-ih stvorio je popularne serijale – Liga izuzetnih džentlmena / The League of Extraordinary Gentlemen i Prometej / Promethea. Mur je i dalje aktivan kao scenarista, a među njegove značajnije radove spada i serijal Neonomikon – Providens / Neonomicon – Providence (Čarobna knjiga). Pored velikog broja stripova, napisao je i dva romana. U privatnom životu, Mur je okultista i ceremonijalni mag i zastupa anarhistička gledišta.

Dejvid Lojd (1959) strip karijeru započeo je 1977. nakon obuke u marketingu: „idealno mesto da se nauči kako da se crtežom privuče pažnja“, govorio je. Pažnju je privukao kad je počeo da crta za britanski ogranak Marvela, i učestvovao u stvaranju jednog od njihovih najpopularnijih likova – usamljenog borca protiv kriminala Noćnog Gavrana, koji je preteča njegovog najpoznatijeg junaka V, u planetarno uspešnom serijalu V kao Vendeta, koji je kreirao sa Alanom Murom 1980. Od tada je radio mnoštvo stripova uključujući Hellblazer, Aliens, Global Frequency i War Stories. Kasnije su mu povaljeni triler Kickback i ilustrovani komentari o Sao Paolu. Bio je od presudnog značaja u stvaranju prve večernje škole crtanja i strip umetnosti u Britaniji, koja se razvijala nekoliko godina u Londonu.

V kao vendeta gostovao je i na velikom platnu – 2005. snimljen je američko-britanski maučnofantastični triler u režiji DŽejmsa Mektiga, u Srbiji premijerno prikazan 2006. godine.

 

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.

Komentari