"Špijuni" na tribinama

Iako kažu da „nisu CIA“, ne žele da se njihova imena i fotografije pojavljuju u javnosti jer postoji opasnost da bi mogli postati meta huligana. Iz istog razloga na utakmicama se trude da ne odskaču od ostalih navijača, ponašajući se na isti način kao i druge pristalice ili znatiželjni turisti. Jedna od poslednjih utakmica na kojoj je neki od FARE posmatrača bio prisutan bila je između Partizana i Skenderbega, što je Njujork tajms zabeležio u svoj reportaži, opisujući nadgledanje meča kao poduhvat koji zahteva i pronicljivost i glumački talenat.

– Tokom večeri posmatrač bi više puta bacio pogled na akcije na terenu, fotografišući utakmicu i povremeno aplaudirajući domaćem timu pre nego što bi kradomice pažnju ponovo usredsredio na najbučniji deo tribine – opisuje NJujork tajms.

FARE trenutno okuplja 240 volontera-posmatrača koji obilaze međunarodne utakmice visokog rizika, a da li se od nekog susreta može očekivati da se pretvori u izliv rasističkih, homofobnih, seksističkih i drugih navijačkih ispada zavisi od izveštaja sa sličnih utakmica koje FARE analizira. Recimo, za meč između Partizana i Skenderbega sumnja nije postojala s obzirom na dron incident na utakmici između Srbije i Albanije, ali i na ispade albanskih navijača tokom prvog susreta, kada se na tribinama čuo poziv na ubijanje Srba zbog čega je UEFA kaznila albanski tim sa 60,000 evra i jednom utakmicom sa praznim tribinama.

Da bi mogli da prepoznaju uvredljive pokliče i transparente svi FARE volonteri prolaze poseban trening koji ih priprema za posmatračku ulogu, a moraju poznavati jezik i kulturu zemalja čiji se timovi sastaju. Takođe, posmatrači nikada ne prate utakmice u kojima igra klub za koji navijaju ili tim koji je najveći rival njihovom klubu, kako bi njihovi izveštaji bili nepristrasni, dok se za utakmice pripremaju istražujući slične susrete. Pored sopstvenog znanja i iskustva imaju i pomoć u vidu vodiča na 40-ak strana koji je FARE objavila a koji sadrži neke od mogućih rasističkih, homofobnih, ksenofobnih, nacističkih i ostalih uvredljivih pokliča i transparenata.

Za Srbiju FARE vodič navodi tri znaka za uzbunu. Pored dukseva i majica na kojima se nalazi neonacistički amblem preko koga je ispisano otadžbina, u ovom vodiču nalazi se i „Nož, žica, Srebrenica“, uz fotografije Ratka Mladića i Radovana Karadžića, kao i četnička crna zastava sa kosturskom glavom na kojoj se ispisano „S verom u Boga, sloboda ili smrt“. Ništa od ovog nije bilo prisutno na utakmici između Partizana i Skenderbega, mada i sami posmatrači priznaju da su navijači veoma inventivni kada treba smisliti nove uvrede. Sa tribina stadiona u Humskoj čulo se „Kosovo je Srbija“ i bio je razvijen poster sa likom cara Lazara, što je po rečima FARE predstavnika bilo „provokativno“ ali ne i uvredljivo, pa nakon meča posmatrač nije imao da prijavi nijedan incident.

Da jeste, njegov izveštaj bi iz FARE bio prosleđen UEFA, koja bi dalje odlučivala o kaznama. Inače, ove dve organizacije sarađuju od 1999. godine a od 2013. njihova saradnja dobila je i novi vid pošto je odlučeno da FARE nadgleda međunarodne mečeve i prijavljuje evropskoj fudbalskoj organizaciji navijačke ispade. Isti princip FARE primenjuje i u saradnji sa FIFA, a najavljuje se da će na Svetskom prvenstvu u Rusiji posmatrači prvi put biti prisutni na svakoj utakmici.

Borba protiv antisemitizma

Pored posmatračke misije FARE organizacija sprovodi i niz drugih kampanja u borbi protiv diskriminacije u fudbalu. Posebna pažnja posvećena je radu u Istočnoj Evropi, koji je počeo 2012. godine kada su Poljska i Ukrajina bili domaćini Evropskog prvenstva, a čiji je cilj da se zaustavi antisemitizam i rasizam za koji FARE tvrdi da su veoma prisutni u ovom delu Starog kontinenta. U svom radu FARE mreža oslanja se na donacije različitih organizacija i pojedinaca, a bitan deo njenih aktivnosti finansira i UEFA.