Crna Gora 48. na listi UNDP o razvoju po meri čoveka

Sa vrednošću indeksa razvoja po meri čovjeka (HDI) od 0,829 za 2019. godinu zauzima 48. mesto među 189 zemalja i teritorija, saopšteno je iz UNDP.

Međutim, postoji rizik da COVID-19 vrati unatrag čak više od šest godina ranijeg napretka. Procenjuje se da je vrednost COVID senzitivnog Indeksa razvoja po meri čovjeka pala za 0,021, i da taj indeks danas ima vrednost 0,812 – navodi se u najnovijem Nacionalnom izvještaju o razvoju po mjeri čovjeka (NHDR), koji je predstavio Program Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP) na virtuelnom događaju.

Indeks razvoja po mjeri čoveka (HDI) predstavlja sumarnu meru prosečnih nacionalnih postignuća u ključnim dimenzijama napretka čovečanstva: dug i zdrav život, pristup obrazovanju i pristojan životni standard.

Dimenzija dugog i zdravog života meri se putem očekivanog životnog veka na rođenju – koji prema procjenama za 2019. godinu, u Crnoj Gori iznosi 76,9 godina.

Decu koja upisuju školu očekuje 15 godina školovanja, dok srednja vrednost godina završenog školovanja za odrasle osobe starije od 25 godina, iznosi 11.6 godina.

Životni standard, koji se meri bruto nacionalnim dohotkom (BND) po glavi stanovnika, izražen paritetom kupovne moći u američkim dolarima, procenjen je na 21.399.

Mr Tamara Srzentić, ministarka Javne uprave, digitalnog društva i medija kazala je da je njena vizija ,,da Ministarstvo javne uprave, digitalne transformacije i medija bude prepoznato kao „težište“ za digitalne vještine i stručnost unutar crnogorske Vlade. Ali, pored toga, ljudi su ti koji su u središtu Vlade. Zbog toga ćemo sa partnerskim ministarstvima raditi na uvođenju novih praksi, procesa i metoda dizajniranja, isporuke i upravljanja programima i uslugama koji zadovoljavaju potrebe ljudi od samog početka.Cilj nam je pružiti dosljedno, sveobuhvatno i divno „online“ iskustvo sa cijelom upravom. Ovo su vodeća načela koja vode naš rad i trebalo bi da budu zvijezda vodilja za svaki tim koji sprovodi digitalne promjene u svojim ministarstvima: ljudi su u središtu usluga i kreiranja politike, aktivno učestvuju u razvoju vladinih politika, uprava koristi pristup podacima „reci nam jednom“ i dr.“, istakla je Srzentić.

Izveštaj se bavi odnosom digitalne transformacije i razvoja po meri čoveka.

Koncept razvoja po mjeri čoveka odnosi se na rast blagostanja i širenje perspektiva ljudskog života, a ne samo na povećanje produktivnosti ekonomije.

To je pristup koji se fokusira na stvaranje jednakih mogućnosti i prava izbora za sve.

Centralno pitanje Izveštaja koji je danas predstavljen je: ‘Kako digitalna transformacija može da ponudi više izbora i veće blagostanje svima u Crnoj Gori?’

,,Naš razvojni put kroz oporavak od COVID-19 treba da krene drugom putanjom, onom koju Crna Gora sada ima priliku da osmisli. To je putanja koja će maksimizovati pozitivne i minimizovati negativne efekte, prihvatajući digitalnu budućnost“, kaže Agi Veres, zamjenica regionalne direktorke i zamjenica pomoćnice administratora Regionalnog biroa UNDP za Evropu i ZND. ,,Trenutno, informacione tehnologije čine samo oko 6% BDP-a Crne Gore, što pruža ogromne mogućnosti. Kao na ključne pokretače digitalizacije moramo se usredsrediti na talente, inovacije, povoljno pravno i poslovno okruženje i infrastrukturu koja podržava digitalizaciju “, zaključila je Veres.

Iako je brz razvoj tehnologije najavio ,,novu realnost za nekoliko godina”, pandemija COVID-19 potvrdila je potrebu da se okrenemo digitalnoj transformaciji na način koji nikoga neće lišiti obrazovanja, pristupa uslugama i mogućnosti zaposlenja.

Ovaj izvještaj ukazuje na mogući put Crne Gore ka postizanju tog cilja.

Kako bi izgledala digitalna Crna Gora? Izveštaj predstavlja četiri potencijalna scenarija za digitalnu budućnost društva do 2030. godine – od scenarija ,,uobičajeni način rada” do scenarija koji predviđa puno usvajanje digitalne tehnologije u Crnoj Gori – kao pokretača budućeg razvoja i blagostanja.

Scenariji pružaju uvid u dugoročne planove preko kojih možemo zamisliti buduće mogućnosti – i ako budemo aktivni i ako budemo pasivni na planu digitalizacije.