Da li će uspeh ekstremne desnice u Nemačkoj ugroziti pomoć Ukrajini?

Krajnje desničarska partija Alternativa za Nemačku ili AfD osvojila je ubedljivu pobedu na izborima u pokrajini Tiringiji na istoku zemlje – i zauzela drugo mesto u susednoj Saksoniji.

Bjorn Heke, lider AfD-a u Tiringiji, kaže da većina ljudi u toj pokrajini ne želi postojeće stanje.

„Oni žele političke promene i političke promene neće biti moguće protiv najjače sile u Tiringiji, a ja sam radoznao da vidim kako će stare stranke onda pokušati da formiraju gubitničku koaliciju. To će biti zanimljivo“, istakao je Heke.

To je prva državna pobeda za nemačke krajnje desničare od Drugog svetskog rata. Novoformirana, krajnje levičarska stranka BSV je završila na trećem mestu.

Iako su ih mnogi predviđali, rezultati su šokirali brojne nemačke saveznike – u prvom redu Ukrajinu. Nemačka je drugi najveći donator vojne pomoći za Ukrajinu, odmah iza Sjedinjenih Država. To više nije izvesno.

Matija Neles, suosnivač Nemačko-ukrajinskog biroa objašnjava da su “i krajnje desničarske i krajnje levičarske populističke snage vodile kampanju za smanjenje nemačke pomoći Ukrajini i izričito su pozivale na smanjenje vojne pomoći. Oni su pozvali vladu da konačno pritisne Ukrajince da počnu pregovore sa Rusijom“.

Analitičari kažu da, kratkoročno gledano, rezultati nemačkih pokrajinskih izbora neće uticati na finansiranje pomoći federalne vlade za Ukrajinu.

“Ali već se može uočiti mala promena u retorici centrističkih stranaka prema Ukrajini. Imamo četiri centrističke stranke, a neke od njih su već usvojile deo narativa ili okvira koje su koristile populističke i krajnje desničarske stranke“, smatra Neles.

Nemački ministar finansija Kristijan Lindner iz liberalne stranke FDP, koja je deo vladajuće koalicije, insistira na smanjenju pomoći Ukrajini za polovinu – u sledećem budžetu. Njegova stranka je dobila manje od 5 odsto glasova na pokrajinskim izborima u Tiringiji i postoji strahovanje da će se to ponoviti na federalnim izborima sledeće godine.

Lijana Fiks, iz Saveta za međunarodne odnose ocenjuje da “je to istinska borba za politički opstanak, posebno za liberale koji se zalažu za taj plan smanjenja budžeta za Ukrajinu“.

Imigracija je bila glavno pitanje koje je dovelo do glasanja za krajnje desničare. Retorika je bila usmerena na neevropske, a posebno muslimanske imigrante. Ali u Nemačkoj je takođe i više od milion izbeglica iz Ukrajine.

“Pitanje da li i kako treba da budu finansirani i da li treba da budu regrutovani i vraćeni u Ukrajinu – to je delikatno pitanje. Imamo muškarce, Ukrajince, koji su zakonski kvalifikovani da se bore. Dakle, raste pritisak i na ukrajinske muškarce, izbeglice u Nemačkoj, da se vrate nazad u Ukrajinu“, objašnjava Matija Neles.

Socijaldemokratska partija kancelara Olafa Šolca napomenula je da su nemačke obaveštajne službe označile AfD kao ekstremističku stranku i istakao da njena pobeda u Tiringiji mora da se smatra, doslovce, „pozivom na buđenje“, prenosi VOA.