Etiopska vlada povratila kontrolu nad Lalibelom

“Istorijski grad Lalibela je oslobođen i očišćen od okupacije Narodnooslobodilačkog fronta Tigreja (TPLF)”, saopštila je kancelarija premijera Abija Ahmeda, prenosi Si-En-En.

Pobunjenici iz etiopskog severnog regiona Tigrej preuzeli su početkom avgusta kontrolu nad gradom Lalibela u susednoj regiji Amhara.

Osim što se grad nalazi na spisku svetske baštine Organizacije Ujedinjenih nacija za obrazovanje, kulturu i nauku (UNESKO) zbog poznatih crkava iz 13. veka isklesanih u stenama, Lalibela je i sveto mesto za milione pravoslavnih hrišćana.

Do objave o ponovnom preuzimanju kontrole nad Lalibelom došlo je nakon što su tokom vikenda vladine snage povratile grad Čifra u regiji Afar, a Abij napustio glavni grad Adis Abebu kako bi rukovodio borbama na prvim linijama fronta.

Abijeva kancelarija je saopštila da etiopski vojnici sada imaju kontrolu nad gradom Ševa Robit na 220 kilometara severoistočno od Adis Abebe, kao i nad još osam gradova i sela. Kako se navodi, oblasti Mezezo, Molale i Rasa takođe su oslobođene od kontrole snaga TPLF.

Uspesi vladinih snaga u regionima Afar i Amhara predstavljaju veliki udarac za pobunjenike iz Tigreja, koji su prethodno pretili da će napredovati ili dalje na jug kroz Amharu do Adis Abebe, ili ka istoku, čime bi mogli da preuzmu kontrolu nad putem koji povezuje Etiopiju sa glavnom lukom u regionu. Zbog toga je Abij u novembru pozvao sve raspoložive civile da se pridruže oružanim snagama u borbi protiv pobunjenika iz Tigreja.

Jedna stanovnica sela Gragne Amba, 25 kilometara jugozapadno od Lalibele, kaže da su se tigrejske snage povukle iz grada u utorak.

“Prvo sam pomislila da se neko šali kada su borci TPLF rekli da dolaze brojni Abijevi vojnici. Ipak, jutros smo videli specijalne snage iz Amhare. Oni su nam rekli da su tu zbog nas i pokušali da nas uteše”, rekla je ona za Rojters.

Prema njenim rečima, snage iz Amhare su otišle u pravcu Lalibele u sredu ujutro, a lokalci koji su napustili grad kada su započele borbe takođe su rekli da su im rođaci koji su ostali tamo potvrdili da su snage TPLF otišle odatle.

Tokom jednogodišnjeg konflikta između vladinih snaga i pobunjenika iz severnog regiona Tigrej stradale su hiljade civila, milioni ljudi su bili primorani da napuste svoje domove, a preko devet miliona stanovnika u potpunosti zavisi od humanitarne pomoći kada je u pitanju hrana.

Etiopska vlada preuzela je kontrolu nad najvećim delom regiona Tigrej u novembru 2020, nakon što su snage TPLF osvojile jednu vojnu bazu. Od tada, Etiopiju je zahvatio talas sukoba. Ovaj konflikt, koji prema mnogima nosi obeležja genocida, je doveo do ozbiljne humanitarne krize, zbog koje gotovo pola miliona ljudi živi na ivici gladi.

Prema podacima Unicefa, oko 18.600 dece mlađe od pet godina je primljeno na lečenje zbog akutne neuhranjenosti u periodu od februara do avgusta ove godine, što je dvostruko više u odnosu na 2020. Organizacija Amnesti internacional (AI) je u svom prošlomesečnom izveštaju upozorila da su žene i devojke u Tigreju podvrgunte silovanjima i drugim vidovima seksulanog nasilja koje sprovode sve sukobljene strane.

Prema rečima generalne sekretarke AI Agnes Kalamar, naročito su šokantni težina i razmere počinjenih seksulanih zločina, koji predstavljaju ratne zločine i moguće zločine protiv čovečnosti. Etiopija je TPLF proglasila terorističkom organizacijom, ali TPLF insistira na tome da su oni legitimna vlada u Tigreju.